કેન્દ્ર સરકારનો મોટો નિર્ણય: પાકિસ્તાન, અફઘાનિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશથી આવેલા લઘુમતીઓને ભારતમાં રહેવાની મંજૂરી
કેન્દ્ર સરકારે એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે, જેનાથી પાકિસ્તાન, અફઘાનિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશથી ધાર્મિક અત્યાચારને કારણે ભારતમાં આવેલા લઘુમતી સમુદાયોને મોટી રાહત મળી છે. ગૃહ મંત્રાલય (MHA) એ આદેશ જાહેર કર્યો છે કે 31 ડિસેમ્બર 2024 સુધી ભારતમાં આવેલા હિન્દુ, શીખ, બૌદ્ધ, જૈન, પારસી અને ઈસાઈ સમુદાયના લોકો પાસપોર્ટ કે વિઝા વિના પણ દેશમાં રહી શકશે.
આ આદેશ હાલમાં જ લાગુ થયેલા ઇમિગ્રેશન અને ફોરેનર્સ (સિટિઝન) એક્ટ, 2025 હેઠળ આપવામાં આવ્યો છે. ઉલ્લેખનીય છે કે ગયા વર્ષે નાગરિકતા (સંશોધન) કાયદો એટલે કે CAA લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. તેના અનુસાર, 31 ડિસેમ્બર 2014 સુધી ભારતમાં આવી ચૂકેલા લઘુમતીઓને નાગરિકતા આપવાની જોગવાઈ છે. પરંતુ 2014 પછી ભારતમાં આવતા લોકો માટે આ આદેશ મોટી રાહત લઈને આવ્યો છે. ખાસ કરીને પાકિસ્તાનથી આવેલા તે હિન્દુઓ માટે, જેઓ વર્ષોથી પોતાના ભવિષ્યને લઈને ચિંતિત હતા.
ગૃહ મંત્રાલયનો આદેશ
ગૃહ મંત્રાલયે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જો કોઈ હિન્દુ, શીખ, બૌદ્ધ, જૈન, પારસી કે ઈસાઈ સમુદાયની વ્યક્તિ ધાર્મિક અત્યાચાર અથવા તેના ડરથી ભારતમાં શરણ લેવા આવી છે અને તેણે 31 ડિસેમ્બર 2024 સુધી દેશમાં પ્રવેશ કર્યો છે, તો તેને માન્ય પાસપોર્ટ અને વિઝા રાખવાની ફરજિયાતપણામાંથી છૂટ આપવામાં આવશે. એટલે કે તેઓ ભારતમાં આ દસ્તાવેજો વિના પણ કાયદેસર રીતે રહી શકશે.
નેપાળ અને ભૂતાનના નાગરિકો માટે નિયમ
આ આદેશમાં નેપાળ અને ભૂતાનના નાગરિકો માટે પણ નિયમો સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે.
- નેપાળ અને ભૂતાનથી આવતા લોકોને ભારતમાં આવવા-જવા કે અહીં રહેવા માટે પાસપોર્ટ અને વિઝાની જરૂર નહીં પડે.
- શરત એ છે કે તેઓ ભારતની સીમાથી સીધા પ્રવેશ કરે.
- પરંતુ જો કોઈ નેપાળી કે ભૂતાની નાગરિક ચીન, મકાઉ, હોંગકોંગ કે પાકિસ્તાનથી ભારત આવે છે, તો તેની પાસે માન્ય પાસપોર્ટ હોવો જરૂરી છે.
ભારતીય નાગરિકોને પણ આ જ નિયમ લાગુ પડે છે. એટલે કે જો કોઈ ભારતીય નેપાળ કે ભૂતાનની સીમાથી ભારત પરત ફરી રહ્યો છે તો પાસપોર્ટ-વિઝાની જરૂર નહીં પડે. પરંતુ અન્ય દેશો (ચીન, મકાઉ, હોંગકોંગ અને પાકિસ્તાનને બાદ કરતાં) થી પરત ફરવા પર પાસપોર્ટ બતાવવો પડશે.
સેનાના જવાન અને તેમના પરિવાર
સરકારી આદેશ અનુસાર, ભારતીય થલસેના, નૌકાદળ કે વાયુસેનાના તે જવાનો જેઓ ફરજ પર ભારતમાં પ્રવેશ કરી રહ્યા હોય કે બહાર જઈ રહ્યા હોય, તેમને પાસપોર્ટ અને વિઝાની આવશ્યકતા નહીં રહે. આ ઉપરાંત, તેમના પરિવારના સભ્યો જો સરકારી વાહનથી તેમની સાથે મુસાફરી કરી રહ્યા હોય, તો તેમને પણ પાસપોર્ટ-વિઝાથી છૂટ મળશે.
કેન્દ્રનું આ પગલું તે શરણાર્થીઓ અને લઘુમતી સમુદાયો માટે રાહતભર્યું છે, જેઓ વર્ષોથી દસ્તાવેજોની અછતને કારણે અસુરક્ષિત સ્થિતિમાં જીવન જીવી રહ્યા હતા.
