Edible Oil: રિફાઇન્ડ પામ તેલની આયાતે ઊભો કર્યો કટોકટીનો કાળો વંટોળ
Edible Oil: ભારતમાં ખાદ્ય તેલ ઉદ્યોગ હાલમાં ગંભીર સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યો છે. ઇન્ડિયન વેજીટેબલ ઓઇલ પ્રોડ્યુસર્સ એસોસિએશન (IVPA) એ સરકાર સમક્ષ એક અગત્યની માંગ ઊભી કરી છે. સંગઠને કેન્દ્ર સરકારને વિનંતી કરી છે કે રિફાઇન્ડ અને ક્રૂડ ખાદ્ય તેલની આયાત પર લાગુ કરાતી આયાત શુલ્કની તફાવત વધારીને 20% સુધી લાવવામાં આવે, જેથી સ્થાનિક રિફાઇનિંગ ઉદ્યોગને સાચવવામાં મદદ મળી શકે.
પામ તેલની આયાતમાં ભયજનક વધારો
આર્થિક આંકડાઓ બતાવે છે કે ઓક્ટોબર 2024 થી ફેબ્રુઆરી 2025 દરમિયાન ભારતમાં રિફાઇન્ડ પામ તેલ (RBD પામોલિન)ની આયાતમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. આ અવધિમાં 8.24 લાખ મેટ્રિક ટન આયાત થયું હતું, જે અગાઉના ચાર મહિનાના 4.58 લાખ મેટ્રિક ટન કરતાં આશરે 80% વધુ છે. અગાઉ કુલ પામ તેલ આયાતમાં રિફાઇન્ડ તેલનું પ્રમાણ માત્ર 14% હતું, જે હવે 30% સુધી પહોંચી ગયું છે. આ વધારાનો મુખ્ય કારણ એ છે કે નિકાસકર્તા દેશો ક્રૂડ પામ તેલ પર ઊંચી ડ્યુટી અને રિફાઇન્ડ પર ઓછી ડ્યુટી લાદી રહ્યા છે.
સ્થાનિક ઉદ્યોગને હાનિ: રોજગારી અને ઉત્પાદન
આ વધતી આયાતના કારણે દેશના રિફાઇનિંગ સેક્ટર પર ગંભીર અસર પડી છે. ઘણા નાના-મોટા રિફાઇનર્સ હવે ઉત્પાદનની જગ્યા પર માત્ર પેકિંગના કામ સુધી સીમિત રહી ગયા છે. પરિણામે, ઉદ્યોગનો ક્ષમતા ઉપયોગ ઘટ્યો છે અને રોજગારી પર પણ માર પડ્યો છે. IVPA ચેતવે છે કે જો હાલની નીતિ ચાલુ રહેશે તો દેશી રિફાઇનિંગ ઉદ્યોગ અસ્તિત્વની લડતમાં ફસાઈ જશે.
ખેડૂત અને ગ્રાહકો બંને નુકસાનીમાં
આ આર્થિક અસંતુલનનો સીધો અસર ખેડૂતોએ અનુભવ્યો છે. પામ તેલની આયાત વધતાં તેલીબિયાંના સ્થાનિક ભાવમાં ઘટાડો થયો છે, જેના કારણે ખેડૂતોની આવક ઘટી છે. ગ્રાહકો માટે જો કે ભાવ થોડાં સ્થિર થયા છે, તેમ છતાં તેનો તાત્કાલિક લાભ બહુ મર્યાદિત રહ્યો છે.
IVPA ની તાત્કાલિક ભલામણો
1. આયાત શુલ્ક તફાવત વધારવો: હાલ 8.25% નો ડ્યુટી ડિફરન્શિયલ વધારી 20% કરવો જોઈએ, જેથી રિફાઇન્ડ તેલની આયાત પર નિયંત્રણ રહી શકે.
2. કૃષિ ઢાંચાકીય વિકાસ સેસ (AIDC): રિફાઇન્ડ ખાદ્ય તેલ પર 10-15% AIDC અને ક્રૂડ તેલ પર માત્ર 5% AIDC વસૂલવા જોઈએ.
3. ‘પ્રતિબંધિત સૂચિ’માં દાખલ કરવું: રિફાઇન્ડ ખાદ્ય તેલને પ્રતિબંધિત આયાત કેટેગરીમાં મૂકવાથી તેનુ પ્રમાણ નિયંત્રણમાં રહેશે અને સ્થાનિક ઉદ્યોગને રાહત મળશે.
રિફાઇન્ડ પામ તેલની વધતી આયાત ભારતના ખાદ્ય તેલ ઉદ્યોગ માટે મોટું પડકાર બની છે. જો યોગ્ય નીતિ પગલાં નહીં લેવાય તો દેશી રિફાઇનિંગ ક્ષેત્ર અને ખેડૂત બંનેના ભવિષ્ય પર અંધારાં છવાઈ શકે છે. હવે જોવાનું એ છે કે સરકાર કેટલું ઝડપથી અને કેટલું અસરકારક રીતે આ મુદ્દે પગલાં લે છે.