બગ્રામના તણાવ વચ્ચે તાલિબાનના સુપ્રીમ લીડર અખુંદઝાદા સહિત તમામ નેતાઓ સામે ફરિયાદ
બગ્રામ (Bagram)ને લઈને અફઘાનિસ્તાન અને અમેરિકા વચ્ચે તણાવની સ્થિતિ છે, તેવા સમયે જ તાલિબાનના સુપ્રીમ લીડર અખુંદઝાદા સહિત તમામ મોટા નેતાઓ વિરુદ્ધ પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલ (People’s Tribunal) માં ફરિયાદ દાખલ કરવામાં આવી છે. તમામ નેતાઓ પર મહિલાઓનું દમન અને ઉત્પીડન કરવાનો આરોપ છે.
અફઘાનિસ્તાનના બગ્રામ એર બેઝ પર વિવાદ વચ્ચે તાલિબાનના મોટા નેતાઓ વિરુદ્ધ પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલમાં ફરિયાદ નોંધાઈ છે. તાલિબાનના સુપ્રીમ લીડર હિબતુલ્લાહ અખુંદઝાદાને મુખ્ય આરોપી બનાવવામાં આવ્યા છે. અખુંદઝાદા ઉપરાંત તાલિબાન સરકારના મોટા મંત્રીઓને પણ આરોપીઓની યાદીમાં સામેલ કરાયા છે.
તાલિબાનના આ તમામ નેતાઓ વિરુદ્ધ મહિલાઓના અધિકારો છીનવી લેવા અને તેમના પર દમન-ઉત્પીડન ચલાવવાનો આરોપ છે. આ બધા વિરુદ્ધ મેડ્રિડ પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલમાં 3 દિવસ સુધી સુનાવણી ચાલશે અને ત્યારબાદ નિર્ણય સંભળાવવામાં આવશે.
સવાલ: પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલ આખરે શું છે?
પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલ એક આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા પ્રાપ્ત નાગરિક સમાજ માનવાધિકાર ન્યાયાધિકરણ (Human Rights Tribunal) છે. તેમાં બેસતા ન્યાયાધીશો કોઈ દેશ કે આંતરરાષ્ટ્રીય કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશો હોય છે, જે જનતાના મુદ્દાઓ પર ખુલ્લી અદાલત લગાવે છે.
જોકે, આ અદાલત પાસે ચુકાદો મનાવવાની સત્તા નથી, પરંતુ તે નરેટિવ (Narrative) ઘડવામાં માહેર છે.
મ્યાંમારમાં આ જ ટ્રિબ્યુનલના રિપોર્ટે આંગ-સાન સૂ કીની સરકારને પાડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તે સમયે કોર્ટે રોહિંગ્યા મામલે માન્યું હતું કે સૂ કીની સરકાર હિંસા રોકવામાં નિષ્ફળ રહી છે. ત્યારબાદ ત્યાં જુંટાની સરકાર બની.
પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલ સીરિયા, શ્રીલંકા જેવા દેશોમાં પણ ઘણા કેસોની સુનાવણી કરી ચૂક્યું છે, જેના કારણે સ્થાનિક સરકારની ખૂબ બદનામી થઈ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ટીકા થઈ.
તાલિબાન માટે આ સુનાવણી કેમ મહત્વપૂર્ણ?
અમેરિકા કોઈપણ ભોગે બગ્રામ એરબેઝ પર કબજો મેળવવા માગે છે. આ બેઝ ઈરાન અને ચીનના સંદર્ભમાં ઘણો મહત્વનો છે, પરંતુ અફઘાનિસ્તાન તેને આપવા માટે સહમત નથી. અફઘાનિસ્તાન દોહા કરારનો હવાલો આપી રહ્યું છે, જેના પર અમેરિકાએ હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
આ કરાર હેઠળ, અફઘાનિસ્તાનમાં અમેરિકન સૈનિકોની વાપસી ત્યાં સુધી થઈ શકતી નથી, જ્યાં સુધી અફઘાનિસ્તાનમાં આતંકનું શાસન ન આવી જાય અથવા ત્યાંના લોકો શાસનથી પરેશાન ન થઈ જાય.
અમેરિકા હવે કોઈપણ રીતે એવું નરેટિવ ઘડવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં શાસન યોગ્ય રીતે ચાલી રહ્યું નથી. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે પીપલ્સ ટ્રિબ્યુનલ અને અન્ય સંસ્થાઓના રિપોર્ટનો ઉપયોગ અમેરિકા કાર્યવાહી કરવા માટે કરી શકે છે.
