પાકિસ્તાનના ખનિજો પર અમેરિકાની નજર, 14 હજાર કરોડની ડીલથી વધી આશાઓ
પાકિસ્તાનની જમીનમાં છુપાયેલા ખનિજ સંસાધનોને લઈને અમેરિકાએ મોટો દાવ ખેલ્યો છે. તાજેતરમાં અમેરિકાની એક મેટલ કંપનીએ પાકિસ્તાન સાથે લગભગ 50 કરોડ ડૉલર એટલે કે લગભગ 14,000 કરોડ રૂપિયાની ડીલ સાઇન કરી છે. દાવો છે કે આ ભાગીદારીથી પાકિસ્તાનની ધરતીમાંથી અબજો-ખરબોનો ખજાનો કાઢવામાં આવશે, જે બંને દેશોના સંબંધોમાં નવો વળાંક લાવી શકે છે.
કઈ કંપની કરશે રોકાણ?
આ કરાર અમેરિકાની US Strategic Metals (USSM) અને પાકિસ્તાનની Frontier Works Organization (FWO) વચ્ચે થયો છે. FWO, પાકિસ્તાનની સેના હેઠળ સૌથી મોટી ખનિજ ખનન સંસ્થા છે. આ ડીલ હેઠળ બંને સાથે મળીને એક પૉલી-મેટલિક રિફાઇનરી સ્થાપિત કરશે અને ખનિજોની શોધ માટે નવી પરિયોજનાઓ શરૂ કરશે.
કયા ખનિજોનું ખનન થશે?
આ ભાગીદારી દ્વારા પાકિસ્તાનમાંથી એવા ખનિજો કાઢવામાં આવશે જે ભવિષ્યની ટેકનોલોજી માટે અત્યંત જરૂરી માનવામાં આવે છે. તેમાં સોનું, તાંબુ, ટંગસ્ટન, એન્ટિમની અને રેર અર્થ એલિમેન્ટ્સ (REEs) સામેલ છે. આ જ તે ખનિજો છે જેનો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રિક ગાડીઓ, મોબાઇલ, સેટેલાઇટ અને સ્વચ્છ ઊર્જા સાથે જોડાયેલી ટેકનોલોજીમાં થાય છે.
પાકિસ્તાનને શું ફાયદો થશે?
પાકિસ્તાન સરકારનું માનવું છે કે દેશમાં રહેલા ખનિજ સંસાધનોનો યોગ્ય ઉપયોગ કરીને અબજો ડૉલરની કમાણી થઈ શકે છે. વડાપ્રધાન શહબાઝ શરીફએ અમેરિકી પ્રતિનિધિઓ સાથે મુલાકાત દરમિયાન કહ્યું કે આ ડીલથી પાકિસ્તાનને લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા આર્થિક સંકટમાંથી બહાર નીકળવામાં મદદ મળશે અને વિદેશી દેવાનો બોજ પણ ઘટશે.
સેના અને અમેરિકી દૂતાવાસની પ્રતિક્રિયા
પાકિસ્તાની સેના પ્રમુખ અસીમ મુનીરએ ખનિજોને “દુર્લભ મૃદા ખજાનો” ગણાવ્યો અને કહ્યું કે આ ભાગીદારીથી દેશમાં નવી સમૃદ્ધિ આવશે. ત્યાં જ ઇસ્લામાબાદમાં અમેરિકી દૂતાવાસે પણ ખુશી વ્યક્ત કરી અને કહ્યું કે આ ડીલ અમેરિકા-પાકિસ્તાનના સંબંધોને મજબૂત કરશે. દૂતાવાસે સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું કે આ રોકાણ બંને દેશો માટે અપાર સંભાવનાઓથી ભરેલું પગલું છે.
બલૂચિસ્તાન પર અમેરિકાની નજર
નોંધનીય છે કે પાકિસ્તાનના મોટાભાગના ખનિજો બલૂચિસ્તાનમાં મળી આવે છે. આ વિસ્તાર લાંબા સમયથી અસ્થિર રહ્યો છે, જ્યાં અલગતાવાદી ગતિવિધિઓ અને હિંસા સામાન્ય છે. તાજેતરમાં અમેરિકાએ બલૂચિસ્તાન નેશનલ આર્મીને વિદેશી આતંકી સંગઠન જાહેર કર્યું હતું. આવા સંજોગોમાં અહીં રોકાણ કરવું અમેરિકી કંપનીઓ માટે જોખમ વગરનું નહીં હોય.
કુલ મળીને, આ ડીલ પાકિસ્તાન માટે આર્થિક સંકટમાંથી રાહતની આશા તો જગાવે છે, પરંતુ સુરક્ષા અને રાજકીય અસ્થિરતા તેના માર્ગમાં મોટો પડકાર બની શકે છે.