Iran-US Relations અમેરીકાના રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના નિવેદન પર ઈરાન અને વિસ્તારની સ્થિતિ
Iran-US Relations અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ઈરાનના પરમાણુ સ્થાનોને નષ્ટ કરવાની ધમકીયુક્ત નિવેદન બાદ, ઈરાન તરફથી કડક પ્રતિક્રિયા આવી છે. ટ્રમ્પએ બુધવારે વ્હાઇટ હાઉસમાં પત્રકારોને કહ્યું કે તેઓ ઈરાનના પરમાણુ સ્થળોને ઉડાવી શકે છે, જો કે તે સમયે ત્યાં કોઈ લોકો હાજર ન હોય તે જરૂરી છે. તેમણે જણાવ્યું, “અમે પરીક્ષણશાળાઓને ઉડાવી શકીએ છીએ, પરંતુ તેમાં કોઈ જીવતો ન હોય.” આ નિવેદન ઈરાન સામે સ્પષ્ટ ધમકીરૂપ હતો, જે પરમાણુ વિવાદને વધુ તીવ્ર બનાવી શકે છે.
ઈરાનની સત્તાવાર સામે ‘લાલ રેખા’
ઈરાનની સત્તાવાર સમાચાર એજન્સી ફાર્સ ન્યૂઝએ શુક્રવારે ટ્રમ્પના નિવેદનને “લાલ રેખા” ગણાવ્યો અને કહ્યું કે આ પ્રકારની ધમકીની ભાષા સંપૂર્ણ રીતે ખતમ થવી જોઈએ. ઈરાનના એક અધિકારીએ નામ ગુપ્ત રાખવાની શરતે જણાવ્યું કે, “જો અમેરિકા વાસ્તવમાં રાજદ્વારી ઇચ્છે છે તો ધમકી અને પ્રતિબંધોની ભાષા છોડવી જ પડશે.” તેમણે આ ધમકીને ઈરાનના રાષ્ટ્રીય હિતો વિરુદ્ધ શત્રુતાવાળી ક્રિયાઓ તરીકે ઓળખાવ્યો છે.
પરમાણુ વિવાદની સ્થિતિ
અત્રે નોંધનીય છે કે, અમેરિકાનું ઈરાન સામે પરમાણુ કાર્યક્રમને લગતું વિવાદ ઘણા વર્ષોથી ચાલી રહ્યું છે. ટ્રમ્પ આ પહેલા પણ ઈરાનના પરમાણુ સ્થળોને લક્ષ્ય કરીને હુમલાની ચેતવણી આપી ચૂક્યા છે. છતાં, તેઓએ આ સત્રમાં એવું પણ જણાવ્યું હતું કે ભવિષ્યમાં ઈરાન સાથે પરમાણુ કરાર શક્ય છે, જો બંને પક્ષ સમજૂતી સુધી પહોંચે.
વિશ્વની આલોકમાં ભાગલાતી રાજકીય તણાવની હકીકત
ઇરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લાહ અલી ખામેની અને સાઉદી અરેબિયાના સંરક્ષણ પ્રધાન પ્રિન્સ ખાલિદ બિન સલમાને વચ્ચેની તાજેતરની મુલાકાત દરમિયાન પણ આ મુદ્દા પર ચર્ચા થઈ હતી. સાઉદી અરેબિયાએ ઈરાનને ચેતવણી આપી હતી કે તેઓ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર સાથે પરમાણુ મુદ્દે સાવચેત રહે અથવા ઇઝરાયલ સાથે સંઘર્ષ માટે તૈયાર રહે.
ટ્રમ્પની નવી રાજકીય રણનીતિ
બુધવારે ટ્રમ્પએ કહ્યું કે તેમણે ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન નેતન્યાહૂને ઈરાન પર હુમલો ન કરવા કહ્યું છે, જેથી અમેરિકાએ આ પરમાણુ વિવાદ માટે વધુ સમય મેળવી શકે. તેમણે જણાવ્યું કે, “હવે આ પ્રકારનો હુમલો કરવો યોગ્ય નહીં.”
આટલું જ નહિ, યુનાઇટેડ નેશન્સ પરમાણુ નિરીક્ષણ સંસ્થા વડાએ પણ કહ્યું કે ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમ અંગે હવે પણ કોઈ અંતિમ નિર્ણય નથી લેવાયો અને વાટાઘાટો ચાલુ છે.
ટ્રમ્પના આ નિવેદનથી બંને દેશો વચ્ચે તણાવ વધ્યો છે અને વૈશ્વિક રાજનીતિમાં પરમાણુ હથિયારને લઈ સંવેદનશીલ સ્થિતિ ઉભી થઈ છે. ઈરાનની સ્પષ્ટ પ્રતિસાદ અને અમેરિકાની રાજકીય ચાલને કારણે આગળના દિવસોમાં આ મામલે કઈ રીતે વિકાસ થાય તે જોવું રહેશે.
