પહેલી વાર લોન લીધી? હવે તમને CIBIL સ્કોર વગર પણ મંજૂરી મળશે!
જો તમે તહેવારોની મોસમમાં પહેલી વાર લોન લેવાનું વિચારી રહ્યા છો અને ચિંતિત છો કે તમારો CIBIL સ્કોર નથી, તો રાહતના સમાચાર છે. હવે ઓછા અથવા શૂન્ય ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી ધરાવતા લોકો પણ બેંક અથવા નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ ઇન્સ્ટિટ્યૂશન (NBFC) પાસેથી લોન મેળવી શકશે. સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે પહેલી વાર લોન લેનારાઓ માટે ન્યૂનતમ CIBIL સ્કોર ફરજિયાત રહેશે નહીં.
RBIનો નવો નિયમ
લોકસભામાં ચોમાસા સત્ર દરમિયાન, નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) ના નિર્દેશો હેઠળ, કોઈપણ ગ્રાહકને ફક્ત ઓછા અથવા શૂન્ય સ્કોરના આધારે લોન નકારી શકાય નહીં. RBI એ 6 જાન્યુઆરી 2025 ના રોજ જારી કરેલા માસ્ટર ડાયરેક્શનમાં સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જેમની પાસે ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી નથી તેમને સીધા જ નકારી શકાય નહીં.
તપાસ શા માટે જરૂરી છે
જોકે સ્કોર ફરજિયાત નથી, તેનો અર્થ એ નથી કે તપાસ વિના લોન ઉપલબ્ધ થશે. બેંકો અને NBFC એ દરેક અરજદારની પૃષ્ઠભૂમિ તપાસવી પડશે. આમાં તેમના અગાઉના ચુકવણી રેકોર્ડ, જૂની લોન, સેટલમેન્ટ, પુનર્ગઠિત ખાતા અને બંધ ખાતા જેવી માહિતીની તપાસનો સમાવેશ થશે. આ પ્રક્રિયાને ડ્યુ ડિલિજન્સ કહેવામાં આવે છે.
CIBIL સ્કોર શું છે?
CIBIL સ્કોર 300 અને 900 વચ્ચેનો ત્રણ-અંકનો નંબર છે, જે લોન ચૂકવવાની તમારી ક્ષમતા દર્શાવે છે. સ્કોર જેટલો ઊંચો હશે, બેંકિંગ વિશ્વસનીયતા એટલી જ મજબૂત હશે. આ રિપોર્ટ CIBIL નામની ક્રેડિટ એજન્સી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે અને લોન પ્રક્રિયામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
ફી અને પારદર્શિતા
લોકો ફરિયાદ કરી રહ્યા છે કે ક્રેડિટ રિપોર્ટ માટે ઊંચી ફી વસૂલવામાં આવે છે. સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે કોઈપણ ક્રેડિટ એજન્સી ₹ 100 થી વધુ ચાર્જ કરી શકતી નથી. ઉપરાંત, દરેક ગ્રાહકને વર્ષમાં એકવાર મફતમાં ઇલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપમાં તેનો સંપૂર્ણ ક્રેડિટ રિપોર્ટ મેળવવાનો અધિકાર છે.
મુખ્ય સંદેશ
નવો નિયમ સ્પષ્ટ કરે છે કે લોન હવે ફક્ત CIBIL સ્કોર પર નિર્ભર રહેશે નહીં. બેંકોએ અરજદારની એકંદર નાણાકીય ક્ષમતા અને નીતિના આધારે નિર્ણય લેવો પડશે. આનાથી પહેલીવાર લોન લેતા ગ્રાહકોને મોટી રાહત મળશે.
