Mango Farming Tips: કેરીના છોડ રોપવા માટે યોગ્ય સમય અને સ્થિતિ
Mango Farming Tips: ચોમાસાની ઋતુ ધીમે ધીમે સમગ્ર દેશમાં પોતાનું પગરવ જમાવી રહી છે. આ ઋતુ કેરીના નવા છોડ રોપવા માટે એક ઉત્તમ સમયગાળો છે. ખાસ કરીને ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, ઉત્તરપ્રદેશ અને બિહાર જેવા રાજ્યોમાં કેરીના બગીચા નવી ઊંચાઈઓ મેળવી રહ્યા છે. પરંતુ કેરીની ખેતી સફળ કરવા માટે યોગ્ય અંતર, ખાતર વ્યવસ્થા અને પ્રારંભિક કાળજી વિશે જાગૃત હોવું ખૂબ જરૂરી છે.
કેરીના છોડ માટે યોગ્ય અંતર કેટલું હોવું જોઈએ?
કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો મતે, પરંપરાગત પદ્ધતિ અનુસાર કેરીના છોડને 10 મીટર × 10 મીટરના અંતરે વાવવું યોગ્ય ગણાય છે. જો તમે સઘન ખેતી પદ્ધતિ અપનાવી રહ્યા હોવ તો છોડ વચ્ચેનું અંતર 2.5થી 4 મીટર રાખવાનું રહેશે. સઘન ખેતી માટે ખાસ કરીને આમ્રપાલી અને પુષા પિતાંબર જેવી જાતો ખૂબ જ યોગ્ય છે.
છોડ રોપણ માટે ખાડાની તૈયારી કેવી રીતે કરવી?
પ્રત્યેક છોડ માટે 1×1×1 મીટર કદનો ખાડો ખોદવો. વરસાદ શરૂ થવા પહેલાં, ખાડામાં નીચેની ખાતર સંયોજન ભેળવો:
20 થી 30 કિલો સડેલું ગાયનું છાણ
2 કિલો લીમડાની કેક
1 કિલો હાડકાનો પાવડર અથવા સિંગલ સુપર ફોસ્ફેટ
100 ગ્રામ મિથાઇલ પેરાથેિઓન પાવડર (10%) અથવા 20 ગ્રામ થિમેટ 10G
આ બધું ખેતરની માટી સાથે સારી રીતે મિક્સ કરીને ખાડામાં ભરો. પ્રથમ 2-3 વરસાદ પછી જ્યારે જમીન થર્મ થાય, ત્યારે નિશાન કરેલી જગ્યાએ છોડ રોપો.
રોપ્યા બાદ પ્રાથમિક સંભાળ કેવી રીતે રાખવી?
છોડ રોપ્યા પછી આસપાસની માટી દબાવીને નાની તળાવ જેવી બેસિન બનાવો અને હળવું પાણી આપો. પ્રથમ 2-3 વર્ષ માટે નિયમિત સિંચાઈ ખૂબ જરૂરી છે, ખાસ કરીને ગરમીઓમાં. જમીનથી આશરે 80 સે.મી. સુધીની સાઇડ ડાળીઓ દૂર કરો જેથી મુખ્ય થડ સારી રીતે વિકસે.
જૂન મહિનામાં કલમ કામ શરૂ કરો
જુન મહિનામાં કેરીની કલમ બનાવવાની શ્રેષ્ઠ ઋતુ છે. યોગ્ય દિશામાં વૃદ્ધિ માટે નીચેની બિનજરૂરી ડાળીઓ હટાવો. છાંયાવાળાં મોટા વૃક્ષોમાં, ફળ ન આપતી અંદરની ડાળીઓ કાપી નાખો. નવા ફળવંત ડાળીઓ માટે, કળી સાથે 2-3 સે.મી.ના ભાગને ટુકડો કરો. આવું કરવાથી વૃક્ષને તંદુરસ્ત વૃદ્ધિ મળે છે.
કેરીના મુખ્ય જીવાતો અને નિયંત્રણ પદ્ધતિ
ડાસ ફ્લાય (Fruit Fly):
મિથાઇલ યુજેનોલ ટ્રેપ ઉપયોગી રહેશે. તે તૈયાર કરવા માટે પ્લાયવુડના ટુકડાને મિથાઇલ + આલ્કોહોલ + મેલાથિયોન (6:4:1) દ્રાવણમાં 48 કલાક ડુબાડો. પછી તેને ઝાડ પર લટકાવો અને દર બે મહિને બદલો.
મેલીબગ્સ:
2% મિથાઇલ પેરાથેિઓન દ્રાવણ છાંટવો.
કેરીની ખેતીમાં સફળતા માટે શરૂના ત્રણ વર્ષ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન નિયમિત પાણી, યોગ્ય છાંયો, યોગ્ય ખાતર અને જીવાત નિયંત્રણ જરૂરી છે. વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી છોડનું રોપણ અને સંભાળ રાખવાથી વર્ષોથી સારો લાભ મળતો રહે છે.
