શિક્ષિત યુવાને ખેતીને બનાવ્યૂ જીવનનું ધ્યેય
Bitter Gourd Cultivation: આજના સમયમાં જ્યાં ઘણા યુવાનો સરકારી નોકરી માટે વર્ષો સુધી પ્રયત્નો કરતા રહે છે, ત્યાં ઝારખંડના બોકારો જિલ્લાના ચીટાહી બસ્તીના યુવા ખેડૂત મુન્ના કુમારે એક અનોખો રસ્તો પસંદ કર્યો છે. તેમણે નોકરીની નિષ્ફળતાઓને હાર માનવાને બદલે તક તરીકે સ્વીકારી અને Bitter Gourd (કારેલા)ની ખેતીથી સફળતા મેળવી છે. માત્ર 1 એકર જમીનમાં મંડપ પદ્ધતિથી ખેતી કરીને તેણે નફાનું એવું મોડલ ઉભુ કર્યુ છે જે અનેક યુવાનો માટે પ્રેરણાસ્રોત બની ગયુ છે.
શિક્ષણ બાદ ખેતી તરફ વળેલો યુવાન
મુન્ના કુમારએ વિનોદ બિહારી મહતો કોયલાંચલ યુનિવર્સિટીમાંથી ઈતિહાસ વિષયમાં ગ્રેજ્યુએશન કર્યું હતું. પરંતુ વિવિધ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓ જેમ કે Jharkhand Police સહિતની નોકરીઓમાં સફળતા ન મળતાં તેઓ નિરાશ થયા નહોતા. તેમણે પરિવારને આર્થિક રીતે સહાય કરવા ખેતી શરૂ કરવાનો નિર્ણય કર્યો. યૂટ્યુબ પરથી મળેલી માર્ગદર્શિકાથી તેમણે મંડપ પદ્ધતિ (Mandap System) અને ડ્રિપ સિંચાઈ ટેકનીક (Drip Irrigation Technique) અપનાવી. આ આધુનિક પદ્ધતિઓથી માત્ર ઉત્પાદન જ વધ્યું નથી, પરંતુ આવક પણ ત્રણ ગણી વધી છે.
એક એકર જમીનથી લાખોની કમાણી
મુન્ના કુમાર જણાવે છે કે જુલાઈના અંતમાં તેમણે Bitter Gourd નો પાક વાવ્યો હતો. આ પાક 60 થી 70 દિવસમાં તૈયાર થઈ જાય છે. 1 એકર જમીનમાં ખેતીનો કુલ ખર્ચ આશરે ₹70,000 જેટલો થાય છે. પરંતુ ઉપજના રૂપમાં તેમને 70 થી 100 ક્વિન્ટલ સુધી કારેલા મળ્યા. હાલમાં બજારમાં Bitter Gourd નો ભાવ ₹40 થી ₹50 પ્રતિ કિલો વચ્ચે રહે છે. આ મુજબ, એક એકર જમીનમાંથી ₹2.8 લાખથી ₹4 લાખ સુધીની આવક થઈ શકે છે. એટલે કે ત્રણથી ચાર ગણો નફો.
જૈવિક ખેતીથી ગુણવત્તા અને માટી બંને બચાવ્યા
મુન્ના કુમાર કહે છે કે Bitter Gourd ની ખેતીમાં માટીની ઉર્વરતા જાળવવી અને જીવાત નિયંત્રણ પર ખાસ ધ્યાન આપવું જરૂરી છે. રાસાયણિક દવાઓને બદલે તેઓ જૈવિક ખાતર અને કુદરતી કીટનાશકો (Organic Fertilizers & Pesticides) નો ઉપયોગ કરે છે. આથી પાક સ્વસ્થ રહે છે અને જમીનની ગુણવત્તા પણ ટકાવી રાખવામાં મદદ મળે છે.
યુવાનો માટે પ્રેરણાસ્રોત
બોકારોનો આ યુવાન સાબિત કરે છે કે નોકરી મળવી જ સફળતા નથી. શિક્ષણ સાથે આધુનિક ખેતીનું સંયોજન પણ જીવનને સમૃદ્ધ બનાવી શકે છે. મુન્ના કુમારનું ઉદાહરણ બતાવે છે કે જો ઈચ્છા અને મહેનત હોય, તો ખેતી પણ કરોડોની તક બની શકે છે.
