નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કોરોનાવાયરસ રોગચાળાને પગલે અર્થતંત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સરકારની પ્રતિબદ્ધતાનો ઉલ્લેખ કર્યો. સીતારમને સોમવારે લોકસભામાં કહ્યું કે બેંકોએ નીરવ મોદી, મેહુલ ચોક્સી, વિજય માલ્યાની પ્રોપર્ટી વેચીને 13,109 કરોડ રૂપિયા વસૂલ કર્યા છે. ઉપરાંત, જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોએ છેલ્લા સાત વર્ષમાં સેટલમેન્ટ્સ અને અન્ય પગલાંઓમાંથી રૂ. 5.49 લાખ કરોડની વસૂલાત કરી છે.
વર્ષ 2021-22 માટે અનુદાન માટેની પૂરક માંગણીઓની બીજી બેચ પર લોકસભામાં ચર્ચાનો જવાબ આપતાં નાણામંત્રીએ કહ્યું, “બેંકો સુરક્ષિત છે અને બેંકોમાં થાપણદારોના નાણાં સુરક્ષિત છે.” અર્થવ્યવસ્થા સાથે જોડાયેલા મોટા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપવામાં આવી રહ્યું છે. નિર્મલાએ કહ્યું કે રાજ્યો પાસે પૂરતી રોકડ છે. માત્ર બે રાજ્યોમાં નકારાત્મક રોકડ બેલેન્સ છે.
નાણાં પ્રધાનના જવાબ પછી, લોકસભાએ વર્ષ 2021-22 માટે અનુદાન માટેની પૂરક માંગણીઓની બીજી બેચ અને સંબંધિત વિનિયોગ બિલને અવાજ મત દ્વારા મંજૂર કર્યું. 3,73,761 કરોડના કુલ વધારાના ખર્ચને અધિકૃત કરવા માટે સંસદની મંજૂરી માંગવામાં આવી છે. આમાં 62 હજાર કરોડ રૂપિયા એર ઈન્ડિયાની બાકીની સંપત્તિ અને જવાબદારીઓ સાથે સંબંધિત છે. આ દરમિયાન વિપક્ષી સભ્યો લખીમપુર ખેરી હિંસા કેસના સંબંધમાં કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી અજય મિશ્રાને બરતરફ કરવાની માંગ સહિત કેટલાક અન્ય વિષયો પર ગૃહમાં હોબાળો કરી રહ્યા હતા.
સીતારમણે કહ્યું કે સરકાર ખાદ્યતેલ અને અન્ય આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ભાવ સંબંધિત સમસ્યાઓ પર ઈ-જીઓએમ (એમ્પાવર્ડ ગ્રુપ ઓફ મિનિસ્ટર્સ) દ્વારા વિચારણા કરશે. તેમણે કહ્યું કે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોએ છેલ્લા સાત વર્ષમાં સેટલમેન્ટ્સ અને અન્ય પગલાંઓમાંથી રૂ. 5.49 લાખ કરોડની વસૂલાત કરી છે. દેશ છોડીને ગયેલા લોન ડિફોલ્ટરો પાસેથી નાણાં વસૂલ કરવામાં આવ્યા છે. તેથી આજે બેંકો સલામત છે. રાજ્યોની નાણાકીય સ્થિતિ અંગે નાણામંત્રીએ કહ્યું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ આઠ મહિનામાં 86.4 ટકા રકમ ટ્રાન્સફર કરવામાં આવી છે, જે વર્ષ 2019-20 દરમિયાન આપવામાં આવી હતી.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે મોદી સરકાર ખેડૂતોના પ્રશ્નોને ગંભીરતાથી જુએ છે. આવી સ્થિતિમાં પૂરક માંગમાં ખાતર સબસિડીના હેડ હેઠળ 58 હજાર કરોડ રૂપિયા રાખવામાં આવ્યા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ખાતરની કિંમત ઘણી ઊંચી છે. સરકાર ઇચ્છતી નથી કે ખેડૂતોને નુકસાન થાય. પૂરક માંગનો મોટો હિસ્સો એર ઈન્ડિયા સંબંધિત વસ્તુઓ તરફ જઈ રહ્યો છે.
ચર્ચા દરમિયાન કોંગ્રેસ, તૃણમૂલ કોંગ્રેસ, ડીએમકે, એનસીપી સહિતના વિપક્ષી દળોએ લોકસભામાં અર્થવ્યવસ્થા, મોંઘવારી, બેરોજગારીના મુદ્દે સરકારને ઘેરી હતી અને કહ્યું હતું કે અર્થવ્યવસ્થા અવરોધો સાથે સંઘર્ષ કરી રહી છે. સર્વત્ર કટોકટી છે. સરકાર અવાસ્તવિક લક્ષ્યાંકોના આંકડાઓને અતિશયોક્તિ કરી રહી છે. વિરોધ પક્ષોએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે સરકાર જાહેર ચિંતાઓ વિરુદ્ધ એર ઈન્ડિયા સહિત અનેક સરકારી માલિકીની કંપનીઓને વેચી રહી છે.
દસ્તાવેજ અનુસાર, ખાતર સબસિડી હેઠળ સ્થાનિક અને આયાતી ફોસ્ફેટ અને પોટાશ સંબંધિત ખાતરો માટે રૂ. 43,430 કરોડ અને યુરિયા સબસિડી યોજના હેઠળ રૂ. 15,000 કરોડ આપવામાં આવશે. ખાદ્ય સંગ્રહ અને વેરહાઉસિંગ સંબંધિત વિવિધ યોજનાઓના ખર્ચને પહોંચી વળવા ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગને વધારાના રૂ. 49,805 કરોડ આપવામાં આવશે.
સબસિડી સંબંધિત ખર્ચને પહોંચી વળવા કોમર્સ વિભાગને 2,400 કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવશે. આ સિવાય સંરક્ષણ અને ગૃહ મંત્રાલયના વધારાના ખર્ચને પહોંચી વળવા અનુક્રમે રૂ. 5,000 કરોડ અને રૂ. 4,000 કરોડ આપવામાં આવશે. નોંધપાત્ર રીતે, વર્ષ 2021-22ના બજેટમાં, સરકારે કુલ 34.83 લાખ કરોડના ખર્ચનો અંદાજ મૂક્યો હતો.
