અફઘાનિસ્તાન સાથેનો યુદ્ધવિરામ ફક્ત ‘એક જ કલમ’ પર આધારિત: પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાન ખ્વાજા આસિફે તાલિબાનના વચનની વિગતો સમજાવી
પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચેના લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા સરહદી તણાવ અને આતંકવાદી હુમલાઓ પછી, એક મહત્ત્વના યુદ્ધવિરામ કરાર પર સહમતિ સધાઈ છે. આ યુદ્ધવિરામની શરતો અંગે પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાન ખ્વાજા આસિફે એક મોટું અને સ્પષ્ટ નિવેદન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું છે કે બંને દેશો વચ્ચેનો આ યુદ્ધવિરામ ફક્ત એક જ કલમ પર આધારિત છે.
સંરક્ષણ પ્રધાન ખ્વાજા આસિફનું આ નિવેદન કતારની રાજધાની દોહામાં તુર્કી અને કતારની મધ્યસ્થીથી થયેલી વાટાઘાટો બાદ તરત જ આવ્યું છે, જ્યાં બંને પક્ષો યુદ્ધવિરામ માટે સંમત થયા હતા.
યુદ્ધવિરામની મુખ્ય શરત: ‘કોઈ ઘૂસણખોરી થશે નહીં’
પાકિસ્તાની અખબાર ‘ડોન’ અને અલ-જઝીરા અરબી સાથેની મુલાકાતમાં મંત્રી ખ્વાજા આસિફે યુદ્ધવિરામની વિગતો સ્પષ્ટ કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે આ યુદ્ધવિરામ સંપૂર્ણપણે તાલિબાનના આ વચન પર આધારિત છે કે:”તાલિબાન સરહદ પારથી તેમના દેશ પર હુમલો કરતા આતંકવાદીઓને રોકશે.”
ખ્વાજા આસિફે ભારપૂર્વક કહ્યું કે, “અફઘાનિસ્તાનથી આવતી કોઈપણ ઘૂસણખોરી આ કરારનું ઉલ્લંઘન ગણાશે. બધું આ એક કલમ પર ટકેલું છે.” તેમણે ઉમેર્યું કે પાકિસ્તાન, અફઘાનિસ્તાન, તુર્કી અને કતાર વચ્ચે થયેલા કરારમાં “સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું હતું કે કોઈ ઘૂસણખોરી થશે નહીં.” જ્યાં સુધી આ કરારનું પાલન થશે, ત્યાં સુધી સરહદ પર યુદ્ધવિરામ રહેશે.
આતંકવાદને તાત્કાલિક નાબૂદ કરવો જરૂરી
મંત્રી ખ્વાજા આસિફે જણાવ્યું હતું કે આતંકવાદનો ખતરો વર્ષોથી પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચેના સરહદી વિસ્તારોને અસર કરી રહ્યો છે.
સંબંધોમાં તણાવનું કારણ: અફઘાન સંરક્ષણ પ્રધાન મુલ્લા યાકુબે પણ સ્વીકાર્યું છે કે આતંકવાદ જ બંને દેશોના સંબંધોમાં તણાવનું મુખ્ય કારણ છે.
ગંભીર પ્રયાસોની જરૂર: આસિફે કહ્યું કે બંને દેશોએ નિષ્કર્ષ કાઢ્યો છે કે આતંકવાદને તાત્કાલિક નાબૂદ કરવો જરૂરી છે અને તેને રોકવા માટે બંને દેશો ગંભીર પ્રયાસો કરશે.
શાંતિ જોખમમાં: આમ કરવામાં નિષ્ફળતા સમગ્ર પ્રદેશની શાંતિને ગંભીર રીતે જોખમમાં મૂકી શકે છે.
આ યુદ્ધવિરામ કરારનો મુખ્ય હેતુ આતંકવાદના ખતરાને મૂળમાંથી દૂર કરવાનો છે, ખાસ કરીને તહરીક-એ-તાલિબાન પાકિસ્તાન (TTP) જેવાજૂથો દ્વારા થતા સરહદ પારના હુમલાઓને રોકવાનો છે.
તણાવની પૃષ્ઠભૂમિ અને તાજેતરના હુમલાઓ
પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે ૨૦૨૩ થી તણાવ ચાલુ છે. પાકિસ્તાન વારંવાર ચિંતા વ્યક્ત કરતું રહ્યું છે કે આતંકવાદીઓ સરહદ પાર હુમલાઓ કરવા માટે અફઘાન જમીનનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
તાજેતરમાં જ TTP દ્વારા વારંવાર કરવામાં આવેલા આતંકવાદી હુમલાઓ બાદ પરિસ્થિતિ વધુ વણસી હતી. તેમાં સૌથી મોટો હુમલો અશાંત ખૈબર પખ્તુનખ્વાના ઓરકઝાઈ જિલ્લામાં થયો હતો, જ્યાં એક લેફ્ટનન્ટ કર્નલ અને એક મેજર સહિત ૧૧ પાકિસ્તાની સેનાના જવાનો માર્યા ગયા હતા. આ હુમલા બાદ પાકિસ્તાને કડક કાર્યવાહી કરવાની ધમકી આપી હતી.
આવનારી બેઠક અને આશાવાદ
કરારની વિગતોને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માટે આવતા અઠવાડિયે ઇસ્તંબુલમાં બીજી એક બેઠક યોજાવાની છે. મંત્રી ખ્વાજા આસિફે આશા વ્યક્ત કરી છે કે:
સંબંધો સામાન્ય થશે: આ કરારથી શાંતિ પાછી આવશે, અને પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો સામાન્ય થશે.
વેપાર અને પરિવહન: એકવાર સંબંધો સામાન્ય થઈ જશે, પછી પાકિસ્તાન-અફઘાનિસ્તાન વેપાર અને પરિવહન ફરી શરૂ થશે, જેનાથી આર્થિક લાભ થશે.
પાકિસ્તાની બંદરોનો ઉપયોગ: અફઘાનિસ્તાન પાકિસ્તાની બંદરોનો ઉપયોગ કરી શકશે, જે અફઘાન અર્થતંત્ર માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે.
ખ્વાજા આસિફના આ નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે ઇસ્લામાબાદ આ યુદ્ધવિરામને ખૂબ ગંભીરતાથી લઈ રહ્યું છે અને તાલિબાન દ્વારા કરારના પાલન પર જ સમગ્ર દ્વિપક્ષીય સંબંધોનો આધાર રહેલો છે. જો તાલિબાન સરહદ પારના આતંકવાદને રોકવામાં નિષ્ફળ જશે, તો આ યુદ્ધવિરામ તૂટી જવાની અને ક્ષેત્રમાં તણાવ વધવાની પ્રબળ સંભાવના છે.