હરિયાણાના નૂહ જિલ્લાનો મેવાત વિસ્તાર એ જગ્યા છે જેના વિશે કહેવાય છે કે માત્ર રાતના અંધકારમાં જ નહીં, પરંતુ દિવસના પ્રકાશમાં પણ પોલીસને ત્યાં જતા પહેલા વિચારવું પડે છે. મેવાતમાં આવા ઘણા પ્રસંગો બન્યા છે, જ્યારે પોલીસ કોઈ આરોપીને પકડવા ત્યાં ગઈ હતી અને મારપીટ કરીને પરત ફરતી હતી. પરંતુ હવે મેવાતની પ્રતિષ્ઠાને કલંકિત કરતું એક નવું કૃત્ય મેવાત જામતારા બની રહ્યું છે.
તમે જામતારાથી સમજી ગયા હશો કે અમે સાયબર ક્રાઈમ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ. એટલે કે સાયબર ફ્રોડના મામલામાં મેવાત ઝારખંડના જામતારા જેવું સામે આવ્યું છે, જ્યાં હજારો યુવાનોએ હવે આ કામને પોતાનો વ્યવસાય બનાવી લીધો છે. સાયબર છેતરપિંડીનું નવું હબ બની ગયેલા મેવાતની હાલત હવે એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે થોડા દિવસ પહેલા પોલીસે મેવાતના ચાલીસ ગામોમાં સક્રિય લગભગ 2 લાખ સિમ કાર્ડ બંધ કરી દીધા છે.
નવી દિલ્હી, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન સહિત દેશના ઘણા રાજ્યોમાંથી તે ગામડાઓમાં અને ત્યાંથી સિમ કાર્ડની છેતરપિંડીની ફરિયાદો સામે આવી છે. ત્યાં છુપાયેલા ગુંડાઓને પકડવા માટે પોલીસે પુરી તાકાત લગાવવી પડે છે, કારણ કે પોલીસ પર હુમલો કરવો એ અહીં મામૂલી બાબત છે. સૂત્રોનું માનીએ તો, અભણથી માંડીને 8, 10 પાસ છોકરાઓ અને ભણેલા-ગણેલા લોકો પણ આ ધંધામાં સામેલ છે.
મેવાતના ગુંડાઓ બેંકો અને વીમા કંપનીઓના મેનેજર હોવાનો ઢોંગ કરીને લોકોને છેતરે છે. ફિલ્મ કલાકારોથી લઈને ઘણા પ્રખ્યાત લોકો સુધી, તેઓએ દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલની પુત્રી સાથે પણ છેતરપિંડી કરી છે. રાજસ્થાન પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, 2019 થી 2022 સુધીમાં 560 સાયબર ફ્રોડ કેસ નોંધાયા હતા, જેમાંથી મોટાભાગના મેવાત વિસ્તારના હતા.
આ વર્ષે માર્ચમાં કેન્દ્ર સરકારે કહ્યું હતું કે દેશના 9 રાજ્યોમાં 32 એવા વિસ્તારો છે જે સાયબર ક્રાઈમના અડ્ડા બની ગયા છે. આમાં મેવાત પણ સામેલ હતું.મેવાત કેવી રીતે સાયબર ક્રાઇમનું હબ બની રહ્યું છે અથવા બની ગયું છે, તે સમજી શકાય છે કે તમે અહીં પહોંચતાની સાથે જ વિવિધ સ્થળોએ સાયબર ક્રાઇમ સંબંધિત ચેતવણીઓ સાથેના બેરિકેડ્સ અને બેનરો દેખાવા લાગશે. આ સિવાય જુરેહારા નૂહ જિલ્લાનું પહેલું પોલીસ સ્ટેશન છે, અહીં પણ સાયબર ક્રાઈમને લઈને ચેતવણી લખવામાં આવી છે. જેથી નિર્દોષ લોકો સાયબર ફ્રોડનો શિકાર ન બને.
હાલમાં, મેવાતમાં સાયબર ફ્રોડના ઝડપથી ફેલાતા કેસોને ધ્યાનમાં રાખીને, સાયબર છેતરપિંડી રોકવા માટે નૂહમાં એક નવું પોલીસ સ્ટેશન ખોલવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ મેવાતમાં હિંસા દરમિયાન આ જ પોલીસ સ્ટેશનને સળગાવી દેવામાં આવ્યું હતું. હવે ફરીથી તેનું સમારકામ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
