Nagarwala Scandal: 1971માં ભારતીય બેંકિંગ ઇતિહાસનું સૌથી ચોંકાવનારા ફ્રોડ કેસમાં દેશ હચમચી ઉઠ્યો
Nagarwala Scandal 24 મે, 1971. નવી દિલ્હીમાં આવેલ સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, 11 પાર્લામેન્ટ સ્ટ્રીટ શાખામાં એક ફોન કોલ થયો, જેના કારણે દેશના ઈતિહાસમાં Banking Fraudનું સૌથી મોટું કૌભાંડ સામે આવ્યું. એક અવાજ, જે તત્કાલીન વડા પ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીનો હતો એવો ભાસ આપતો, બેંકના હેડ કેશિયર વેદ પ્રકાશ મલ્હોત્રાને કહે છે કે “ગુપ્ત મિશન માટે 60 લાખ રૂપિયા તાત્કાલિક આપવા છે.” આ કૌભાંડ ઈતિહાસમાં “નગરવાલા કૌભાંડ” તરીકે ઓળખાય છે.
ફોનથી શરૂ થયેલું ફ્રોડ, સરકારની ઉચ્ચતમ સ્તરે મક્કમ પ્લાન લાગ્યો
મલ્હોત્રાને પહેલા કોલ પર પીએમના સચિવ તરીકે ઓળખાવનાર હકસરે જણાવ્યું કે રકમ ગુપ્ત કામ માટે છે અને કોઈ લખત આપવાનો સમય નથી. થોડીવાર પછી કથિત ઇન્દિરા ગાંધીનો અવાજ સાંભળાયો અને મામલો ગંભીર લાગ્યો. કોડ વર્ડ ‘હું બાંગ્લાદેશનો બાબુ છું’ અને જવાબ ‘હું બાર એટ લો છું’ નક્કી કરાયા. મલ્હોત્રાએ બેંકમાંથી 60 લાખની રકમ એમ્બેસેડર કારમાં ભરી અને જણાવેલા સ્થાન પર પહોંચ્યા.
ના માત્ર રકમ ભેટી, પણ આરોપીની ઝડપથી ધરપકડ
આ આખી યોજના પાછળ Mastermind હતા, નિવૃત્ત આર્મી કૅપ્ટન રુસ્તમ નાગરવાલા. તેમણે ઈન્દિરા ગાંધીનો અવાજ ઊંચી અવાજે અનુકરણ કરીને મલ્હોત્રાને છૂટી દેવાનો ભ્રમ પેદા કર્યો. મલ્હોત્રાએ જે જ્ઞાની કેરી હતી, તેને આધારે પોલીસને જાણ કરી. SHO હરિદેવે તરત કાર્યવાહી કરી અને નાગરવાલાને દિલ્હી એરપોર્ટ પરથી ઝડપી પાડ્યા. મોટાભાગની રકમ પણ પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં આવી.
અચાનક મૃત્યુ અને શંકાસ્પદ પરિબળો
નાગરવાલાને ચાર વર્ષની જેલની સજા ફટકારાઈ. પરંતુ થોડા મહિના બાદ તિહાર જેલમાં તેમનું હ્રદયરોગથી મૃત્યુ થયું. તપાસ અધિકારી ડીકે કશ્યપનું પણ ટૂંક સમયમાં અવસાન થયું, જેના કારણે આ કેસ વધુ રોમાંચક અને સંશયાસ્પદ બન્યો.