Organic fertilizer for paddy: જીવામૃતનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
Organic fertilizer for paddy: બિહારના સીતામઢી જિલ્લાના ખેડૂતો માટે આશાવાદી સમાચાર છે. હવે ડાંગર જેવી મહત્વપૂર્ણ વાવેતરની સિઝનમાં પણ મોંઘા યુરિયાની જરૂર નહિ રહે – કેમ કે વૈજ્ઞાનિકો અને કૃષિ નિષ્ણાતોએ સફળતાપૂર્વક એક એવું વિકલ્પ શોધ્યું છે કે જે પાકને મજબૂતી આપે છે અને જમીનને સ્વસ્થ રાખે છે: organic fertilizer for paddy.
ઓર્ગેનિક ખાંડ એટલે શું?
ઓર્ગેનિક ખાતર કોઈ પેકેજ્ડ ખાંડ નથી, પણ એવી કુદરતી વસ્તુઓ છે જેમ કે:
શેરડીમાંથી મળતી ચાસણી (મોલાસીસ)
ગુડ (ગોળ)
ફળોના રસ
આ બધું મળીને જમીનમાં રહેલા લાભદાયક જીવાણુઓને ખોરાક આપે છે, જેના પરિણામે છોડને નાઇટ્રોજન, ફોસ્ફરસ અને પોટાશ જેવા પોષક તત્વો સરળતાથી મળી રહે છે.
જીવામૃતનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
ડાંગર રોપણા પહેલા 7 થી 10 દિવસ પહેલા જો ખેતરમાં જીવામૃત નાખવામાં આવે, તો તેની અસર અત્યંત અસરકારક જોવા મળે છે. જીવામૃત બને છે:
ગાયના છાણ
ગૌમૂત્ર
ગોળ
ચણાનો લોટ
આ મિશ્રણ જમીનના જીવસૃષ્ટિને જીવંત બનાવે છે, છોડના મૂળ મજબૂત કરે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારતું બને છે.
યુરિયા વગર પણ ઊત્તમ ઉપજ કેવી રીતે મેળવવું ?
જ્યારે ઓર્ગેનિક ખાતર ખેતરમાં પેહલા નાખવામાં આવે છે, ત્યારે જમીનનું સ્વાસ્થ્ય સુધરે છે. જમીનમાં રહેલા કુદરતી તત્વો વધુ સક્રિય બને છે, જેના કારણે રાસાયણિક યુરિયાની જરૂરિયાત ઘટે છે. આ પદ્ધતિને અપનાવવાથી:
ડાંગરનો પાક મજબૂત બને છે
ઉત્પાદન વધારે મળે છે
જમીન લાંબા સમય સુધી ફળદ્રુપ રહે છે
ખર્ચ ઘટાડીને ખેતી વધુ નફાકારક
ઓર્ગેનિક પદ્ધતિમાં રાસાયણિક ખાતર પર ખર્ચ થતો નથી, કારણકે તમામ ઘટકો ખેડૂતો ઘરમાંથી જ તૈયાર કરી શકે છે. આ પદ્ધતિથી ઉત્પાદનમાં પણ વધારો થાય છે અને ખેતી વધુ ટકાઉ બને છે.
સરકારનો સહયોગ અને પ્રોત્સાહન
સરકાર પણ હવે ઓર્ગેનિક ખેતીને ધ્યાને રાખી ખેડૂતો માટે તાલીમ યોજી રહી છે. સીતામઢી સહિત અનેક વિસ્તારોમાં આ પદ્ધતિ સફળ રહી છે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે જો ખેડૂતો હવે organic fertilizer for paddy અપનાવે, તો માત્ર જમીન નહિ, આખું કૃષિ તંત્ર વધુ સ્થિર અને પર્યાવરણીય અનુકૂળ બની શકે છે.
ડાંગરની ખેતીમાં ઓર્ગેનિક ખાંડ અને જીવામૃત એક નવી આશા બની રહ્યા છે. હવે મોંઘા યુરિયાને અલવિદા કહીને ખેડૂતો વધુ નફો, સારી ગુણવત્તા અને જમીનની સારી તંદુરસ્તી સાથે ખેતી કરી શકે છે.