શિયાળામાં ઘરે ઉગાડો કાળી મરી — મસાલાઓની રાણીનું ઓર્ગેનિક વાવેતર માર્ગદર્શન
Black Pepper Planting in Winter: શિયાળાની ઠંડી હવામાં મોટાભાગના છોડનો વિકાસ ધીમો પડી જાય છે, પરંતુ યોગ્ય કાળજી લેવામાં આવે તો કેટલાક છોડ આ ઋતુમાં પણ સારી રીતે ખીલી શકે છે. એવા જ એક વિશેષ છોડનું નામ છે કાળી મરી, જેને મસાલાઓની રાણી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ છોડ ખોરાકમાં સ્વાદ વધારવા સાથે અનેક ઔષધીય ગુણો ધરાવે છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે તમે આ મસાલો તમારા ઘરના કૂંડામાં અથવા બાલ્કની ગાર્ડનમાં સરળતાથી ઉગાડી શકો છો. થોડી સમજ અને યોગ્ય રીતો અપનાવવાથી તમે શુદ્ધ, ઓર્ગેનિક મરી તમારા ઘરમાં મેળવી શકો છો.
કાળી મરી ઉગાડવાનો યોગ્ય સમય
મરી ઉષ્ણકટિબંધીય છોડ છે, પરંતુ શિયાળામાં પણ તેને ઉગાડવું શક્ય છે — જો તેને ઠંડા પવન અને હિમથી સુરક્ષિત રાખવામાં આવે. નવેમ્બરથી ફેબ્રુઆરી વચ્ચેનો સમય કાળી મરી વાવવા માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન છોડ ધીમે ધીમે મૂળિયાં પકડે છે અને મજબૂત બને છે.

બીજ કે રોપાથી શરૂઆત કરો
જો તમે પ્રથમ વખત મરી ઉગાડવા જઈ રહ્યા છો, તો નર્સરીમાંથી નાનો છોડ ખરીદવો વધુ યોગ્ય રહેશે. જો તમે બીજથી ઉગાડવા માગો છો, તો પાકેલી મરીના દાણા 24 કલાક પાણીમાં પલાળી લો. પછી તેને કૂંડામાં આશરે 1 ઇંચ ઊંડે વાવો અને માટીથી ઢાંકી દો. થોડા દિવસમાં અંકુર દેખાવા લાગે છે.
યોગ્ય માટી પસંદ કરો
મરીને ભેજવાળી અને ગરમ જમીન ગમે છે. ઓર્ગેનિક ખાતર અને નારિયેળ પીટ ભેળવેલી માટી શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. જમીન હળવી અને હવામાં ભરેલી હોવી જોઈએ જેથી મૂળિયાં સારી રીતે વિકસે. 5.5 થી 6.5 વચ્ચેનું pH સ્તર સૌથી યોગ્ય ગણાય છે.
પાણી અને સૂર્યપ્રકાશનું મહત્વ
શિયાળામાં મરીને વધારે પાણી આપવાની જરૂર નથી. અઠવાડિયામાં બે વાર હળવું પાણી પૂરતું રહે છે. ખાતરી કરો કે કૂંડામાં પાણી જમા ન થાય, નહિ તો મૂળ સડી શકે છે. છોડને એવી જગ્યાએ રાખો જ્યાં સવારનો નરમ સૂર્યપ્રકાશ મળે.

ટેકો અને દેખરેખ
મરી વેલો પ્રકારનો છોડ છે, તેથી તેને ઉપર વધવા માટે ટેકો જરૂરી બને છે. લાકડા કે વાયરથી ટેકો આપો અને વેલો વધે તેમ ધીમે ધીમે બાંધતા જાઓ. દર 20–25 દિવસે વર્મીકમ્પોસ્ટ કે ગાયનું છાણ ખાતર આપવાથી છોડ સ્વસ્થ રહે છે. ઠંડી રાતોમાં છોડને કપડાથી ઢાંકી દેવો પણ લાભદાયી છે.
કાપણી ક્યારે કરવી
કાળી મરીનો છોડ સામાન્ય રીતે 2 થી 3 વર્ષમાં ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે. જ્યારે દાણા લીલાથી પીળા કે લાલ થઈ જાય, ત્યારે તે તોડવા તૈયાર થાય છે. પછી તેને સૂકવી લો — આ રીતે ઘરે ઉગાડેલી શુદ્ધ, રસદાર અને ઓર્ગેનિક કાળી મરી તૈયાર થાય છે. થોડી ધીરજ, યોગ્ય તાપમાન અને કાળજી સાથે તમે શિયાળામાં પણ ઘરે કાળી મરી ઉગાડી શકો છો. આ માત્ર સ્વાદિષ્ટ મસાલો જ નહીં, પણ એક સુંદર ગાર્ડનિંગ અનુભવ પણ આપે છે.

