₹4 Lakh from Vermicompost: ઑર્ગેનિક ખેતીમાં ઝુંબેશ લાવનાર રાજસ્થાનના રાજેન્દ્રસિંહ, વર્મીકમ્પોસ્ટથી 4 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક
₹4 Lakh from Vermicompost: રાજસ્થાનના ઝાલાવાડ જિલ્લાના રાયપુર ગામના ખેડૂત રાજેન્દ્રસિંહ ઝાલા ઓર્ગેનિક ખેતી અને વર્મીકમ્પોસ્ટ દ્વારા સારી આવક સાથે ખ્યાતિ પણ મેળવી રહ્યા છે. માત્ર 8મું ધોરણ ભણેલા રાજેન્દ્રસિંહે 2021માં ખેતીનો માર્ગ અપનાવ્યો અને પૂર્ણરૂપે ઓર્ગેનિક પદ્ધતિ અપનાવી. પૂર્વે તેઓ ટુરિંગ ટોકીઝ સાથે સંકળાયેલા હતા, પણ ધંધામાં મંદી બાદ ખેતી તરફ વળ્યા. આજે તેમના નામે જિલ્લામાં સૌથી મોટો વર્મીકમ્પોસ્ટ યુનિટ નોંધાયેલો છે.
તેમની કુલ 8 વીઘા જમીનમાંથી 6 વીઘામાં ઓર્ગેનિક ખેતી થાય છે, જ્યારે બાકી જમીન પર તેઓ 32 પથારીમાં વર્મીકમ્પોસ્ટ તૈયાર કરે છે. ભીંડા, ડુંગળી, ઘઉં અને અન્ય શાકભાજીના ઓર્ગેનિક પાકો તેઓ ઉગાડે છે. એક તળાવ પણ તેમને પોતાના ખેતરમાં બનાવ્યું છે, જે પાણીના સંગ્રહ માટે ઉપયોગી છે.
રાજેન્દ્રસિંહે જણાવ્યું કે વર્મીકમ્પોસ્ટ વેચીને તેઓ વાર્ષિક રૂ. 4 લાખ સુધીની વધારાની આવક મેળવે છે. તેઓ 12 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના દરે ખાતર વેચે છે અને વર્ષમાં ત્રણ ચક્રમાં કુલ 1000 ક્વિન્ટલ ઉત્પાદન કરે છે. ખાતર બનાવવા માટે તેઓ માત્ર ગૌશાળાઓમાંથી લાવેલું ગાયનું છાણ વાપરે છે.
રાસાયણિક પદ્ધતિથી ઉગાડવામાં આવતા ઘઉંની સરખામણીમાં, ઓર્ગેનિક ઘઉં 10 રૂપિયા વધારે ભાવે વેચાય છે. તેમની કસોટીભરેલી મહેનત અને સમર્પણથી પ્રભાવિત થઈને અનેક ખેડૂતો ઓર્ગેનિક ખેતી તરફ આકર્ષાયા છે. રાજેન્દ્રસિંહને કૃષિ રત્ન સન્માન અને ઇનોવેશન એવોર્ડ મળ્યો છે, જે તેમની સિદ્ધિનું પ્રતિબિંબ છે.
