આંખો માટે સૌથી બેસ્ટ શાક, લીવર માટે વરદાન છે તેનો જ્યૂસ, કોઈ ટોનિક ખાવાની જરૂર નથી
આમ તો શરીરના બધા અંગો ખૂબ જ જરૂરી છે, પરંતુ પોતાની આસપાસની સુંદર દુનિયા જોવા માટે આંખો ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. પરંતુ કુદરત દ્વારા આપવામાં આવેલા આ અમૂલ્ય અંગની શું આપણે એટલી જ કાળજી લઈએ છીએ? ખરાબ જીવનશૈલીને કારણે હવે નાની ઉંમરે આંખોમાં ચશ્મા આવી રહ્યા છે, પરંતુ જો આહારને હેલ્ધી કરી લેવામાં આવે તો આંખોની નબળાઈ ક્યારેય નહીં આવે. અને આંખો માટે સૌથી બેસ્ટ શાક છે ગાજર. માત્ર આંખો જ નહીં, પરંતુ ત્વચા, હૃદય અને મગજ માટે પણ તે અમૃત સમાન છે. ચાલો તમને ગાજરના અગણિત ફાયદાઓ જણાવીએ.
ગાજરને “આંખોનું સૌથી સારું શાક” એમ જ નથી કહેવાતું! તે એક સુપરફૂડ છે. ગાજર સૌથી વધુ આંખો માટે ફાયદાકારક છે, પરંતુ તે સમગ્ર શરીરના સ્વાસ્થ્ય માટે એક સંપૂર્ણ શાક છે. તે તમારી આંખોની રોશની, હૃદયનું સ્વાસ્થ્ય, ત્વચાની ચમક અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ, બધાને મજબૂત બનાવે છે. ચાલો જાણીએ કે ગાજરમાં કયા-કયા પોષક તત્વો હોય છે, તે કયા અંગો માટે લાભદાયક છે અને તેને ખાવાની યોગ્ય રીત શું છે.
ગાજરમાં જોવા મળતા મુખ્ય પોષક તત્વો
ગાજર પોષણથી ભરપૂર શાક છે, જેમાં શરીર માટે આવશ્યક ઘણા વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ હાજર હોય છે.
૧૦૦ ગ્રામ ગાજરમાં લગભગ:
- વિટામિન A (બીટા-કેરોટીન) – ૮૩૫ માઇક્રોગ્રામ
- વિટામિન C – ૬ મિલિગ્રામ
- વિટામિન K – ૧૩ માઇક્રોગ્રામ
- પોટેશિયમ – ૩૨૦ મિલિગ્રામ
- ફાઇબર – ૨.૮ ગ્રામ
કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને આયર્નની થોડી માત્રા પણ મળી આવે છે.
ગાજરના અગણિત સ્વાસ્થ્ય લાભો
૧. આંખો માટે ગાજરના ફાયદા (સૌથી મોટો સ્ત્રોત)
- ગાજર વિટામિન A અને બીટા-કેરોટીનનો સૌથી મોટો સ્ત્રોત છે.
- તે રેટિના (Retina) ને મજબૂત બનાવે છે અને રાત્રે જોવામાં મુશ્કેલી (નાઇટ બ્લાઇન્ડનેસ) થી બચાવે છે.
- આંખોની સૂકાપણું (Dry Eyes) અને થાક ઘટાડે છે.
- બીટા-કેરોટીન આંખોના લેન્સને ઓક્સિડેટીવ ડેમેજથી બચાવે છે, જેનાથી મોતિયાબિંદ (Cataract) નું જોખમ ઓછું થાય છે. નિયમિતપણે ગાજર ખાવાથી આંખો લાંબા સમય સુધી સ્વસ્થ રહે છે.
- આ ઉપરાંત લીલા શાકભાજી-ફળો અને નટ્સ પણ તમારી આંખો માટે બેસ્ટ છે.
૨. હૃદય અને બ્લડ પ્રેશર માટે ફાયદાકારક
ગાજરમાં હાજર પોટેશિયમ બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત રાખે છે. તે કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડે છે અને હૃદયની ધમનીઓમાં બ્લોકેજ બનતા અટકાવે છે. તેમાં રહેલા એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ હૃદયને ફ્રી રેડિકલ્સના નુકસાનથી બચાવે છે.
૩. મગજ અને નર્વસ સિસ્ટમ માટે લાભદાયી
ગાજરનું બીટા-કેરોટીન મગજમાં ઓક્સિડેશન ઘટાડે છે, જેનાથી યાદશક્તિ અને ફોકસ બહેતર થાય છે. તે ઉંમર સાથે આવનારી અલ્ઝાઇમર જેવી બીમારીઓના જોખમને ઓછું કરે છે.
૪. ત્વચા અને વાળ માટે ફાયદાકારક
ગાજરમાં રહેલું વિટામિન C અને એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ ત્વચામાં ચમક અને ભેજ જાળવી રાખે છે. તે કોલેજન ઉત્પાદન વધારીને કરચલીઓ અને ડાઘ-ધબ્બા ઘટાડે છે. વાળના મૂળને પોષણ આપે છે અને માથાની ત્વચા (Scalp) ને હેલ્ધી રાખે છે.
૫. પાચન અને લીવર માટે (ડિટોક્સ)
ફાઇબરથી ભરપૂર ગાજર પાચનને તંદુરસ્ત રાખે છે. તે શરીરમાંથી ઝેરી તત્વો (Toxins) કાઢીને લીવરને ડિટોક્સ કરે છે. કબજિયાતની સમસ્યામાં ફાયદાકારક છે.
૬. રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત બનાવે છે
વિટામિન A અને C શરીરના રોગપ્રતિકારક કોષોને સક્રિય રાખે છે. ચેપ અને મોસમી રોગોથી બચાવવામાં મદદ કરે છે.
ગાજર ખાવાની યોગ્ય રીત
- સવારે ખાલી પેટ અથવા લંચની સાથે સલાડના રૂપમાં ખાવું સૌથી સારું છે.
- ગાજરનો જ્યૂસ (તાજો કાઢેલો) રોજ એક ગ્લાસ લેવાથી આંખો અને ત્વચાને બમણો ફાયદો મળે છે.
- શિયાળામાં હળવું બાફેલું કે સૂપમાં નાખેલું ગાજર ખાવું પાચન માટે ઉત્તમ છે.
ગાજર ખાવામાં સાવધાનીઓ
ખૂબ વધુ માત્રામાં ખાવાથી ત્વચા પીળી (કેરોટેનેમિયા) પડી શકે છે.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ તેને મર્યાદિત માત્રામાં ખાવું (કારણ કે તેમાં કુદરતી ખાંડ હોય છે).