mushroom cultivation: લાખોની નોકરી છોડીને મશરૂમની ખેતી, પ્રવીણ સાંગવાનની પ્રેરણાદાયી સફર
mushroom cultivation: કહેવામાં આવે છે કે કોઈપણ કામ નાનું કે મોટું નથી હોતું. જો કોઈ વ્યક્તિ જુસ્સા અને મહેનતથી કોઈ કામ કરે, તો સફળતા જરૂર મળતી હોય છે. હરિયાણાના ચરખી દાદરી જિલ્લાના પ્રવીણ સાંગવાને પણ આ વાત સાબિત કરી છે. તેમણે ખાનગી શાળામાં શિક્ષક તરીકે સારી ખ્યાતિ અને લાખોની નોકરી છોડી અને મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી. આજે, પ્રવીણ મશરૂમ ઉગાડી લાખો રૂપિયાની કમાણી કરી રહ્યા છે અને સાથે સાથે અન્ય લોકોને પણ ઓર્ગેનિક ખેતી માટે પ્રેરિત કરી રહ્યા છે.
શિક્ષણ ક્ષેત્રમાંથી ખેતી તરફનો પ્રવાસ
પ્રવીણ સાંગવાને બી.એડ અને જેબીટી જેવી ઉચ્ચ શૈક્ષણિક ડિગ્રી મેળવી હતી અને ગુરુગ્રામની એક ખાનગી શાળામાં શિક્ષક તરીકે કાર્યરત હતા. તેમનું વાર્ષિક પેકેજ આશરે ૧૦ લાખ રૂપિયું હતું. તેમ છતાં, તેમને શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં લાંબો સમય સુધી કામ કરવાનો ઉત્સાહ નહોતો. તેમની સદંતર ઈચ્છા હતી કે તેઓ ખેતી કરે અને એ ક્ષેત્રમાં નવી પહેલ લાવે.
મશરૂમ ખેતીની શરૂઆત
ખેતીમાં પ્રવેશ કરવા માટે પ્રવીણે કરનાલના સંશોધન કેન્દ્રમાં મશરૂમ ઉગાડવાની તાલીમ લીધી. જાણકારી મેળવ્યા પછી, પ્રવીણે 30×60 ફૂટના શેડમાં મશરૂમ ઉગાડવાનું શરૂ કર્યું. તેમની આ મહેનત ફળી અને આજની તારીખે તેઓ મશરૂમ ઉગાડીને લાખો રૂપિયાની આવક મેળવી રહ્યા છે.
મોટા લક્ષ્ય તરફ દોરી જાય છે સફળતા
માત્ર મશરૂમ ઉગાડવાથી સંતોષ ના લેતા, પ્રવીણ મશરૂમના જુદા-જુદા ઉત્પાદનો પણ બનાવવા ઈચ્છે છે. તેઓ મશરૂમના અથાણાં અને સૂપ તૈયાર કરીને બજારમાં વેચવા માટે કામ કરી રહ્યા છે. તેમની યોજના શેડની સંખ્યા વધારીને મોટા પાયે ઓર્ગેનિક ખેતી કરવી અને વિદેશી બજારમાં પોતાના ઉત્પાદનોની નિકાસ કરીને કરોડોના ટર્નઓવર સુધી પહોંચવાની છે.
ખેડૂતો માટે પ્રેરણા અને માર્ગદર્શન
પ્રવીણ સાંગવાન માત્ર પોતે જ આગળ વધતા નથી, પરંતુ અન્ય ખેડૂતોને પણ ઓર્ગેનિક ખેતી માટે પ્રોત્સાહિત કરી રહ્યા છે. તેઓ સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી સબસિડી અને અન્ય યોજનાઓ અંગે ખેડૂતોને માહિતગાર કરીને તેમને નફાકારક ખેતી માટે માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે.
પ્રવીણની સફળતા સાબિત કરે છે કે જો મનમાં ઈચ્છા અને મહેનત કરવાનો જજ્બો હોય, તો કોઈપણ વ્યક્તિ કોઈપણ ક્ષેત્રમાં સફળ થઈ શકે છે.
