Rajkot surveillance drone: સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી અને ખાનગી કંપની વચ્ચે સંયુક્ત પ્રયાસ
Rajkot surveillance drone: વિશ્વના અનેક દેશોમાં ડ્રોન ટેક્નોલોજી માત્ર યુદ્ધ માટે નહિ, પણ રક્ષણ, ખેતી, ફાઈલ્મ મેકિંગ અને સુરક્ષા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવી રહી છે. ત્યારે હવે રાજકોટ શહેર પણ આ ક્ષેત્રમાં એક નવો માઈલસ્ટોન ઉભો કરી રહ્યું છે. સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીની ડૉ. એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામ વિજ્ઞાન પ્રયોગશાળામાં ખાસ પ્રકારનું ‘માઈક્રો સર્વેલન્સ ડ્રોન’ તૈયાર કરાયું છે, જે GPS વગર પણ ભવ્ય રીતે ઇન્ડોર અને આઉટડોર સર્વેલન્સ કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
GPS વગર પણ કાર્યક્ષમ: નવું ટેક્નોલોજીકલ અધ્યાય
આ ડ્રોનની સૌથી વિશિષ્ટ વાત એ છે કે તેને GPS કનેક્શનની જરૂર નથી. સામાન્ય રીતે ડ્રોનને ચોક્કસ દિશામાં ઉડાવવા માટે GPSની મદદ લેવાય છે, પણ જ્યાં GPS સિગ્નલ જ ન મળે અથવા સિસ્ટમ જામ થઈ ગઈ હોય, ત્યાં પરંપરાગત ડ્રોન નકામા સાબિત થાય છે. ત્યારે આવાં સંજોગોમાં પણ રાજકોટમાં તૈયાર થયેલું આ માઈક્રો સર્વેલન્સ ડ્રોન અસરકારક રીતે કાર્ય કરી શકે છે.
અંદર પણ ઉડે, બહાર પણ – ડ્રોન જે બધે પહોંચી શકે છે
આ ડ્રોનની આંતરિક રચના એવી છે કે તે બંધ ઇમારતોની અંદર પણ સરળતાથી ઉડી શકે છે. અગ્નિકાંડ, ધરાશાયી ઇમારતો, અથવા તેવા વિસ્તાર જ્યાં માનવ પ્રવેશ જોખમભર્યો હોય – ત્યાં આ ડ્રોન ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે છે. તેમજ ખુલ્લા મેદાનોમાં પણ તે સમાન કાર્યક્ષમતા સાથે પોતાનું કાર્ય કરશે.
સૂક્ષ્મ પણ શક્તિશાળી: ઓટો રૂટ સર્વેલન્સ સિસ્ટમ
માઈક્રો કદ હોવા છતાં આ ડ્રોનમાં એટલી બધી અદ્યતન તકનીકો છે કે તે આપમેળે ચોક્કસ રૂટ પર સર્વે કરી શકે છે. તેની ઓટોનોમસ ફલાઇટ સિસ્ટમ માનવ હસ્તક્ષેપ વગર પણ નિર્ધારિત માર્ગ પર કાર્ય કરતી રહે છે. જેનાથી સંશોધન અને સુરક્ષા કાર્ય વધુ ઝડપી અને કાર્યક્ષમ બને છે.
રાજકોટમાં જ વિકાસ પામેલું સ્વદેશી સાધન
આ ડ્રોનના તમામ પાર્ટ્સ, તેની ફ્લાઈટ કંટ્રોલ સિસ્ટમથી લઈને કોમ્પ્યુટર ઓપરેટિંગ અલ્ગોરિધમ સુધી – બધું જ રાજકોટના સંશોધકો અને સંસ્થાઓ દ્વારા વિકસાવવામાં આવ્યું છે. ‘મેડ ઇન રાજકોટ’ના સ્વરૂપમાં ટેક્નોલોજી ક્ષેત્રે આ એક વિશિષ્ટ પહેલ છે.
રક્ષણ અને રિસ્ક મેનેજમેન્ટ માટે અમૂલ્ય
તણાવપૂર્ણ સરહદ વિસ્તારો, ભયજનક અકસ્માતની જગ્યા કે મોટા ઇવેન્ટમાં ભીડનું ચુસ્ત નિરીક્ષણ – આવા તમામ પરિસ્થિતિઓમાં આ ડ્રોન ચોક્કસ રીતે ઉપયોગી સાબિત થશે. નાગરિક અને સૈનિક સુરક્ષા બંને માટે તેનો ઉપયોગ શક્ય બને છે.
વિજ્ઞાન અને ઉદ્યોગ વચ્ચે સહયોગનું શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ
આ અનોખું ડ્રોન પ્રોજેક્ટ એ તત્કાલ અને ભવિષ્યની ટેક્નોલોજી વચ્ચેના ગાઢ જોડાણનું ઉદાહરણ છે. ખાનગી કંપની સ્ટ્રાઇડ ડાયનામિક પ્રા. લિ. અને સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના ઇન્ક્યુબેશન સેન્ટર વચ્ચે થયેલા સહયોગથી આ શોધ શક્ય બની છે. સ્ટાર્ટઅપને ટેકો આપવા માટે યુનિવર્સિટી દ્વારા સરકારી ગ્રાન્ટ, પેટેન્ટ, બૌદ્ધિક સંપત્તિ અને ટેકનિકલ માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું છે.
આ સંશોધનનું મહત્વ શું છે?
સ્થાનિક સ્તરે વૈશ્વિક ટેક્નોલોજી વિકસાવવાનો પ્રયાસ
મેડ ઇન ઇન્ડિયા માટે નવો અભિગમ
સાવચેતીપૂર્વક સંશોધન અને સંરક્ષણ માટેના નવા સાધનો
વિજ્ઞાન, યુવા ઇનોવેર્સ અને ઉદ્યોગ જગત વચ્ચેની સિનેર્જી
રાજકોટ શહેર માટે આ શોધ ફક્ત એક ટેક્નોલોજીકલ સિદ્ધિ નથી, પણ શહેરના યુવા મગજની શક્તિ અને સંશોધન ક્ષમતા માટે ગૌરવરૂપ છે. આવનારા સમયમાં આવા વધુ ઉન્નત સાધનો રાજકોટ અને ગુજરાતને ટેક્નોલોજી ક્ષેત્રે અગ્રેસર બનાવવામાં મદદરૂપ બની શકે છે.
