Elon Musk Starlink: ભારતમાં સ્પેસએક્સની સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટ સેવા – શું છે, કેવી રીતે કામ કરે છે અને શું તમને મફત ઇન્ટરનેટ મળશે?
Elon Musk Starlink: સ્ટારલિંક એ સ્પેસએક્સ દ્વારા વિકસિત સેટેલાઇટ આધારિત ઇન્ટરનેટ સેવા છે, જે પૃથ્વીની નીચી કક્ષામાં (Low Earth Orbit – LEO) તૈનાત ઉપગ્રહો દ્વારા ઇન્ટરનેટ પ્રદાન કરે છે. આ સેવા ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને દુર્ગમ વિસ્તારોમાં ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી પૂરી પાડવા માટે રચવામાં આવી છે.
સ્ટારલિંક કેવી રીતે કામ કરે છે?
સ્ટારલિંક સિસ્ટમમાં, ઉપગ્રહો પૃથ્વીની નીચી કક્ષામાં તૈનાત હોય છે, જે ઇન્ટરનેટ સિગ્નલને ઝડપી અને ઓછા વિલંબ સાથે પ્રસારિત કરે છે. વપરાશકર્તાઓના ઘરોમાં એક ડિશ એન્ટેના અને Wi-Fi રાઉટર સ્થાપિત કરવામાં આવે છે, જે દ્વારા ઇન્ટરનેટ સેવા ઉપલબ્ધ થાય છે. અત્યાર સુધીમાં, સ્ટારલિંકના 6,000 થી વધુ ઉપગ્રહો કાર્યરત છે, અને 2027 સુધીમાં આ સંખ્યા વધારીને 42,000 કરવાની યોજના છે.
ભારત સરકારની મંજૂરી અને શરતો
ભારતમાં સ્ટારલિંકને સેટેલાઇટ બ્રોડબેન્ડ સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે ટેલિકોમ મંત્રાલય દ્વારા લાઇસન્સ આપવામાં આવ્યું છે. કંપનીએ ભારત સરકારના ડેટા સુરક્ષા અને લોકલાઇઝેશન સંબંધિત નિયમોને સ્વીકારી છે, જે અંતર્ગત વપરાશકર્તા ડેટા ભારતની અંદર જ સંગ્રહિત કરવું ફરજિયાત છે. આ સાથે, કંપનીએ ગુપ્તચર એજન્સીઓને ડેટા ઇન્ટરસેપ્ટ કરવાની મંજૂરી પણ આપી છે.
શું તમને મફત ઇન્ટરનેટ મળશે?
હાલમાં, સ્ટારલિંકની સેવા મફત ઉપલબ્ધ નથી. અમેરિકા અને યુરોપમાં, સ્ટારલિંકની માસિક કિંમત લગભગ 8,000-10,000 રૂપિયા છે, અને હાર્ડવેર કીટ (ડિશ + રાઉટર)ની કિંમત 50,000-60,000 રૂપિયા સુધી છે. ભારતમાં, આ કિંમતમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા છે, ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં. સરકાર જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી મોડેલ હેઠળ સબસિડી આપીને આ સેવા સસ્તા દરે ઉપલબ્ધ કરાવવાની યોજના પર પણ વિચાર કરી રહી છે.
Airtel અને Jio સાથેની ભાગીદારી
ભારતીય ટેલિકોમ કંપનીઓ એરટેલ અને રિલાયન્સ જિયો સ્ટારલિંક સાથે ભાગીદારી કરી રહી છે. એરટેલ અને સ્પેસએક્સ વચ્ચે કરાર હેઠળ, એરટેલ ભારતમાં સ્ટારલિંકની હાઇ-સ્પીડ ઇન્ટરનેટ સેવાઓ પ્રદાન કરશે. જિયો અને સ્પેસએક્સ વચ્ચેના કરાર હેઠળ, જિયો સ્ટારલિંક ઉપકરણો અને સેવાઓ પોતાના રિટેલ આઉટલેટ્સ અને ઓનલાઈન સ્ટોરફ્રન્ટ દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાવશે.
સ્ટારલિંક ભારત માટે એક મહત્વપૂર્ણ ડિજિટલ ઉપકરણ સાબિત થઈ શકે છે, ખાસ કરીને એવા વિસ્તારોમાં જ્યાં પરંપરાગત ઇન્ટરનેટ સેવાઓ ઉપલબ્ધ નથી. જો સરકાર સબસિડી અને યોગ્ય નીતિઓ અમલમાં લાવે, તો આ સેવા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી સુધારવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
