Income Tax Return: મૃતક માટે ITR ફાઇલ કરવા માટેની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા
Income Tax Return: આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવું એ એક કાનૂની પ્રક્રિયા છે જે દરેક પાત્ર વ્યક્તિએ પૂર્ણ કરવી પડે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી પણ ITR ફાઇલ કરવી જરૂરી બની શકે છે? જો આ કરવામાં ન આવે, તો તેના પરિવાર અથવા વારસદારને પણ આવકવેરા વિભાગ તરફથી નોટિસ મળી શકે છે.
જો કોઈ વ્યક્તિ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન મૃત્યુ પામે છે અને તે વર્ષે તેની કરપાત્ર આવક હોય, તો મૃત્યુ છતાં તે વર્ષ માટે ITR ફાઇલ કરવું ફરજિયાત છે. આવકવેરા વિભાગ તેને “મૃત્યુ પહેલાંની આવક” માને છે.
આ સ્થિતિમાં, ITR ફાઇલ કરવાની જવાબદારી મૃતકના કાનૂની વારસદારની રહે છે. આ વારસદાર સામાન્ય રીતે પરિવારના સભ્ય હોઈ શકે છે – જેમ કે પત્ની, પતિ, પુત્ર, પુત્રી અથવા નજીકના સંબંધી.
આ પ્રક્રિયા કાનૂની વારસદારની ઓળખથી શરૂ થાય છે. આ માટે, મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર અને સંબંધનો પુરાવો (જેમ કે આધાર કાર્ડ, કુટુંબ રજિસ્ટર વગેરે) જરૂરી છે. આ પછી, વારસદારે આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટ પર પ્રતિનિધિ કરદાતા તરીકે પોતાને નોંધણી કરાવવી પડશે. નોંધણી દરમિયાન, મૃતકના દસ્તાવેજો – જેમ કે મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર, ઓળખપત્ર અને વારસદાર હોવાનો પુરાવો – અપલોડ કરવાના રહેશે.
જ્યારે આવકવેરા વિભાગ દ્વારા આ નોંધણી મંજૂર કરવામાં આવે ત્યારે જ કાનૂની વારસદાર મૃતક વતી તે નાણાકીય વર્ષ માટે ITR ફાઇલ કરી શકે છે જેમાં વ્યક્તિનું મૃત્યુ થયું હતું.
આ સમય દરમિયાન કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ. જો કોઈ વ્યક્તિ 31 માર્ચ પહેલા મૃત્યુ પામે છે અને તે વર્ષે તેની આવક કર મર્યાદાથી વધુ હોય, તો તે વર્ષ માટે ITR ફાઇલ કરવી જરૂરી છે. પરંતુ જો તેની કોઈ કરપાત્ર આવક ન હોય, તો ITR ફાઇલ કરવી જરૂરી નથી. ઉપરાંત, જો કોઈ રિફંડનો દાવો કરવો હોય, તો ITR ફાઇલ કરવું ફરજિયાત છે.
