Fall Armyworm in Maize Crop : મકાઈના પાકમાં ફોલ આર્મી વોર્મનો વધી રહ્યો છે ખતરો, સમયસર નિવારણ જરૂરી !

Fall Armyworm in Maize Crop : ખરીફ મોસમમાં મકાઈના પાકને જીવાતથી બચાવવાની ચિંતાજનક સ્થિતિ

Fall Armyworm in Maize Crop : ખરીફ સમયમાં વાવેલા મકાઈના પાક પર હાલ ફોલ આર્મીવોર્મ નામની જીવલેણ ઈયળનો ઉપદ્રવ ઝડપથી વધી રહ્યો છે. કૃષિ નિષ્ણાતો દ્વારા જણાવવામાં આવ્યું છે કે મકાઈની વાવણી પછીના 20-25 દિવસમાં આ જીવાત વધુ સક્રિય બને છે અને જો યોગ્ય નિયંત્રણ ન લેવાય તો આખો પાક નાશ પામે છે.

રોજિંદી દેખરેખ મહત્વપૂર્ણ છે

ફોલ આર્મીવોર્મ પ્રથમ પાંદડાંને નુકસાન પહોંચાડે છે અને પછી પાકના ભેગા થયેલા ગોઠ (growing point) ભાગમાં પ્રવેશી તેને નાશ કરે છે. ખાસ કરીને રાતે આ જીવાત વધુ સક્રિય રહે છે. એક જ છોડમાં જો ઈયળ દેખાય, તો સમજવું જોઈએ કે આખા ખેતરમાં તેનો ખતરો છે. એટલે ખેતરની દરરોજ દેખરેખ ખૂબ જરૂરી છે.

ફોલ આર્મીવોર્મના મહત્વના લક્ષણો

પાંદડાંમાં નાના છિદ્રો

પાંદડાની વચ્ચે કાપ પડવો

છોડના ગુચ્છમાં કાળાશ જેવું મળ

પાંદડામાં ગંદકીની લાઇન

દૃશ્યમાં જીવાત ન હોય તો પણ લખોતરની ઉપરથી ઓળખ

ઘરગથ્થું ઉપાયથી પ્રારંભિક નિયંત્રણ કરો

ખેડૂતોએ શરૂઆતમાં જ ફેરોમોન ટ્રેપ લગાવીને જીવાતની ઉપસ્થિતિ જાણી લેવી જોઈએ. ફોલ આર્મીવોર્મના પ્રારંભિક નિયંત્રણ માટે નીચેનો દેશી ઉપાય અજમાવી શકાય:

1 લિટર લીમડાનું તેલ + 5 લિટર પાણી ભેળવી છંટકાવ કરો

5 થી 6 દિવસના અંતરે 2 વાર છંટકાવ કરવાથી અસરકારક પરિણામ મળે છે

રાસાયણિક દવાઓથી જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ

જ્યારે ફોલ આર્મીવોર્મનો ઉપદ્રવ વધુ પ્રમાણમાં ફેલાય છે, ત્યારે નીચે મુજબના રસાયણો ઉપયોગી બને છે:

ક્લોરાન્ટ્રાનિલિપ્રોલ – 60 મિલી દવા પ્રતિ એકર માટે, 200 લિટર પાણી સાથે છાંટો

7 દિવસ પછી સ્પિનોસેડ અથવા ફરીથી ક્લોરાન્ટ્રાનિલિપ્રોલનો છંટકાવ કરો

કાર્બોફુરાન દાણાદાર દવા પણ અસરકારક છે – જેની ઘાસમાં નાખતા જંતુ અંદરથી મરે છે

જંતુનાશન સાથે સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે

રાસાયણિક દવાઓના છંટકાવ વખતે યોગ્ય પ્રમાણ અને સમયજોગ આયોજન અનિવાર્ય છે. સાથે જ, દવાનો ઉપયોગ કર્યા બાદ 10 દિવસ સુધી પશુ ચારો તરીકે પાંદડા કે છોડના ભાગો ન આપવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.