Islam: મુસ્લિમ ધર્મમાં અઝાનની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ અને અઝાનનો અર્થ શું છે?
ઇસ્લામમાં નમાઝ પહેલા અઝાન શું છે, અઝાન કેવી રીતે શરૂ થઈ અને અઝાનનો અર્થ શું છે? તેના વિશે જાણો
ઇસ્લામ ધર્મમાં અઝાનનું વિશેષ મહત્વ છે. ઇસ્લામ ધર્મને અનુસરતા તમામ મુસ્લિમો દિવસમાં પાંચ વખત તેમની નમાજ અદા કરવા માટે મોટેથી કહે છે તે શબ્દોને અઝાન કહેવામાં આવે છે. ઘણા દેશોમાં અઝાનને અદાન પણ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે અઝાન કહેવામાં આવે છે ત્યારે જે વ્યક્તિ મુસ્લિમોને મસ્જિદ તરફ બોલાવે છે તેને ‘મુએઝિન’ કહેવામાં આવે છે.
સાદા શબ્દોમાં, ‘મુએઝિન’ એટલે મસ્જિદમાં નિયુક્ત વ્યક્તિ જે અલ્લાહને પ્રાર્થના કરતા પહેલા અઝાન આપીને નમાજ માટે બોલાવે છે.
અઝાનની શરૂઆત
ઇસ્લામમાં અઝાનની શરૂઆતની કહાની ખૂબ જ રસપ્રદ છે. જ્યારે મક્કા – મદીનામાં નમાઝ માટે મસ્જિદ બનાવવામાં આવી ત્યારે એક મહત્વની વાત સમજાઈ કે લોકોને જમાત (સાથે મળીને નમાઝ અદા કરવી)ના સમય વિશે કેવી રીતે જાણ કરવી. જ્યારે રસુલુલ્લાહે સહાબા ઇકરામ સમક્ષ આ વિચાર રજૂ કર્યો ત્યારે ચાર પ્રસ્તાવો બહાર આવ્યા.
- જ્યારે પણ નમાઝ પઢવાની હોય ત્યારે ઝંડો ફરકાવવો જોઈએ.
- કોઈ ઊંચા સ્થાન પર અગ્નિ પ્રગટાવવી જોઈએ.
- યહૂદીઓની જેમ બ્યુગલ ફૂંકીને લોકોને જાણ કરવી જોઈએ.
- ખ્રિસ્તીઓની જેમ, ઘંટડી વગાડીને માહિતી આપવી જોઈએ.
હઝરત મુહમ્મદ સલ્લલ્લાહુ અલયહી વસલ્લમે આ તમામ દરખાસ્તોને નકારી કાઢી હતી કારણ કે તેઓ બિન-મુસ્લિમો જેવા હતા. સલ્લલ્લાહુ વસલ્લમ અને સહાબા ઇકરામ આ સમસ્યાથી ખૂબ જ ચિંતિત હતા કે તે જ રાત્રે હઝરત અબ્દુલ્લા બિન ઝૈદ નામના અન્સારી સાહેબે એક સ્વપ્ન જોયું જેમાં ફરિશ્તાઓએ તેમને અઝાન વિશે જણાવ્યું. બીજા દિવસે સવારે જ્યારે હઝરત અબ્દુલ્લાએ આ બધું સલ્લલ્લાહુ વસલ્લમને કહ્યું ત્યારે તેમને આ રીત ગમી ગઈ. હઝરત મુહમ્મદ સલ્લલ્લાહુ અલયહી વસલ્લ્મે તેને અલ્લાહનું સાચું સ્વપ્ન ગણાવ્યું.
આ પછી હઝરત મુહમ્મદ સલ્લલ્લાહુ અલયહી વસલ્લમે હઝરત બિન ઝૈદને હઝરત બિલાલને અઝાનના શબ્દો શીખવવાની સૂચના આપી. હઝરત બિલાલનો અવાજ ખૂબ જ ભારે હતો, તેથી તેમણે દિવસમાં પાંચ વખત નમાઝ માટે અઝાન આપવાનું શરૂ કર્યું. તેથી, તે દિવસથી અઝાનની પરંપરા શરૂ થઈ અને હઝરત બિલાલ રઝીઅલ્લાહુ અન્હુ ઇસ્લામ ધર્મમાં અઝાન આપનાર પ્રથમ વ્યક્તિ બન્યા.
અઝાનનો અર્થ
- અલ્લાહુ અકબર (4 વખત) અર્થ- અલ્લાહ સૌથી મહાન છે.
- અશ-હાદુ અલ્લાહ-ઇલાહા ઇલ્લાલ્લાહ (2 વખત) અર્થ- હું જુબાની આપું છું, અલ્લાહ સિવાય ઇબાદતને લાયક કોઇ નથી.
- અશ-હદુ અન્ના મુહમ્મદર રસુલુલ્લાહ (2 વખત) અર્થ- હું જુબાની આપું છું કે મુહમ્મદ સલ્લ. અલ્લાહના મેસેન્જર છે
- હૈય ‘અલ્સલાહ (2 વખત) અર્થ- ચાલો પ્રાર્થના કરીએ
- હૈય અલાલ ફલાહ (2 વખત) અર્થ- ચાલો સફળતા તરફ આગળ વધીએ
- અસલાતુ ખૈરુમ મિનાન નૌમ (2 વખત) અર્થ- નમાઝ ઊંઘ કરતાં વધુ સારી છે.
- અલ્લાહુ અકબર (2 વખત) અર્થ- અલ્લાહ સૌથી મહાન છે
- લા-ઇલાહા ઇલ્લાલ્લાહ (1 વખત) અર્થ- અલ્લાહ સિવાય ઇબાદતને લાયક કોઇ નથી.
