ડૉલર સામે ભારતીય ચલણની નબળાઈ સતત વધી રહી છે. મંગળવારે સવારે રૂપિયો પ્રથમ વખત 80ની રેકોર્ડ નીચી સપાટીએ પહોંચ્યો હતો. રૂપિયામાં સતત ઘટાડાથી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર ખરાબ અસર પડી રહી છે.
ફોરેક્સ માર્કેટના ડેટા અનુસાર, મંગળવારે સવારે ડોલર સામે રૂપિયો 79.98 પર ખૂલ્યો હતો, જે અગાઉના બંધ કરતાં 1 પૈસા નીચો હતો. કરન્સી એક્સચેન્જ માર્કેટ ખુલતાની સાથે જ રૂપિયામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો અને થોડીવારમાં જ તે ઐતિહાસિક ઘટાડા સાથે 80ને પાર કરી ગયો અને 80.01 પર ટ્રેડ કરવાનું શરૂ કર્યું. વૈશ્વિક બજારમાં ડૉલરની મજબૂતી અને ભારતીય બજારમાંથી વિદેશી રોકાણકારોની ખસી જવાના કારણે રૂપિયા પર દબાણ વધી રહ્યું છે. વર્ષ 2022માં જ ડોલર સામે રૂપિયો 7 ટકા તૂટ્યો છે.
ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ શું છે
રૂપિયામાં નબળાઈનું સૌથી મોટું કારણ વૈશ્વિક બજારનું દબાણ છે, જે રૂસો-યુક્રેન યુદ્ધના કારણે આવ્યું છે. વૈશ્વિક બજારમાં કોમોડિટી પરના દબાણને કારણે રોકાણકારો ડોલરને પસંદ કરી રહ્યા છે, કારણ કે વૈશ્વિક બજારમાં મોટાભાગનો વેપાર ડોલરમાં થાય છે. સતત માંગને કારણે ડૉલર હાલમાં 20 વર્ષમાં તેની સૌથી મજબૂત સ્થિતિમાં છે. આ સિવાય વિદેશી રોકાણકારો આ સમયે ભારતીય બજારમાંથી સતત મૂડી પાછી ખેંચી રહ્યા છે, જેના કારણે વિદેશી હુંડિયામણ ઘટી રહ્યું છે અને રૂપિયા પર દબાણ વધી રહ્યું છે. એપ્રિલથી નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં વિદેશી રોકાણકારોએ 14 અબજ ડોલરની મૂડી પાછી ખેંચી છે.
નાણામંત્રીએ પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સોમવારે સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે 31 ડિસેમ્બર, 2014 થી રૂપિયામાં 25 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. આમાં વૈશ્વિક પરિબળની સૌથી મોટી ભૂમિકા છે. રુસો-યુક્રેન યુદ્ધ, ક્રૂડ ઓઈલના વધતા ભાવ અને વૈશ્વિક બજારની નબળી નાણાકીય સ્થિતિએ રૂપિયા પર સૌથી વધુ દબાણ કર્યું છે.
રૂપિયાની વધુ અસર અહીં જોવા મળી રહી છે
સૌ પ્રથમ તો રૂપિયાના ઘટાડાને કારણે આયાત મોંઘી થશે, કારણ કે ભારતીય આયાતકારોએ હવે ડોલર સામે વધુ રૂપિયા ખર્ચવા પડશે.
ભારત તેના 85 ટકા ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરે છે, જેના કારણે ડોલર મોંઘો થશે અને તેના પર દબાણ આવશે.
જો ઈંધણ મોંઘું થશે તો માલસામાનનો ખર્ચ વધશે, જેના કારણે રોજબરોજની વસ્તુઓના ભાવ વધશે અને સામાન્ય માણસ પર મોંઘવારીનો બોજ પણ વધશે.
વિદેશમાં અભ્યાસ કરતા લોકો પર પણ તેની અસર પડશે અને તેમનો ખર્ચ વધશે, કારણ કે હવે તેમને ડોલર સામે વધુ રૂપિયા ખર્ચવા પડશે.
ચાલુ ખાતાની ખાધ વધી જશે, જે પહેલાથી જ $40 બિલિયન સુધી પહોંચી ગઈ છે. ગયા વર્ષે સમાન સમયગાળામાં તે $55 બિલિયનની સરપ્લસ હતી.
