World Milk Day 2025: 2025 ની થીમ: “ચાલો ડેરીની શક્તિની ઉજવણી કરીએ”
World Milk Day 2025: વિશ્વ દૂધ દિવસ માત્ર દૂધના પોષણ લાભોને ઉજાગર કરવાનો દિવસ નથી, પરંતુ તે ડેરી ઉદ્યોગની સામાજિક અને આર્થિક ભૂમિકા પણ રોશન કરે છે. આ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે એક ગ્લાસ દૂધ આપણા શરીર, સમાજ અને પર્યાવરણ પર કેટલો પ્રભાવ પાડે છે.
વિશ્વ દૂધ દિવસનો ઇતિહાસ
વિશ્વ દૂધ દિવસની શરૂઆત 2001માં ફૂડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચર ઓર્ગેનાઇઝેશન (FAO) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. તેનો મુખ્ય હેતુ વિશ્વભરના લોકોમાં ડેરી ઉદ્યોગનું મહત્વ અને દૂધના આરોગ્યપ્રદ ફાયદાઓ અંગે જાગૃતિ લાવવાનો હતો. આજે આ દિવસ અનેક દેશો દ્વારા ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે.
વિશ્વ દૂધ દિવસ ઉજવણીનો હેતુ
દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનોના આરોગ્ય લાભો લોકો સુધી પહોંચાડવા
ડેરી ઉદ્યોગની સામાજિક અને આર્થિક ભૂમિકા પ્રકાશમાં લાવવા
ડેરી ઉદ્યોગમાં રોજગારી અને આવકના સ્ત્રોત તરીકે તેની મહત્તા સમજાવવા
સ્થાનિક અર્થતંત્ર અને ખેડૂતોને મજબૂત બનાવવામાં ડેરી ઉદ્યોગની યોગદાને ઉજાગર કરવા
FAOની માહિતી મુજબ, વિશ્વભરમાં લગભગ 6 અબજ લોકો દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરે છે અને આ ઉદ્યોગ 1 અબજથી વધુ લોકોને રોજગારી પૂરી પાડે છે.
વિશ્વ દૂધ દિવસ 2025 ની થીમ
દર વર્ષે વિશ્વ દૂધ દિવસ માટે એક વિશેષ થીમ જાહેર કરવામાં આવે છે, જે લોકોમાં દૂધ અને ડેરીના મહત્વની સમજદારી વધારવામાં મદદરૂપ થાય છે.
2025 માટેની થીમ છે:
“ડેરીની શક્તિનું ઊજવણી કરીએ”
આ થીમ દ્વારા ડેરી ઉદ્યોગના પોષણ, રોજગારી અને પર્યાવરણીય યોગદાનને ઓળખવાની અને વૈશ્વિક સ્તરે તેની મહત્વતાને પ્રગટાવવાની કોશિશ થાય છે.
ભારતમાં રાષ્ટ્રીય દૂધ દિવસ
ભારતમાં રાષ્ટ્રીય દૂધ દિવસ દર વર્ષે 26 નવેમ્બરે મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસ ડૉ. વર્ગીસ કુરિયનના જન્મદિવસના પ્રસંગે ઉજવાય છે, જેમણે ‘શ્વેત ક્રાંતિ’નું નેતૃત્વ કરીને ભારતને દૂધ ઉત્પાદનના ક્ષેત્રમાં વિશ્વની આગવી જગ્યા પર પહોંચાડ્યું.
શ્વેત ક્રાંતિ શું હતી?
શ્વેત ક્રાંતિ 1970માં ડૉ. વર્ગીસ કુરિયેન દ્વારા શરૂ કરાયેલી એક મોટી ચળવળ હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય ભારતને દૂધ ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર બનાવવાનો હતો. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ, ભારતમાં ડેરી ઉદ્યોગને ઝડપી વિકાસ મળ્યો અને આજે ભારત વિશ્વનો સૌથી મોટો દૂધ ઉત્પાદન દેશ બની ગયો છે. ડૉ. કુરિયન 1965થી 1998 સુધી રાષ્ટ્રીય ડેરી વિકાસ બોર્ડ (NDDB) ના અધ્યક્ષ રહ્યા.