Natural Farming in Gujarat: ગુજરાતમાં 9.7 લાખ ખેડૂતોનો વિશ્વાસ
Natural Farming in Gujarat: ગુજરાતના ખેડૂત વર્ગ માટે એક નવી આશાની કિરણ બની છે – કુદરતી ખેતી. વર્ષોથી રસાયણ આધારિત ખેતી કરતા ખેડૂતો હવે જમીન માટે હિતાવહ અને ખિસ્સા માટે લાભદાયી એવા કુદરતી ખેતીના મોડેલ તરફ વળી રહ્યા છે. રાજ્યના 9.7 લાખથી વધુ ખેડૂતો આ પદ્ધતિ અપનાવી ચૂક્યા છે અને તેનું પરિણામ પણ મજબૂત આવ્યું છે – ઓછા ખર્ચે વધુ આવક અને જમીનની ગુણવત્તામાં સતત સુધારો.
કુદરતી ખેતી એટલે શું?
કુદરતી ખેતી એ એવી ખેતી પદ્ધતિ છે જેમાં કોઈ પણ પ્રકારના રસાયણિક ખાતર કે ઝેરી દવાઓનો ઉપયોગ થતો નથી. ખેડૂતો દેશી ગાયના ગૌમૂત્ર થી બનેલા ઉપાયો જેમ કે જીવામૃત, બીજામૃત અને ઘાણેજ બિયારણ દ્વારા પાકોને પોષણ આપે છે. આ પદ્ધતિથી જમીનની જૈવિક સક્રિયતા જળવાઈ રહે છે અને પાકોની ગુણવત્તા પણ ઉન્નત બને છે.
સરકારી સહાય અને પ્રોત્સાહન
ગુજરાત સરકારે પણ આ દિશામાં પગલા લેતાં ખેડૂતોને પ્રોત્સાહનરૂપ ભાથા પૂરાં પાડ્યા છે. રાજ્ય સરકાર કુદરતી ખેતી માટે ખેડૂતોને વર્ષદીઠ રૂ. 13,500 સુધીની સહાય આપતી થઇ છે. ઉપરાંત, વિવિધ ટ્રેનિંગ અને અવેરનેસ કાર્યક્રમો દ્વારા ખેડૂતોએ કુદરતી ખેતી શીખવા અને તેના લાભો સમજવા માટે તક પ્રાપ્ત કરી છે.
ઉદાહરણરૂપ સફળતા: 20 લાખની વાર્ષિક આવક
સુરેન્દ્રનગર જિલ્લામાં રહેતા એક ખેડૂતની કહાની આજે ગુજરાતના હજારો ખેડૂતો માટે પ્રેરણારૂપ બની છે. તેમણે પુરપાટ રસાયણિક ખેતી છોડીને સંપૂર્ણ કુદરતી પદ્ધતિ અપનાવી છે અને આજે તેઓ વર્ષે 20 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક મેળવે છે. આ સફળતા પાછળ તેમની પાકની ગુણવત્તા, જમીનની તંદુરસ્તી અને બજારમાં મળતી પ્રીમિયમ કિંમત છે.
ખેતીના ખર્ચમાં ઘટાડો, નફામાં વધારો
કુદરતી ખેતીમાં મુખ્ય ફાયદો થાય છે – ઇનપુટ ખર્ચનો ઘટાડો. કોઈ રસાયણ કે મોંઘા ખાતર ખરીદવાની જરૂર નથી. તેની જગ્યાએ પશુપાલન આધારિત ઘરગથ્થુ ઉપાયોનો ઉપયોગ થાય છે. પરિણામે ખેડૂતના ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે અને તેમના નફામાં નોંધપાત્ર વધારો થાય છે.
ભવિષ્ય માટે દિશા
કુદરતી ખેતી એ માત્ર એક ખેતી પદ્ધતિ નથી, પણ તે પર્યાવરણીય સંતુલન અને માનવ આરોગ્ય માટેની એક ચળવળ છે. ગુજરાતમાં જે રીતે લાખો ખેડૂતો આ દિશામાં આગળ વધી રહ્યા છે, તે નોંધપાત્ર છે. જો આવું જ જળવાઈ રહે, તો આગામી વર્ષોમાં ગુજરાત જૈવિક ખેતીના રાષ્ટ્રીય નેતૃત્વ માટે તૈયાર થઈ શકે છે.
નિષ્ણાતો કહે છે:
કૃષિ નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે કુદરતી ખેતીથી જમીનની સ્ફૂર્તિ સતત જળવાઈ રહે છે અને લાંબા ગાળે પાકની ઉપજ પણ સ્થિર રહે છે. તેમજ બજારમાં કુદરતી ખેતીના પાક માટે વધુ માંગ હોવાથી તેની કિંમત પણ સારી મળે છે.
