Organic Lemon Farming Success Story: સંઘર્ષથી સફળતા તરફ: શહેરથી ગામ તરફની યાત્રા
Organic Lemon Farming Success Story: આનંદ મિશ્રા, જેમણે વર્ષો સુધી મોટી કંપનીમાં લાખોની નોકરી કરી હતી, તેમણે એક નિર્ણય લીધો અને વતન, રાયબરેલી નજીકના પોતાના ગામ કચનાવા પરત ફર્યા. ખેડૂત પરિવારોની વાસ્તવિક સ્થિતિ જોઈને તેમને એવું લાગ્યું કે ખરેખર જો પરિવર્તન લાવવું હોય તો પોતે જ પાછા આવીને પહેલ કરવી પડશે.
પરંપરાગત ખેતીથી નારાજગી બાદ નવી દિશા
આનંદે શરૂઆતમાં ડાંગર, ઘઉં અને સરસવ જેવી પરંપરાગત ખેતી કરી, પણ નફો માત્ર ₹30,000-₹35,000 હતો. આ અનુભવ પછી તેમણે નિર્ણય લીધો કે તેમને આવક વધારવા માટે ઘણું વધુ વિચારવું અને બદલાવ લાવવો પડશે.
આખા વર્ષની માંગવાળો પાક: લીંબુની પસંદગી
વિવિધ રાજ્યોની યાત્રા બાદ તેમણે લીંબુનો પાક પસંદ કર્યો, જેની બજારમાં ઘણી માંગ અને સતત ભાવ રહે છે. લીંબુના ભાવ હંમેશા ₹80 થી ₹120 પ્રતિ કિલોગ્રામ રહે છે. આ કારણે તે બાગાયત તરફ વળ્યો અને “લીંબુ ક્રાંતિ” શરૂ કરી.
બાગકામ + નર્સરી = બમણો નફો
આનંદ મિશ્રા ફક્ત લીંબુ વેચીને નફો કમાતા નથી, પણ પોતાની જ નર્સરીમાં રોપા તૈયાર કરીને પણ ખેડૂત મિત્રો માટે માર્ગદર્શક બન્યા છે. તેઓ પ્રતિ છોડ ₹70-₹80 ના દરે વેચે છે.
તેઓ બે મુખ્ય જાતના લીંબુ ઉગાવે છે:
કાગળ લીંબુ (બીજવાળી જાત)
બીજ વગરની જાત
ઓર્ગેનિક પદ્ધતિ અપનાવી, લોકોના આરોગ્યને આપ્યું મહત્વ
આનંદે પોતાનું ખેતી મોડેલ સંપૂર્ણ રીતે ઓર્ગેનિક રાખ્યું છે.
તેમનું કહેવું છે:”આજના યુગમાં લોકો થોડી મોંઘી પણ આરોગ્યપ્રદ વસ્તુઓ ખરીદે છે.”
લીંબુનો છોડ માત્ર ₹15-₹20 માં ઉપલબ્ધ છે અને 3 વર્ષમાં ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે. 30 વર્ષ સુધી તે નિમિત્તે પાક આપે છે – અને ખાસ સાચવણી પણ જરૂરી નથી. એ કારણે લીંબુ એક લૉન્ગ-ટર્મ અને પ્રોફિટબલ પાક સાબિત થાય છે.
‘લેમન મેન’ બન્યા ખેડૂત પ્રેમીઓના રોલ મોડલ
આજે આનંદ મિશ્રા ‘લેમન મેન ઓફ રાયબરેલી’ તરીકે જાણીતા છે. તેઓ પોતાના અનુભવ અને ટેકનિકલ નોલેજના આધારે દૂર-દૂરથી આવતા ખેડૂતોને માર્ગદર્શન આપે છે.
તેઓ આજે જાતે બાગની સંભાળ રાખે છે
નર્સરી ચલાવે છે
જામફળની ખેતી પણ શરૂ કરી છે
ગામમાં મજૂરો માટે રોજગાર ઉભું કરે છે
ખેડૂત માટે પ્રેરણા અને નફાની તક
Organic Lemon Farming Success Story એટલે ફક્ત એક વ્યક્તિનો નહિ પણ એક સંપૂર્ણ વિઝન છે કે જેમણે નફો અને સામાજિક બદલાવ બંનેનું સમતુલન સાધ્યું છે. આનંદ મિશ્રા ભવિષ્ય માટે લીંબુથી અનેક સફળતાની વાર્તા તૈયાર કરી રહ્યા છે.