GPS Based Toll System: 1 મેથી શરૂ થનાર નવી વ્યવસ્થા, FASTag યુગનો અંત?
GPS Based Toll System ભારતના હાઇવે નેટવર્કમાં ટોલ વસૂલવાની પદ્ધતિમાં મોટો પરિવર્તન થવા જઈ રહ્યો છે. જ્યાં અત્યાર સુધી FASTag ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ થતો હતો, હવે સરકાર GPS આધારિત નવી ટોલ સિસ્ટમ લાવવા જઈ રહી છે. કેન્દ્રીય માર્ગ અને પરિવહન મંત્રી નીતિન ગડકરીએ તાજેતરમાં જાહેર કર્યું છે કે આગામી 15 દિવસમાં નવી ટોલ નીતિ લાગુ કરવામાં આવશે. જો બધું યોગ્ય રહ્યું, તો 1 મે, 2025થી દેશના કેટલાક ભાગોમાં નવી સિસ્ટમ અમલમાં આવી શકે છે.
શું છે નવી GPS આધારિત ટોલ સિસ્ટમ?
આ નવી સિસ્ટમ અંતર આધારિત ટોલ વસૂલશે. એટલે કે, તમારું વાહન હાઇવે પર જેટલું અંતર કાપશે, એટલો જ ટોલ આપમેળે કપાઈ જશે. FASTagની જગ્યાએ હવે “ઓન-બોર્ડ યુનિટ (OBU)” નામનું ઉપકરણ વાહનમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ ઉપકરણ GNSS (ગ્લોબલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ) ટેકનોલોજી પર આધારિત હશે, જે તમારા વાહનની ગતિવિધિ અને મુસાફરીનું અંતર ટ્રેક કરશે.
ટોલની રકમ સીધી તમારા બેંક ખાતા અથવા ડિજિટલ વોલેટમાંથી કપાઈ જશે. સૌથી મહત્વપૂર્ણ બાબત એ છે કે હવે કોઈ પણ ડ્રાઇવરને ટોલ પ્લાઝા પર રોકાવાની જરૂર નહીં રહે — જેનાથી સમય બચશે, ટ્રાફિક ઘટશે અને ઇંધણનો બચાવ પણ થશે.
આ પગલાનું મહત્વ અને ફાયદા
GPS આધારિત ટોલ સિસ્ટમ ટ્રાન્સપરન્સી લાવશે, ટોલ ચોરી અટકાવશે અને ટેકનિકલ ખામીઓની સંભાવના ઘટાડી દેશે. આ ઉપરાંત, ટ્રાફિક જમાવટ, especially ટોલ પ્લાઝા પર થતી લાઇન અને સમયનો વેડફાટ, હવે ભૂતકાળની વાત બની શકે છે.
શરૂઆતમાં આ નવી વ્યવસ્થા ટ્રક અને બસ જેવા કોમર્શિયલ વાહનો માટે લાગુ થશે અને પછી તે કાર સહિત તમામ ખાનગી વાહનો માટે વિસ્તૃત કરવામાં આવશે. ખાસ વાત એ છે કે આ સિસ્ટમ ભારતના પોતાના સેટેલાઇટ “NavIC” પર આધારિત હશે, જેના કારણે ડેટાની સુરક્ષા વધુ મજબૂત રહેશે.
FASTag થી GPS સુધીની યાત્રા
FASTag વર્ષ 2016માં લાવવામાં આવ્યો હતો અને તેણે ટોલ ચુકવણીમાં ક્રાંતિ લાવી હતી. છતાં, છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં આ ટેકનોલોજીથી સંબંધિત ટેકનિકલ મુશ્કેલીઓ અને દુરુપયોગની ઘટનાઓ સામે આવી હતી. એવામાં GPS આધારિત સિસ્ટમ વધુ સાફ અને અસરકારક વિકલ્પ બની શકે છે.
આ નવી ટેકનોલોજી ભારતીય માર્ગવ્યવસ્થાને વધુ આધુનિક અને ટેક્નોલોજી-સહાયિત બનાવવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે.