Chaturmas 2025: ચતુર્માસ ક્યારે શરૂ થાય છે, આ ચાર મહિનામાં શું કરવું અને શું ન કરવું તે નોંધી લો.
Chaturmas 2025: જ્યારે ભગવાન વિષ્ણુ યોગિન્દ્રમાં હોય છે, ત્યારે પૃથ્વીની લગામ ભગવાન શિવના રુદ્ર સ્વરૂપના હાથમાં હોય છે. આ સમયગાળાને ચતુર્માસ કહેવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે આ સમય દરમિયાન શું કરવું અને શું ન કરવું.
Chaturmas 2025: હિન્દુ ધર્મમાં, ચતુર્માસને ખૂબ જ પવિત્ર સમય માનવામાં આવે છે, જે અષાઢ શુક્લ એકાદશીથી શરૂ થાય છે. આ વર્ષે દેવશયની એકાદશી 6 જુલાઈ 2025 ના રોજ છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ ક્ષીર સાગરમાં યોગનિદ્રામાં પ્રવેશ કરે છે અને ત્યાં ચાર મહિના સુધી શયન કરે છે. આ સમયગાળાને ચતુર્માસ કહેવામાં આવે છે. આ પવિત્ર સમયગાળા દરમિયાન, ભક્તો ઉપવાસ, ભક્તિ, ધ્યાન, દાન અને સંયમ દ્વારા આધ્યાત્મિક શુદ્ધિકરણ તરફ આગળ વધે છે. ચાલો જાણીએ કે ચાતુર્માસમાં શું કરવું, શું ન કરવું અને તે ક્યારે સમાપ્ત થશે.
ચતુર્માસ ક્યારે શરૂ થાય અને સમાપ્ત થાય?
પ્રારંભ: 6 જુલાઈ 2025 (દેવશયની એકાદશી)
સમાપન: 1 નવેમ્બર 2025 (દેવઉઠની એકાદશી)
ચતુર્માસમાં શું કરવું?
પ્રતિદિન સવાર: સૂર્યોદય પહેલાં ઉઠો, સ્નાન પછી સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય આપો અને ભગવાન વિષ્ણુના મંત્રોચ્ચાર કરો.
લક્ષ્મી માતાનું પૂજન: લક્ષ્મી માતાની પૂજા વિશેષ ફળદાયી માની જાય છે.
સાત્વિક જીવનશૈલી: શુદ્ધ અને સાત્વિક શાકાહારી ભોજન કરો. સંયમ, બ્રહ્મચર્ય, મૌન અને સત્સંગનો અનુકરણ કરો.
દાન અને સેવા: અન્નદાન, દીપદાન, વસ્ત્રદાન, છાયાદાન અને જરૂરિયાતમંદોની સેવા કરો. આથી અક્ષય પુણ્ય મળે છે.
બ્રજ યાત્રાનું મહત્ત્વ: માન્યતા છે કે ચાતુર્માસમાં ભગવાન વિષ્ણુ બ્રજમાં વિરાજમાન હોય છે. આ યાત્રા અતિ પુણ્યદાયી છે.
ચતુર્માસમાં શું ન કરવું?
શુભ કાર્યોથી પરેહેજ: આ સમય દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુ શયનાવસ્થામાં હોય છે, તેથી લગ્ન, ઘરપ્રવેશ, મુંડન અને અન્ય વિધિઓ ટાળવી.
વાણી પર નિયંત્રણ: કોઈને દુખ પહોંચાડતી વાતો, ઝૂઠ, અપશબ્દ, વિવાદ અને નિંદા ન કરો.
રંગોની સાથે ધ્યાન: કાળા અને નિલા રંગના વસ્ત્ર ન પહેરવા. લાલ, પીળા, હરા કે નારંગી રંગ ધારણ કરવો શુભ.
બિસ્તર પર સૂવાનું ટાળવું: શક્ય હોય તો જમીન પર શયન કરવું, જે વિનમ્રતા અને તપનું પ્રતીક છે.
ક્રોધ અને અહંકારથી બચવું: આ સમય આત્માનિરિક્ષણ અને આત્મસંયમ માટે છે, મન, વાણી અને આચરણ પર નિયંત્રણ રાખવું.
ચતુર્માસમાં ધરતીનું સંચાલન કોણ કરે?
જયારે ભગવાન વિષ્ણુ યોગનિદ્રામાં હોય છે, ત્યારે ધરતીનું સંચાલન ભગવાન શિવના રુદ્ર સ્વરૂપ હાથમાં હોય છે. રુદ્ર દેવ આ સમયગાળામાં સૃષ્ટિનું સંચાલન અને ધાર્મિક સંતુલન જાળવે છે.
