Chhath Puja 2024: છઠ દરમિયાન અસ્ત અને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવા પાછળનું કારણ કદાચ તમે નહીં જાણતા હોવ.
છઠ પૂજા 2024: છઠ પૂજામાં, કારતક શુક્લ ષષ્ઠીના રોજ અસ્ત થતા સૂર્યને અને સપ્તમી તિથિના રોજ ઉગતા સૂર્યને અર્ધ્ય આપીને તહેવાર સમાપ્ત થાય છે. અસ્ત અને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાનું મહત્વ જાણો.
Chhath Puja 2024: લોક આસ્થાનો મહાન તહેવાર, છઠ સૂર્યદેવ અને છઠ્ઠી મૈયા ને સમર્પિત છે, જે વર્ષમાં બે વાર કારતક અને ચૈત્ર મહિનામાં આવે છે. ચાર દિવસીય છઠ તહેવાર સાથે ઘણી પરંપરાઓ, નિયમો અને મહત્વ સંકળાયેલું છે. નહાય ખાયથી શરૂ કરીને, આ તહેવાર ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય આપીને સમાપ્ત થાય છે.
આ વર્ષે કારતક છઠ 5 નવેમ્બર 2024 ના રોજ શરૂ થઈ હતી અને 8 નવેમ્બરના રોજ સમાપ્ત થશે. જેમાં છઠ પૂજાનો ત્રીજો અને ચોથો દિવસ સૌથી મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે, જેમાં છઠ્ઠી મૈયા અને સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવામાં આવે છે.
છઠ પૂજાના ત્રીજા દિવસે આથમતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાની પરંપરા છે, જ્યારે બીજા દિવસે એટલે કે સપ્તમી તિથિના દિવસે ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવે છે. તેની પાછળનું કારણ શું છે કે છઠ દરમિયાન પહેલા ભક્ત અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને અસ્ત થતા સૂર્યની પૂજા કરે છે અને પછી ઉગતા સૂર્યને પણ અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવે છે. જ્યારે છઠ પર્વનો માહોલ હોય અને વર્ષોથી આ પરંપરાઓનું પાલન કરવામાં આવે છે, ત્યારે આપણે બધાએ તેનું કારણ જાણવું જ જોઈએ.
છઠ પર્વ દરમિયાન અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાનું મહત્વ.
અષ્ટચલગામી અર્ઘ્ય 7 નવેમ્બર 2024 ના રોજ આપવામાં આવશે. છઠના તહેવાર દરમિયાન, ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ નદીના ઘાટમાં કમર-ઊંડા પાણીમાં ઉભા રહે છે અને અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય આપે છે. આ દિવસને સંધ્યા અર્ઘ્ય અને સૂર્ય ષષ્ઠી કહેવામાં આવે છે. અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
છઠ એક માત્ર એવો તહેવાર છે જેમાં અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને અસ્ત થતા સૂર્યને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં અન્ય કોઈ તહેવારમાં અસ્ત થતા સૂર્યની પૂજા કરવામાં આવતી નથી. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, સૂર્ય ભગવાન સાંજે તેમની પત્ની પ્રત્યુષા સાથે રહે છે. છઠ પૂજામાં, સાંજની પૂજામાં સૂર્યના છેલ્લા કિરણ પ્રત્યુષાને અર્ઘ્ય આપવામાં આવે છે.
છઠ તહેવાર દરમિયાન ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાનું મહત્વ
આથમતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કર્યા પછી, ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અસ્ત અને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કર્યા પછી જ છઠનો તહેવાર સમાપ્ત થાય છે. 8મી નવેમ્બરે છઠના અંતિમ દિવસે ઉદયગામી સૂર્ય અર્ઘ્ય આપવામાં આવે છે. તેને ઉષા અર્ઘ્ય પણ કહેવામાં આવે છે.
ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, સવારે સૂર્યોદય સમયે સૂર્ય ભગવાન તેમની પત્ની ઉષા સાથે રહે છે, જે સૂર્યનું પ્રથમ કિરણ છે. તેણીને સવારની દેવી પણ કહેવામાં આવે છે. છઠ પૂજા દરમિયાન ઉદયગામી અર્ઘ્ય ચઢાવવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
આથમતા અને ઉગતા સૂર્યને જળ અર્પણ કરવાનો અર્થ
- આથમતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવા પાછળનું કારણ એ છે કે જે રીતે સૂર્ય અસ્ત થાય છે અને ફરીથી ઉગે છે. તેવી જ રીતે જીવનમાં પણ ઉતાર-ચઢાવ આવે છે.
- જેમ દરરોજ અસ્ત થયા પછી સૂર્ય ફરી ઉગે છે. તેવી જ રીતે જીવનમાં સુખ કે દુ:ખની ક્ષણો પણ કાયમ રહેતી નથી, બલ્કે સુખ-દુઃખ તો આવતા જ રહે છે.
- છઠના તહેવારમાં અસ્ત અને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવું એ અંત અને નવી શરૂઆતનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
એવી પણ માન્યતા છે કે અસ્ત અને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતી વખતે તેના પ્રકાશની અસરથી ત્વચા રડતી નથી. તે ઘણી સમસ્યાઓથી પણ રાહત અપાવે છે.
