Water Crisis Management: ખેત તળાવડીથી વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ
Water Crisis Management: દાયકાઓથી પાણીની તંગી અને ભૂગર્ભજળના સ્તરમાં સતત ઘટાડાને કારણે બનાસકાંઠા જિલ્લામાં ખેડૂતોને ભારે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડતો હતો. સૂકા અને નિર્જીવ ખેતરોની સ્થિતિ અહીં સામાન્ય બની ગઈ હતી. પરંતુ હવે ખેડૂતોએ પોતાની ઝુંબેશ અને સમૂહ પ્રયાસોથી આ પરિસ્થિતિમાં મોટો ફેર લાવ્યો છે.
આખા જિલ્લામાં ખેડૂતોએ પોતાના ખર્ચે અને મહેનતથી ‘ખેત તલાવડી’ બનાવવાનું કામ શરૂ કર્યું છે. આ તળાવો વરસાદી પાણીના સંગ્રહ માટે બનાવવામાં આવ્યા છે, જે જમીનને ભેગું પાણી પૂરું પાડે છે. હાલમાં આ જિલ્લામાં હજારો તળાવો બનાવવામાં આવ્યા છે, જે લાખો લિટર વરસાદી પાણીની બચત કરી રહયા છે.
સાથે જ, ભૂગર્ભજળના સ્તરને વધારવા માટે ખેડૂતોએ ટ્યુબવેલ અને બોરવેલ રિચાર્જિંગ પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. વરસાદી પાણી સીધા બોરવેલમાં રિચાર્જ કરવા માટે નાળાઓ લગાવવામાં આવી છે, જેના કારણે ભૂગર્ભ જળનું પુનઃસંગ્રહણ થાય છે. આ પગલાંઓથી ઘણા વિસ્તારોમાં જમીનની અંદર પાણીનો સ્તર સુધરતો દેખાઈ રહ્યો છે.
ખેડૂતોએ જણાવ્યું કે અગાઉ વરસાદ પડતાં હોવા છતાં પાણી યોગ્ય રીતે સંરક્ષિત ન થતા પાણીનો સારો ઉપયોગ થઈ શકતો નહોતો, પરંતુ હવે આ તલાવડી અને બોરવેલ રિચાર્જિંગથી પાણીના સ્તર પર સતત અસરકારક નિયંત્રણ થઈ રહ્યું છે.
આ ઉપરાંત, ખેડૂતો પોતાના પરિવાર અને બાળકોને પણ આ જાગૃતિમાં સામેલ કરી રહ્યા છે જેથી નાની વયથી જ પાણીનું સાચું મહત્વ સમજાય અને આ પદાર્થનું સંરક્ષણ થાય.
બનાસકાંઠાના આ ખેડૂત સમૂહ પ્રયાસો રાજ્યભરમાં પ્રેરણાદાયક ઉદાહરણ તરીકે ઓળખાયા છે, જે દેખાડે છે કે સમુદાયના એકજૂટ થવાથી કોઈપણ મુશ્કેલીનું સજાગ અને સફળ નિવારણ કરી શકાય છે. આશા છે કે આ અભિયાન સ્થાનિક ખેડૂતો માટે ફરીથી હરિયાળી અને સમૃદ્ધિ લાવશે.
