હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રીનું વિશેષ મહત્વ છે. શારદીય નવરાત્રિના નવ દિવસ દરમિયાન માતા રાણીના ભક્તો ઉપવાસ કરે છે અને માતાની વિધિપૂર્વક પૂજા કરે છે. નવરાત્રિના આ પવિત્ર દિવસો શુભ કાર્યો માટે ખૂબ જ શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. આ દિવસોમાં અનેક શુભ કાર્યો કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર નવરાત્રિની નવ તિથિ એવી છે, જેમાં મુહૂર્ત જોયા વગર કોઈપણ શુભ કાર્ય કરી શકાય છે. નવરાત્રીના શુભ અવસર પર મોટાભાગના લોકો નવો ધંધો શરૂ કરે છે અથવા નવા ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે. માતા આદિશક્તિની આરાધનાનો આ પવિત્ર તહેવાર 26 સપ્ટેમ્બર સોમવારથી શરૂ થશે અને 05 ઓક્ટોબરે સમાપ્ત થશે. બંને નવરાત્રોમાં નવ દિવસ સુધી મા દુર્ગાના 9 સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. નવ દિવસ લાંબી નવરાત્રિની શરૂઆત કલશની સ્થાપના સાથે થાય છે. નવરાત્રિમાં કલશની સ્થાપનાનું વિશેષ મહત્વ છે. આવો જાણીએ નવરાત્રિમાં કલશની સ્થાપના શા માટે કરવામાં આવે છે.
કલશની સ્થાપના વિના પૂજા અધૂરી છે
નવરાત્રિની પૂજામાં નવરાત્રિની શરૂઆત કલશની સ્થાપનાથી માનવામાં આવે છે. કલશની સ્થાપનાને ઘટસ્થાપન પણ કહેવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર કલશને ભગવાન વિષ્ણુનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. તેથી, નવરાત્રિ પૂજા પહેલાં ઘટસ્થાપન અથવા કલશની સ્થાપના કરવાનો કાયદો છે.
શા માટે ઘટ સ્થાપન કરવું
નવરાત્રિમાં કલશની સ્થાપના સાથે એક દંતકથા જોડાયેલી છે. આ કથા અનુસાર શ્રી હરિ વિષ્ણુ અમૃત કલશ સાથે પ્રગટ થયા હતા તેથી તેમાં અમરત્વની અનુભૂતિ પણ છે. આ જ કારણ છે કે ઘરના કોઈપણ શુભ પ્રસંગે ઘટસ્થાપન અથવા કલશ સ્થાપનાની પદ્ધતિ કરવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે કલેશમાં દેવતાઓ, ગ્રહો અને નક્ષત્રોનો વાસ હોય છે અને કલશને શુભ કાર્યનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે. કલશની સ્થાપના કરવાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે.
શાસ્ત્રો અનુસાર કલશને વિશ્વ બ્રહ્માંડનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે બ્રહ્માંડમાં સમગ્ર દેવતા એક સાથે રહે છે. નવરાત્રિની પૂજામાં, કલશ એ સંકેત છે કે કલશ દ્વારા પૂજામાં બધા દેવતાઓનું આહ્વાન કરવું જોઈએ. અને તેમને નવરાત્રિની પૂજામાં સામેલ કરો.
ઘટસ્થાપનનો શુભ સમય
ઘટસ્થાપન સવારનું મુહૂર્ત – સવારે 06.17 થી 07.55 સુધી
કુલ સમયગાળો: 01 કલાક 38 મિનિટ
ઘટસ્થાપન અભિજિત મુહૂર્ત – સવારે 11:54 થી બપોરે 12:42 સુધી
કુલ સમયગાળો – 48 મિનિટ
