Pearl Millet Cultivation: બાજરીની ખેતી માટે જરૂરી માર્ગદર્શિકા અને લાભ
Pearl Millet Cultivation: જો તમે ખેડૂતો નવા પાક માટે વિચાર કરી રહ્યા હોવ તો બાજરી એક ઉત્તમ વિકલ્પ છે, ખાસ કરીને ત્યાં જ્યાં વરસાદ ઓછી માત્રામાં પડે અને જમીનની ઉત્પાદન ક્ષમતા પણ ઓછી હોય. સૂકા અને અર્ધ-સૂકા વિસ્તારોમાં બાજરીની ખેતી ખેડૂતો માટે જીવનદાયી સાબિત થાય છે.
ખેડૂત અને કૃષિ નિષ્ણાત ગોપાલ ઢાકાએ જણાવ્યું છે કે બાજરીનો પાક ઓછા પાણી, ઓછા ખાતર અને ઓછી સંભાળ સાથે પણ સારૂ ફળ આપે છે. તે મુશ્કેલ હવામાનમાં પણ સહજ ટકી રહે છે અને તેની ખેતીમાં ખર્ચ ઓછો પડે છે, જેનાથી નફો વધે છે.
રોગ-જંતુઓથી સુરક્ષિત, ઝડપી લણણી અને સરળ વાવણી
ગોપાલ ઢાકાએ વધુ કહ્યું કે બાજરીના ભાવમાં મોટો ફેરફાર થતો નથી અને લણણી વખતે તેની કિંમત સારી રહે છે. બાજરીના દાણાં સિવાય, તેનો બાકીનો પાક ચારા તરીકે પણ ઉપયોગી થાય છે, જે પ્રાણીઓ માટે ઉત્તમ ખોરાક બની શકે છે.
આ પાકની વિશેષતા એ છે કે તે મહેનત અને ખર્ચમાં ઓછો હોય છે અને ઓછા સિંચાઈમાં પણ સારી ઉપજ આપે છે, જેથી પાણીની અછતવાળા વિસ્તારો માટે આદર્શ છે.
તે ઉપરાંત, બાજરીના છોડ મોટાભાગના જીવાત અને રોગોથી સુરક્ષિત રહે છે, જેથી જંતુનાશકો અને રોગ નિવારક દવાઓનો ખર્ચ ટળી જાય છે. બાજરી લગભગ 75 થી 90 દિવસમાં લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે, જેનાથી ખેડૂત ઝડપથી બીજો પાક વાવી શકે છે.
વાવણી માટે શ્રેષ્ઠ સમય જૂનથી જુલાઈ સુધીનો છે, અને વાવણી પહેલા જમીનને 1-2 વાર ખોદીને સમતલ બનાવવું જરૂરી છે. બીજને ફૂગનાશકથી સારવાર આપવી પણ લાભદાયક રહેશે.
વાવણી સમયે હરોળ વચ્ચે 45 સેમી અને છોડ વચ્ચે 10-12 સેમી અંતર રાખવું જોઈએ. એક હેક્ટર માટે લગભગ 4-5 કિલોગ્રામ બીજનો ઉપયોગ કરવો સારો રહે છે.
આ રીતે, બાજરીની ખેતી ઓછા ખર્ચમાં વધુ ઉપજ અને નફો લાવતી એક મજબૂત કૃષિ પ્રક્રિયા બની શકે છે.
