Iran Nuclear Facility Bombing ટ્રમ્પનો વિવાદાસ્પદ તુલનાત્મક તર્ક: ઈરાન પર હુમલાની સરખામણી હિરોશિમા-નાગાસાકીથી કેમ?
Iran Nuclear Facility Bombing અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એક વધુ વિવાદાસ્પદ નિવેદન આપીને વૈશ્વિક રાજકારણમાં નવો તૂફાન ઊભો કર્યો છે. નાટો સમિટ દરમિયાન મીડિયાને સંબોધન કરતા તેમણે ઈરાનના પરમાણુ મથકો પર અમેરિકાના તાજેતરના હમલાને બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન જાપાનના હિરોશિમા અને નાગાસાકી પર થયેલા પરમાણુ હુમલાઓ સાથે સરખાવી દીધા. તેમનું કહેવું હતું કે, “હમલાઓ પણ એટલાજ નિર્ણાયક અને અંત લાવનારા હતા, જેમ કે WWIIના અંતે થયેલા પરમાણુ હુમલાઓ”.
ટ્રમ્પના આ નિવેદનથી કૂટનિવૈશિક વર્તુળોમાં ચિંતાનો માહોલ ફેલાઈ ગયો છે. પરમાણુ હુમલાની તુલના માત્ર ભૌતિક વિંઘાટ નહીં, પરંતુ માનવ અધિકારના દ્રષ્ટિકોણે પણ ગંભીર મુદ્દો છે.
ઈરાન પર ટ્રિપલ હુમલો અને યુદ્ધવિરામનું દાવા
ટ્રમ્પે પોતાના નિવેદનમાં વધુમાં જણાવ્યું કે “ફોર્ડો, ઈસ્ફહાન, અને નાન્ટેસ સ્થિત ઈરાનના તીન પરમાણુ મથકો પર હુમલાઓ કર્યા પછી બંને દેશોએ યુદ્ધવિરામ જાહેર કર્યો છે”. તેમણે દાવા કર્યો કે ” આ દબદબાવાળા પગલાઓથી જ યુદ્ધનો અંત આવ્યો છે”.
તેમના જણાવ્યા મુજબ, આ હમલામાં ઈરાનને ભારે નુકસાન થયું છે અને તેમના પરમાણુ કાર્યક્રમને ગંભીર ઝટકો લાગ્યો છે. જો કે આ દાવાઓની કોઈ સ્વતંત્ર પુષ્ટિ હજુ સુધી પ્રાપ્ત થઈ નથી.
ઈરાનનો પ્રતિહુમલો અને નવી વાર્તાલાપની શક્યતા
અમેરિકાના હુમલાની સામે ઈરાને પણ જવાબ આપ્યો હતો. કતાર અને ઈરાકમાં આવેલા અમેરિકાના ઠેકાણાઓ પર મિસાઇલ હુમલાઓ કરવામાં આવ્યા હતા. ટ્રમ્પે જણાવ્યું કે “ઈરાનના હુમલાઓ અમને નુકસાન પહોંચાડવામાં નિષ્ફળ રહ્યા”.
સાથે જ, ટ્રમ્પે ઈરાન સાથે સંભવિત વાર્તાલાપની વાત કરી છે. તેમણે સંકેત આપ્યો કે “આવતા અઠવાડિયે બંને દેશો વચ્ચે ચર્ચા શરૂ થઈ શકે છે અને શક્ય છે કે કોઈ નવા કરાર પર હસ્તાક્ષર થાય”.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના હિરોશિમા-નાગાસાકી સાથેના તુલનાત્મક તર્કને વૈશ્વિક સમુદાય દ્વારા ગંભીરતાથી લેવામાં આવ્યો છે. એવું સ્પષ્ટ છે કે તેમના આ નિવેદનોમાં માત્ર રાજકીય કસુવી નહીં, પરંતુ એક પ્રકારની ધમકી પણ છુપાયેલી છે. ઈરાન-ઈઝરાયલ યુદ્ધ પછી ઉભી થયેલી અશાંતિ વચ્ચે, એવી આશા છે કે સંવાદ અને શાંતિપ્રક્રિયા આગળ વધશે – ક્યારેક શબદો તીર કરતાં ઘાતક બની જાય છે.