Lemon Cultivation: પરંપરાગત ખેતી છોડીને નવી દિશામાં પગલાં
Lemon Cultivation: ઉત્તર પ્રદેશના ગોંડા જિલ્લાના પ્રગતિશીલ ખેડૂત શિવકુમાર મૌર્યએ પરંપરાગત પાકો જેવા કે ઘઉં અને ધાનની ખેતીથી અલગ ચાલીને એક નવો રસ્તો પસંદ કર્યો — Lemon Cultivation. ઓછા ખર્ચમાં વધારે આવક આપવા માટે જાણીતો પાક, લીંબુ, હવે તેમની સફળતાનું મુખ્ય સાધન બન્યો છે.
પંત-1: ગુણવત્તાયુક્ત જાત
શિવકુમારભાઈ પંત-1 નામની લીંબુની ખેતી કરે છે, જે પોતાની ગુણવત્તા માટે જાણીતી છે. તેઓ જણાવે છે કે, આ જાતનું છોડ એક વર્ષમાં જ ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે અને વર્ષે બે વખત લીંબુ ઉત્પન્ન કરે છે. બજારમાં આ લીંબુની માંગ સતત રહે છે, જેના કારણે ભાવ પણ સારો મળે છે.
ઓછી મહેનત, લાંબો ફાયદો
આ છોડ ખાસ ધ્યાન માંગતું નથી. માત્ર સમયસર કટિંગ અને થોડી ખાતર વ્યવસ્થા રાખવામાં આવે તો તે 15-20 વર્ષ સુધી ઉત્તમ ઉત્પાદન આપે છે. ઉલેખનીય છે કે, લીંબુ એક ઔષધીય છોડ હોવાથી તેનો ઉપદ્રવ પક્ષીઓ કે અન્ય જીવજંતુઓથી ઓછો હોય છે.
ઓછામાં વધુ: એક દોઢ વીઘા જમીનમાં લાખોનું ઉત્પાદન
શિવકુમાર મૌર્યના જણાવ્યા અનુસાર, તેઓ હાલમાં આશરે દોઢ વીઘા જમીનમાં લીંબુની ખેતી કરી રહ્યા છે. માત્ર એક વર્ષના ટર્નઓવર પરથી જ તેઓ રૂ. 1 લાખથી 1.5 લાખની આવક મેળવે છે. તુલનાત્મક રીતે અન્ય પાકોની સામે આ આવક ઘણો મોટો ફાયદો આપે છે.
ખેડૂતો માટે માર્ગદર્શનરૂપ મોડલ
Lemon Cultivation ખેડૂત મિત્રો માટે એક વિકલ્પરૂપે ઉભર્યું છે. ઓછી મહેનત, ઓછી રિસ્ક અને સતત આવક — આવા લાભો સાથે લીંબુ ખેતી હવે નફાકારક વલણ બની રહી છે. જે ખેડૂતો હજુ પણ પરંપરાગત પાકોમાં ફસાયેલા છે, તેમના માટે આ એક પ્રેરણારૂપ ઉદાહરણ છે કે ખેડૂત પણ ‘એગ્રિપ્રેન્યોર’ બની શકે છે.