કોલકાતાના એસ.એન. બોઝ નેશનલ સેન્ટર ફોર બેઝિક સાયન્સિસના વૈજ્ઞાનિકોએ પેટના રોગોનું નિદાન કરવા માટે નવી રીત શોધી કાઢી છે. આ તકનીકની મદદથી ડોકટરો દર્દીના શ્વાસની પ્રિન્ટ પરથી શોધી શકશે. પેટ, અલ્સર અથવા કેન્સર જેવા કોઈ જીવલેણ રોગમાં સામાન્ય ચેપ છે કે કેમ તે પણ શોધી શકશે. દર્દીના શ્વાસના નમૂનાઓ જ પ્રારંભિક તબક્કે પેટના રોગની ઓળખ કરશે.તેનું નામ ‘પાયરો-શ્વાસ’ રાખવામાં આવ્યું છે. કેન્દ્રના વૈજ્ઞાનિક ડો.માનિક પ્રધાને જણાવ્યું હતું કે, ‘પાયરો-શ્વાસ’ એ ગેસનું વિશ્લેષણ કરી આપતો એક પ્રકાર છે, જે ફેફસામાંથી પાછા ફરતા શ્વાસમાં હાજર રહેલાં ચોક્કસ પ્રકારના ગેસ અને કણોના શ્વાસ-પ્રિન્ટને સ્કેન કરી શકે છે. એક રીતે, ફિંગરપ્રિન્ટ જેવું છે, જે દરેક વ્યક્તિ માટે એકદમ અલગ હોય છે. જે બિજા લોકોની સાથે મેચ થતો નથી. ડો.પ્રધાને કહ્યું કે શ્વાસ બહાર કાઢતી વખતે વાયુઓ સાથે પાણીના બારીક ટીપાં હોય છે.
જેમાં પેટમાં અનેક રોગોને કારણે ‘હેલિકોબેક્ટર પાયલોરી’ બેક્ટેરિયાની ઓળખ થાય છે. ઘણા આઇસોટોપ્સનો અભ્યાસ કર્યો. હેલિકોબેક્ટર પાયલોરી એ પેટમાં બેક્ટેરિયલ ચેપ છે. તેથી તે પેપ્ટીક અલ્સર અને પેટ અને આંતરડાના કેન્સરનું કારણ બની શકે છે.આ તકનીકનો ઉપયોગ કોલકાતાના સેલ્ટલેકમાં એએમઆરઆઈ હોસ્પિટલમાં એક હજાર દર્દીઓ પર કરવામાં આવ્યો હતો. પરિણામો સંતોષકારક હતા. એન્ડોસ્કોપી પરીક્ષણોની તુલનામાં તે 96 ટકા સચોટ હોવાનું જણાયું હતું. પેટન્ટ લીધી છે. આવતા વર્ષ સુધીમાં તેનું વ્યાપારી ઉત્પાદન શરૂ થશે.અત્યાર સુધી આ રોગને ઓળખવા માટે એન્ડોસ્કોપી અથવા બાયોપ્સી કરવી પડે છે. જે ખૂબ પીડાદાયક પ્રક્રિયા છે. ટેસ્ટ 100 રૂપિયાથી ઓછામાં લેવામાં આવશે, તે એન્ડોસ્કોપીનો ચાર્જ રૂ.2500 છે. 5 વર્ષના સંશોધન પછી, ડો.પ્રધાન અને પાંચ સંશોધકોની ટીમે ‘પાયરો-બ્રિધ’ સાધન તૈયાર કર્યું છે. માર્કેટમાં તેની કિંમત આશરે 10 લાખ રૂપિયા હશે, જ્યારે એન્ડોસ્કોપી મશીનની કિંમત 25 લાખ રૂપિયા છે. એન્ડોસ્કોપી પરીક્ષણ કરવામાં અઢી હજાર રૂપિયા ખર્ચ થાય છે, જ્યારે આ પરીક્ષણની કિંમત 100 રૂપિયાથી ઓછી હશે.
