Vidur Niti વિદુર નીતિ અનુસાર ભૂલથી પણ આ બે લોકોને ન કરો અવમાનના
Vidur Niti વિદુર, મહાભારતના પ્રખર નીતિવિશારદ અને રાજકીય સલાહકાર, માત્ર જ્ઞાનથી નહીં પણ જીવન વ્યવહારની ઊંડાણભરી સમજથી પણ પ્રસિદ્ધ છે. તેમની રજૂ કરેલી નીતિઓ આજના સમયમાં પણ એટલી જ પ્રાસંગિક છે. વિદુર નીતિમાં ઘણાં જીવનમૂલ્યો અને ચિંતન શીખવવામાં આવ્યા છે, જેમાં ખાસ કરીને એવા લોકો વિશે જણાવવામાં આવ્યું છે જેમનું અપમાન કરવું જીવનમાં વિપત્તિ અને દુ:ખ લાવી શકે છે.
વિદુર જણાવે છે કે એવી બે વ્યક્તિઓ છે જેમનું ક્યારેય અપમાન નહીં કરવું જોઈએ, નહીંતર ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિનું સ્થાન દુ:ખ અને દરિદ્રતાએ લઈ શકે છે.
૧. પત્નીનું અપમાન ન કરો
વિદુરના મતે, પત્ની એ જીવનસાથી હોવાની સાથે ઘરની ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક શક્તિ પણ છે. જે વ્યક્તિ પોતાની પત્નીનો સન્માન કરે છે, તેના ઘરમાં હંમેશાં શાંતિ અને સમૃદ્ધિ રહે છે. પત્નીનું અપમાન કરવાથી સંબંધો માં તણાવ, સંવાદમાં વિઘ્ન અને ઘરના વાતાવરણમાં અશાંતિ આવે છે. વિદુર કહે છે કે સમજદારી ધરાવતો પુરુષ પોતાના જીવનસાથીની ભૂલને દંડ નહીં આપે, પરંતુ તેને સહાનુભૂતિપૂર્વક સમજાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. આવું કરનાર વ્યક્તિ લક્ષ્મીદેવીના આશીર્વાદ પાત્ર બને છે.
૨. વિદ્વાનોનું અપમાન ન કરો
વિદુર મુજબ વિદ્વાન એટલે કે જ્ઞાની લોકો જીવનની સાચી દિશા દર્શાવે છે. તેમનો અપમાન કરવો એ જ્ઞાનનો ત્યાગ કરવાનો સમાન છે. જે વ્યક્તિ વિદ્વાનોનું અપમાન કરે છે, તેના જીવનમાંથી સદબુદ્ધિ, શિસ્ત અને આધ્યાત્મિક ઊંચાઈ ધીરે ધીરે નાશ પામે છે. વિદ્વાનોનો સન્માન કરવાથી વ્યક્તિને જીવનમાં સાચા મૂલ્યો અને સમજ મળે છે, જે તેને સફળતા અને સંતોષ તરફ લઈ જાય છે.
વિદુરની આ નીતિઓ આપણને શીખવે છે કે જીવનમાં આદર અને નમ્રતા રાખવી કેટલી જરૂરી છે. પત્ની અને વિદ્વાનોના સન્માન દ્વારા માત્ર સંબંધો મજબૂત જ ન બને, પરંતુ દેવી લક્ષ્મીના આશીર્વાદથી ઘરમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ પણ વસે છે.
