ચાણક્ય નીતિ: અન્યની મદદ કરતા પહેલા અવશ્ય જાણો ચાણક્યની આ ચેતવણી, નાની ભૂલ બની શકે છે મોટી મુશ્કેલીનું કારણ
આચાર્ય ચાણક્ય વિશે વાત કરીએ તો, તેમને તેમના સમયના સૌથી જ્ઞાની અને બુદ્ધિમાન પુરુષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન તેમણે માનવજાતિની ભલાઈ માટે અનેક વાતો જણાવી હતી, જેને આગળ જતાં આપણે ચાણક્ય નીતિના નામથી પણ જાણવા લાગ્યા. કહેવાય છે કે જ્યારે તમે આ નિયમોનું પાલન યોગ્ય રીતે કરો છો, ત્યારે તમને એક બહેતર અને સફળ જીવન જીવવાનો મોકો મળે છે. આચાર્ય ચાણક્યએ પોતાની નીતિઓમાં કેટલીક એવી ભૂલોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે જે આપણે ઘણીવાર તે સમયે કરીએ છીએ જ્યારે આપણે અન્યની મદદ કરી રહ્યા હોઈએ છીએ. કહેવાય છે કે જો તમે આ ભૂલો કરવાથી બચતા નથી, તો આગળ જતાં તમારા માટે પણ મુશ્કેલીઓ ઊભી થઈ શકે છે. આવનારા સમયમાં કે પછી જીવનમાં તમે ક્યારેય મુશ્કેલીમાં ન ફસાઓ, તેથી અન્યને મદદ કરતા પહેલા તમને આ નિયમો વિશે જરૂર ખબર હોવી જોઈએ.
સમજદારી સાથે કરો અન્યની મદદ
આચાર્ય ચાણક્યએ અન્યની મદદ કરવાને એક સારી આદત કહી છે, કારણ કે સમાજ આનાથી જ ચાલે છે. પરંતુ જો તમે પોતે પણ મુશ્કેલીઓથી બચવા માંગતા હોવ તો હંમેશા સમજદારીપૂર્વક (સૂઝ-બૂઝ સાથે) અન્યની મદદ કરવી જોઈએ. વિચાર્યા વગર બીજાની મદદ કરવી તમારા માટે પરેશાનીનું કારણ બની શકે છે.
લાગણીઓમાં (ઇમોશન્સમાં) આવીને મદદ ન કરો
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, જ્યારે પણ તમે કોઈની મદદ કરવા જઈ રહ્યા હોવ, ત્યારે તમારા પૂરા હોશમાં રહો અને મનને શાંત રાખો. અન્યની મદદ તમારે ક્યારેય લાગણીઓના પ્રવાહમાં વહીને ન કરવી જોઈએ. જો તમે ભાવુક થઈને કોઈની મદદ કરો છો, તો આગળ જતાં તે તમારા માટે મુશ્કેલીનું કારણ બની શકે છે.
ઇરાદો (નીયત) જાણ્યા વગર મદદ ન કરો
જો તમે કોઈની મદદ કરવા જઈ રહ્યા હોવ, તો પહેલા સામેવાળા વ્યક્તિનો ઇરાદો (નીયત) અને તેની પરિસ્થિતિઓ વિશે જાણી લો. આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે ઘણા લોકો એવા પણ હોય છે જેઓ અન્ય પાસેથી મદદ અને સહાનુભૂતિ મેળવ્યા પછી તેમને જ દગો આપે છે.
વારંવાર મદદ માંગનારાઓથી સાવધાન રહો
આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે જો તમે કોઈ એવા વ્યક્તિને જાણો છો, જેની આદત વારંવાર મદદ માંગવાની છે, તો તમારે તેનાથી દૂર રહેવું જોઈએ. આ પ્રકારના લોકોને વારંવાર પોતાના કામો કઢાવવા માટે અન્ય પાસેથી મદદ માંગવાની આદત હોય છે.
પોતાની ક્ષમતા કરતાં વધારે મદદ ન કરો
ઘણીવાર એવું પણ થાય છે કે અન્યની મદદ કરતા પહેલા આપણે પોતાની નાણાકીય (ફિનાન્સિયલ) અને માનસિક ક્ષમતા જોતા નથી. આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે અન્યની મદદ કરતા પહેલા પોતાની ક્ષમતા જાણી લો. જો તમે પોતાની ક્ષમતા જાણ્યા વગર અન્યની મદદ કરો છો, તો આ આદત આગળ જતાં તમારા અને તમારા પરિવાર માટે મુશ્કેલીનું કારણ બની શકે છે.
સંબંધોના દબાણમાં આવીને મદદ ન કરો
ઘણીવાર આપણે સંબંધોના દબાણમાં આવીને પણ અન્યની મદદ કરવા દોડી જઈએ છીએ. આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, આવું કરવું સૌથી મોટી ભૂલ છે. ચાણક્ય કહે છે કે સંબંધોના દબાણમાં આવીને મદદ કરતા પહેલા યોગ્ય અને અયોગ્ય, ઉચિત અને અનુચિતની તપાસ જરૂર કરી લો. વિચારપૂર્વક નિર્ણય લો, નહીંતર અન્યના દબાણમાં આવીને નહીં.
