NDDB: દેશના આ મિલ્ક પ્લાન્ટમાં ખેડૂતો દૂધ સાથે કરોડો રૂપિયાનું ગાયનું છાણ વેચે છે, વાંચો વિગતો
NDDB દ્વારા પશુપાલકોને ગાયના છાણ વેચીને નફો કમાવાની તક આપવામાં આવી રહી છે, જેની મદદથી દૂધ પ્રોસેસિંગમાં 50 પૈસાની બચત થઈ રહી
2 હજાર ટન ગોબર ખરીદીને બાયોગેસ બનાવીને, આ પ્લાન્ટ મિથેન ગેસ ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો અને ગામડાઓમાં સ્વચ્છતા લાવવામાં મદદ કરી રહ્યો
NDDB: ઓછા ખર્ચે વધુ નફો કેવી રીતે મેળવી શકાય, પશુપાલકોની આવક કેવી રીતે વધારવી. પશુપાલકો પ્રદૂષણ ઘટાડવામાં કેવી રીતે મદદરૂપ થઈ શકે? સરકાર પણ પશુપાલકોને મદદ કરી રહી છે કે કેવી રીતે ડેરી વેસ્ટ વેચીને કમાણી કરી શકાય. નેશનલ ડેરી ડેવલપમેન્ટ બોર્ડ (NDDB) આ માટે પશુપાલકોને તકનીકી સહાય પૂરી પાડી રહ્યું છે. આ જ કારણ છે કે પશુપાલકો હવે દૂધની સાથે ગાયના છાણનું વેચાણ કરીને નફો કમાઈ રહ્યા છે. યુપીના વારાણસીના એક પ્લાન્ટમાં ખેડૂતો દર મહિને દૂધની સાથે કરોડો રૂપિયાનું ગાયનું છાણ પણ વેચી રહ્યા છે.
નવાઈની વાત તો એ છે કે ડેરી પ્લાન્ટ પણ આમાંથી જંગી નફો કમાઈ રહ્યો છે. ઉલ્લેખનીય છે કે થોડા સમય પહેલા પીએમ નરેન્દ્ર મોદી પણ આ પ્લાન્ટની મુલાકાત લઈ ચુક્યા છે. આ વારાણસી દૂધ સંઘનો પ્લાન્ટ છે. જ્યારે NDDB આ પ્લાન્ટનું સંચાલન કરે છે. તાજેતરમાં કેન્દ્રીય મત્સ્યોદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી રાજીવ રંજન સિંહ ઉર્ફે લાલન સિંહે આ પ્લાન્ટની મુલાકાત લીધી હતી.
દર મહિને 2 હજાર ટન ગોબર ખરીદવામાં આવી રહ્યું છે
NDDB તરફથી મળેલી માહિતી અનુસાર આ પ્લાન્ટમાં દર મહિને 2 હજાર ટન ગોબર ખરીદવામાં આવે છે. તાજેતરમાં ગાયના છાણ માટે પશુપાલકોને 2.5 કરોડ રૂપિયા ચૂકવવામાં આવ્યા છે. એટલું જ નહીં, પશુપાલકો આ પ્લાન્ટમાં દરરોજ 1.35 લાખ લિટર દૂધનું વેચાણ પણ કરે છે. જ્યારે NDDBની કામગીરી પહેલા આ પ્લાન્ટમાં માત્ર ચાર હજાર લિટર દૂધની જ ખરીદી કરવામાં આવતી હતી. પરંતુ હવે આ આંકડો 1.5 લાખને સ્પર્શી જવાનો છે. પ્લાન્ટની પ્રોસેસિંગ ક્ષમતા પણ બે લાખ લીટર પ્રતિદિન સુધી પહોંચી ગઈ છે. ટૂંક સમયમાં પ્લાન્ટમાં દૂધ પાવડર, આથો ઉત્પાદનો અને વારાણસીની પરંપરાગત મીઠાઈઓનું ઉત્પાદન પણ શરૂ થશે
આ પ્લાન્ટ ગાયના છાણમાંથી પ્રતિ લિટર 50 પૈસાની બચત પણ કરી રહ્યો છે.
NDDB અનુસાર, ખેડૂતો પાસેથી ખરીદેલા ગાયના છાણમાંથી પ્લાન્ટમાં બાયોગેસ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ ગેસનો ઉપયોગ દૂધની પ્રક્રિયામાં થાય છે. તે ગેસ પ્લાન્ટની થર્મલ અને વિદ્યુત જરૂરિયાતો બંનેને પૂર્ણ કરે છે. આ માટે પશુપાલકો પાસેથી દર મહિને બે હજાર ટન ગોબર ખરીદવામાં આવે છે. આનો ફાયદો માત્ર ખેડૂતોને જ નથી મળી રહ્યો, પ્લાન્ટ એક લિટર દૂધની પ્રોસેસિંગ પર 50 પૈસાની બચત પણ કરી રહ્યો છે. તે જ સમયે, NDDBની આ પહેલને કારણે, મિથેન ગેસ ઉત્સર્જનમાં પણ ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. ગામડાઓ પણ સ્વચ્છ બની રહ્યા છે.