નવી દિલ્હી : આર્થિક મંદી વચ્ચે ભારતને વિશ્વ બેંક (World Bank) તરફથી વધુ એક આંચકો મળ્યો છે. વિશ્વ બેંકે હવે ભારતના વિકાસ દરનો અંદાજ ઘટાડ્યો છે. વર્લ્ડ બેંકે ભારતનો વિકાસ દર ઘટાડીને 6 ટકા કર્યો છે.
હકીકતમાં, વર્ષ 2018-19માં ભારતનો વિકાસ દર 6.9 ટકા હતો. જો કે, દક્ષિણ એશિયા ઇકોનોમિક ફોકસનાં નવીનતમ સંસ્કરણમાં, વર્લ્ડ બેંકે એમ પણ કહ્યું હતું કે 2021 માં ભારત ફરી વિકાસ દર 6.9 ટકા પર પાછું મેળવી શકે છે.
ભારત સતત બે વર્ષથી પાછળ છે
વર્લ્ડ બેંકે કહ્યું છે કે, ભારતનો આર્થિક વિકાસ દર સતત બીજા વર્ષે ઘટ્યો છે. 2017-18માં તે 7.2 ટકા હતો, જે 2018-19માં ઘટીને 6.8 ટકા થયો છે. જોકે, ઉત્પાદન અને બાંધકામની પ્રવૃત્તિઓમાં વધારો થવાને કારણે ઔદ્યોગિક આઉટપુટ ગ્રોથ વધીને 9.9 ટકા થયો છે, જ્યારે કૃષિ અને સેવા ક્ષેત્રમાં વૃદ્ધિદર 9.9 ટકા અને .5..5 ટકા હતો.
મૂડીઝે ઘટાડ્યો જીડીપીનો અંદાજ
અગાઉ, ક્રેડિટ રેટિંગ એજન્સી મૂડીઝે ફરી એક વખત ભારતનો જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ ઘટાડ્યો હતો. મૂડીઝનો અંદાજ છે કે નાણાકીય વર્ષ 2019 – 20 માટે ભારતનો જીડીપી ગ્રોથ 5.8 ટકા થઈ શકે છે. અગાઉ મૂડીઝનો જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ 6.2 ટકા હતો. આ સંદર્ભમાં, મૂડીઝે જીડીપી વૃદ્ધિના અંદાજમાં 0.4 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે.
આ સાથે મૂડીઝે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા અંગે પણ ગંભીર ચેતવણી આપી છે. મૂડીઝે કહ્યું છે કે જો અર્થવ્યવસ્થા ધીમી રહે છે, તો નાણાકીય ખાધ ઘટાડવાના સરકારના પ્રયત્નોને નુકસાન થશે. આ સાથે દેવાનો બોજ પણ વધશે.
આરબીઆઈએ પણ એક આંચકો આપ્યો હતો
મૂડીઝની જેમ દેશની સેન્ટ્રલ બેંક રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (આરબીઆઈ)એ પણ ચાલુ નાણાકીય વર્ષના વિકાસ દરના અંદાજમાં ઘટાડો કર્યો છે. આરબીઆઈના અંદાજ મુજબ આ નાણાકીય વર્ષમાં જીડીપી ગ્રોથ 6.1 ટકાના દરે થઈ શકે છે. અગાઉ આરબીઆઈએ જીડીપી ગ્રોથનો અંદાજ 6.9 ટકાના દરે લગાવ્યો હતો, થોડા મહિનામાં જ આરબીઆઈએ જીડીપી વૃદ્ધિદરમાં 0.8 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે.
ભારતને આનું થશે વધુ નુકસાન
એક તરફ આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઇએમએફ) ના ચીફ ક્રિસ્ટાલિના જ્યોર્જિવા આર્થિક મંદી વિશે ચેતવણી આપી રહી છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થામાં આર્થિક મંદી જોવા મળી રહી છે, જેના કારણે 90 ટકા દેશોનો વિકાસદર ધીમો રહેશે. ઝડપથી ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાને કારણે તેની અસર ભારતમાં સૌથી વધુ જોવા મળશે.
નોંધપાત્ર વાત એ છે કે ભારત સરકારના આંકડા મુજબ જૂન મહિનામાં પૂરા થયેલા ક્વાર્ટરમાં જીડીપી ગ્રોથ રેટ 5 ટકા નોંધાયો હતો. માર્ચ 2013 પછીનું આ ન્યૂનતમ છે. તે સમયે જીડીપી ગ્રોથ રેટ 7.7 ટકા પર પહોંચી ગયો હતો.