Quran: મજૂરોને વેતન ચૂકવવા વિશે ‘કુરાન’ શું કહે છે, તે ક્યારે અને કેટલી જલ્દી ચૂકવવામાં આવશે?
કુરાન, ઇસ્લામનો પવિત્ર ગ્રંથ, સંબંધોના મહત્વ અને તેને કેવી રીતે જાળવી શકાય તે અંગે સૂચનાઓ આપે છે. જેમાં કામદારોના વેતન અંગે પણ કડક સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે.
ઇસ્લામ એક એવો ધર્મ છે જે સમાજના દરેક વર્ગ અને પરસ્પર સંબંધોને સારી રીતે જાળવી રાખવાની સૂચના આપે છે. વ્યક્તિએ કેવું વર્તન કરવું જોઈએ તે અંગે Quran માં સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે.
પડોશી સાથે કેવું વર્તન કરવું જોઈએ તેનો ઉલ્લેખ કુરાનમાં પણ કરવામાં આવ્યો છે. ઇસ્લામમાં મજૂરો સાથે કેવો વ્યવહાર કરવો જોઈએ તે પણ સ્પષ્ટપણે જણાવવામાં આવ્યું છે.
ઇસ્લામના પ્રારંભિક સમયગાળામાં, જ્યારે પયગંબર રસૂલ મોહમ્મદે લોકોમાં સંદેશ આપવાનું શરૂ કર્યું, તે સમયે અરેબિયામાં ગુલામીની પ્રથા ખૂબ પ્રચલિત હતી. અરબસ્તાનમાં ગુલામો મજૂરી કામ કરતા હતા.
આરબ વેપારીઓ દૂર દૂરના વિસ્તારોમાંથી લાવેલા લોકોને પકડીને ખરીદી લેતા અને જીવનભર પોતાના ગુલામ બનાવી લેતા. તે ગુલામો પર અત્યાચાર ગુજારવામાં આવ્યા હતા; તેમને સખત મજૂરીના બદલામાં ખોરાક અને કપડાં આપવામાં આવ્યા હતા. અત્યંત મહેનતના બદલામાં તેમને પેટનું ભોજન પણ આપવામાં આવ્યું ન હતું.
ગુલામોની આવી દયનીય સ્થિતિ જોઈને ઈસ્લામે ગુલામોની આઝાદી માટે સ્વર્ગના સમાચારની વાત કરી. કુરાન શ્લોકોમાં ગુલામો સાથે સારો વ્યવહાર કરવા અને તેમને મુક્ત કરવા આદેશ આપે છે. દિલ્હી વક્ફ બોર્ડની મસ્જિદ સાથે સંકળાયેલા મૌલાના એજાઝ કાસમીનું કહેવું છે કે કુરાનમાં આ મુદ્દાઓનું વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે –
(કુરાન: 24-32) એવું કહેવામાં આવે છે કે
તમે તમારી અવિવાહિત સ્ત્રીઓ, સારા હૃદયની ગુલામો અને ઇસ્લામમાં માનતી પુત્રીઓ સાથે યોગ્ય સમયે લગ્ન કરો, આ કરવાથી, અલ્લાહ તેના કાર્યો અને કૃપા દ્વારા તમારા પર આશીર્વાદ વરસાવશે.
(કુરાન: 24-33) કહેવામાં આવે છે કે
જો તમારો ગુલામ મકબત (કોઈપણ પ્રકારના કરારની મદદથી) મુક્ત થવા માંગે છે, તો તમે તેને ખુશીથી મુક્ત કરો, અને જે પણ સંપત્તિ તેના હિસ્સા તરીકે આવે છે તે આપો તેને.
(કુરાન: 53-39) એવું કહેવાય છે કે
વ્યક્તિને તે જ મળે છે જેના માટે તે પ્રયત્ન કરે છે. પયગમ્બરે તેમના લોકોને કહ્યું છે કે ‘અલ્લાહ એવા લોકોને પસંદ કરે છે જેઓ તેમના પરિવારનું ભરણપોષણ કરે છે અને જેઓ કામ કરે છે. તેમણે કહ્યું હતું કે ‘શ્રેષ્ઠ ખોરાક એ છે જે માણસ મહેનત કરીને કમાઈને ખાય છે.’
તિર્મીઝીમાં, હઝરત અલી તેમના પુત્ર ઇમામ હુસૈનને કહે છે કે વ્યક્તિએ આજીવિકા મેળવવા માટે સખત મહેનત કરવી જોઈએ અને બીજાના પૈસા પર ક્યારેય ખરાબ નજર ન નાખવી જોઈએ. મજૂરો સાથે કેવી રીતે વર્તવું જોઈએ તે અંગે હઝરત અલીનું પ્રસિદ્ધ કથન છે કે તેમનો પરસેવો સુકાય તે પહેલા જ તેમને તેમની મજૂરી ચૂકવવી જોઈએ.
ઇસ્લામ ધર્મની આ કલમોને કારણે ઘણા મોટા ફેરફારો થયા. અલ્લાહ કહે છે કે દરેક સાથે સારું વર્તન કરો. કોઈ નબળા વ્યક્તિને ડરાવવા કે લૂંટવા ન જોઈએ. આવું કરનારને અલ્લાહ ક્યારેય માફ કરતો નથી.
Disclaimer: અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
