Digital Payment: ઓછી આવક, ઊંચું દેવું – ભારતના ક્રેડિટ કાર્ડ નિર્ભરતાનો નવો ચહેરો
Digital Payment: ભારતમાં UPIની તેજી વચ્ચે, બીજો એક ડિજિટલ ટ્રેન્ડ ઝડપથી ઉભરી રહ્યો છે – ક્રેડિટ કાર્ડ અને BNPL પર વધતી જતી નિર્ભરતા, ખાસ કરીને ઓછી આવક ધરાવતા જૂથોમાં. Think360.ai ના એક નવા અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે 50,000 રૂપિયાથી ઓછી કમાણી કરતા 93% પગારદાર વ્યાવસાયિકો હવે કોઈને કોઈ સ્વરૂપમાં ક્રેડિટ કાર્ડ પર આધાર રાખે છે.
અભ્યાસમાં શું બહાર આવ્યું?
આ અહેવાલ 20,000 થી વધુ પગારદાર અને સ્વ-રોજગાર વ્યક્તિઓના નાણાકીય વર્તન પર આધારિત છે. તેમાં બહાર આવ્યું છે કે:
85% સ્વ-રોજગાર વ્યક્તિઓ પણ કાર્ડનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
‘હમણાં ખરીદો, પછી ચૂકવણી કરો (BNPL)’ સેવાઓનો ઉપયોગ 18% સ્વ-રોજગાર અને 15% પગારદાર વર્ગ દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યો છે.
Think360.ai ના CEO અમિત દાસ કહે છે કે ક્રેડિટ હવે ફક્ત સુવિધા નથી, પરંતુ એક જરૂરિયાત છે – પછી ભલે તે ઓફિસ કર્મચારી હોય કે ડિલિવરી બોય.
ડિજિટલ ધિરાણનો નવો યુગ
આ અહેવાલમાં એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે ફિનટેક કંપનીઓએ ભારતમાં ડિજિટલ ધિરાણનો ચહેરો બદલી નાખ્યો છે.
નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માં, ફિનટેક કંપનીઓએ ₹92,000 કરોડથી વધુની વ્યક્તિગત લોનનું વિતરણ કર્યું.
દેશમાં જારી કરાયેલી નવી લોનનો આ 76% હિસ્સો છે.
એ સ્પષ્ટ છે કે સરળ એપ્લિકેશન્સ, મિનિટોમાં મંજૂરી અને નો-કોસ્ટ EMI જેવી સુવિધાઓએ ઓછી આવક ધરાવતા લોકોને લોન લેવા માટે પ્રેરણા આપી છે.
ક્રેડિટ કાર્ડ: જરૂરિયાત કે છટકું?
ઓછા પગારવાળા લોકો માટે, ક્રેડિટ કાર્ડ આજે ઘરગથ્થુ બિલથી લઈને ઓનલાઈન શોપિંગ સુધીની દરેક જરૂરિયાતનો ઉકેલ બની ગયા છે. પરંતુ સુવિધા સાથે, જોખમ પણ વધ્યું છે:
બેંકો મર્યાદા અનુસાર ખર્ચ કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે.
ડિફોલ્ટના કિસ્સામાં, વ્યાજ દર 36% સુધી જઈ શકે છે.
ચુકવણી મુલતવી રાખવાથી ક્રેડિટ સ્કોર ઘટી જાય છે.
નિયમો બદલાયા છે – જાણો શું નવું છે?
ભારતની સૌથી મોટી બેંક SBI એ તાજેતરમાં ક્રેડિટ કાર્ડ સંબંધિત કેટલાક મહત્વપૂર્ણ નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા છે:
લઘુત્તમ રકમ ચૂકવવાની નવી નીતિ લાગુ
પ્રીમિયમ કાર્ડ પર વીમો હવે શરતી છે
ચુકવણી સમાધાન નિયમો પહેલા કરતા વધુ કડક બનાવવામાં આવ્યા છે
આ ફેરફારો એવા વપરાશકર્તાઓને અસર કરશે જેઓ ફક્ત ન્યૂનતમ રકમ ચૂકવીને કાર્ડનો ઉપયોગ કરવાનું ચાલુ રાખે છે.