ભારતીય દ્વારા બનાવેલી એક અનોખી શોધ એક સાયકલ જે રેલવે ટ્રેક ઉપર ચાલી શકે છે, તે મહિન્દ્રા ગ્રુપના અધ્યક્ષ આનંદ મહિન્દ્રાએ ટ્વીટર પર શેર કરી છે. પંકજ સોઇન નામના રેલ્વે સિવિલ એન્જિનિયર દ્વારા ડીઆઈવાય સાયકલની શોધ કરવામાં આવી હતી. પંકજ સોઈને આ લાઇટવેઇટ સાયકલને રેલ્વે ટ્રેકની જાળવણીમાં ટ્રેકમેનના કંટાળાજનક કાર્યને ઘટાડવાના હેતુથી ડિઝાઇન કરી હતી. ફક્ત 20 કિલો વજનની આ સાયકલ જાતે જ ઉપાડી શકાય છે અને તેને પાટા પર મૂકી શકાય છે જેથી તેને સરળતાથી ચલાવી શકાય અને સમારકામની જગ્યાએ પહોંચી શકાય.
આ સાયકલ 15 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડી શકે છે અને બે લોકો તેને લઈ જઇ શકે છે. આવી સાયકલ બનાવવામાં 5,000 રૂપિયા ખર્ચ થયો છે. તેમાં જૂની સાયકલની કિંમત પણ શામેલ છે જેના પર મોડેલની રચના કરવામાં આવી છે.
ગુજરાતમાં સૃષ્ટિ સંસ્થા આવા નવા આઈડિયા લોકો પાસેથી એકઠા કરીને તેને મદદ કરવાનું કામ કરે છે. જેણે નેશનલ ઈનોવેશન ફાઉન્ડેશન NIF એ દેશના 608 થી વધુ જિલ્લાઓમાંથી 315,000 થી વધુ તકનીકી વિચારો, નવીનતાઓ અને પરંપરાગત જ્ઞાન પદ્ધતિઓમાં બધાથી અલગ હોય એવો ડેટાબેસ બનાવ્યો છે. એનઆઈએફ દ્વારા અત્યાર સુધીમાં 992 ગ્રાસ્ટ્રૂટ ઇનોવેટર્સ અને સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓને માન્યતા આપી છે. વિવિધ સંશોધન અને વિકાસ અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, કૃષિ અને પશુચિકિત્સા યુનિવર્સિટીઓ અને અન્ય સંસ્થાઓ સાથે મળીને, એનઆઈએફએ અનેક શોધોને ટેકનોલોજીઓને માન્ય અને મૂલ્ય ઉમેરવામાં મદદ કરી છે. પણ તે અંગે આનંદ મહિન્દ્રાઈ ક્યારેય ટ્વીટ કર્યું નથી.
Simple, frugal & so obvious in hindsight. All the characteristics of homegrown innovation that can make work & life much easier & more efficient. India could see an explosion of such small but useful productivity improvements. Well done Pankaj Soin! @PiyushGoyal pic.twitter.com/E1j0BjkSEv
— anand mahindra (@anandmahindra) August 2, 2020
આનંદ મહિન્દ્રાએ એક વીડિયો શેર કરતાં લખ્યું છે કે, ‘ભારત આવા નાના પણ ઉપયોગી ઉત્પાદકતામાં આવા સુધારામાં વિસ્ફોટ જોઈ શકાય છે.’ આ ચક્ર રેલ્વે ટ્રેકમેનને રિપેર કાર્યની દેખરેખ રાખવામાં અને ભારે ટ્રેનો ખેંચવા માટે ઓછા લોકોનો ઉપયોગ કરવામાં મદદ કરે છે.
મહિન્દ્રાએ કહ્યું કે આ નવી શોધ ‘સરળ, સ્પષ્ટ છે. તેમણે ટ્વિટર પર લખ્યું, “દેશમાં જન્મેલા નવી શોધમાં એવી બધી સુવિધાઓ છે જે કામ અને જીવનને ખૂબ સરળ અને કાર્યક્ષમ બનાવી શકે છે.”
સાયકલ સાઈડની સાઈડ પર ટેકો વાપરવા માટે લોખંડના પાઈપો અને ટ્રેનના જૂના પૈડાંનો ઉપયોગ કરાયો છે. આગળનો વ્હીલ એક્સ્ટેંશન સાયકલને રેલ્વે ટ્રેક ઉપર સીધા ચાલવામાં મદદ કરે છે, જ્યારે પાછળનું વ્હીલ તેનું સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે.
