શિવલિંગ પર શું નહીં ચઢાવવું જોઈએ? જાણો 7 માન્યતાઓ
સોમવારનો દિવસ ભગવાન શિવને અત્યંત પ્રિય માનવામાં આવે છે. આ દિવસે શિવલિંગ પર જળ, દૂધ, બિલ્વપત્ર અને વિવિધ પૂજન સામગ્રી ચઢાવવામાં આવે છે. જોકે, ધાર્મિક ગ્રંથો (શિવ પુરાણ, લિંગ પુરાણ, આગમ શાસ્ત્ર)માં સ્પષ્ટપણે કેટલીક વસ્તુઓને શિવલિંગ પર ચઢાવવા માટે નિષેધ જણાવાયો છે. આ વસ્તુઓ શિવલિંગ પર ચઢાવવાથી પૂજાની શુદ્ધતા ભંગ થાય છે.
આ નિષેધો પાછળ માત્ર ધાર્મિક માન્યતાઓ જ નહીં, પરંતુ કેટલાક વૈજ્ઞાનિક કારણો પણ છે જે શિવલિંગના પથ્થરની પવિત્રતા અને સંરચનાને જાળવી રાખવા માટે જરૂરી છે.
શિવલિંગ પર આ 7 વસ્તુઓ ચઢાવવાની મનાઈ છે
અહીં તે 7 મુખ્ય વસ્તુઓનો ઉલ્લેખ છે જેને શિવલિંગ પર ભૂલથી પણ ન ચઢાવવી જોઈએ, સાથે જ તેના ધાર્મિક અને વૈજ્ઞાનિક કારણો આપવામાં આવ્યા છે:
| નિષેધ વસ્તુ | ધાર્મિક કારણ | વૈજ્ઞાનિક કારણ |
| 1. હળદર | શિવજી વૈરાગી અને તપસ્વી સ્વરૂપના દેવ છે. હળદરનો સંબંધ માતા પાર્વતી અને સૌભાગ્ય સાથે છે, તેથી તે શિવજીને ચઢાવવામાં આવતી નથી. | હળદર શિવલિંગ પર જામીને એક થર બનાવી દે છે, જેનાથી શિવલિંગનો કુદરતી પથ્થર ખરાબ થાય છે અને તેની સપાટી દૂષિત થાય છે. |
| 2. કેતકી ફૂલ | શિવપુરાણ અનુસાર, કેતકીના ફૂલે ખોટી જુબાની આપી હતી (બ્રહ્મા-વિષ્ણુ વિવાદમાં), તેથી શિવે તેને પોતાની પૂજામાંથી હંમેશ માટે વર્જિત કરી દીધું. | આ એક પ્રાદેશિક ધાર્મિક નિષેધ છે, જેનું સીધું વૈજ્ઞાનિક કારણ નથી. |
| 3. તુલસી પત્ર | તુલસી દેવીના લગ્ન શંખચૂડ (જલંધર, જે શિવભક્ત હતો) સાથે થયા હતા. તેથી તુલસીને શંકર ભગવાન પર ચઢાવવી શુભ માનવામાં આવતી નથી. | તુલસીમાં કેટલાક કુદરતી એસિડિક ગુણો હોય છે, જે શિવલિંગ (પથ્થર)ની સપાટી પર રાસાયણિક ક્રિયા કરી શકે છે અને તે યોગ્ય માનવામાં આવતું નથી. |
| 4. ચોખા (જેમાં કાળા દાણા હોય) | શિવ પૂજામાં શુદ્ધતા સર્વોપરી છે. કાળા દાણાવાળા ચોખાને અપવિત્ર કે અશુદ્ધ માનવામાં આવે છે. | ખરાબ કે અશુદ્ધ ચોખામાં ફૂગ (Fungus) ઝડપથી લાગે છે, જેનાથી મંદિર પરિસર દૂષિત થાય છે અને પવિત્રતા બગડે છે. |
| 5. નાળિયેરનું પાણી | નાળિયેરનું પાણી શિવ ઉપાસનામાં વર્જિત માનવામાં આવ્યું છે. તેને અભિષેકને બદલે પ્રસાદ તરીકે ગ્રહણ કરવું શુભ છે. | નાળિયેર પાણી શિવલિંગની સપાટી પર એક ચીકણો ડાઘ છોડે છે, જેનાથી ગંદકી જામવા લાગે છે. |
| 6. કુમકુમ કે સિંદૂર | સિંદૂર સૌભાગ્યની વસ્તુ છે, જે માતૃશક્તિ (માતા પાર્વતી)ને અર્પણ કરવામાં આવે છે, શિવજીને નહીં, કારણ કે શિવજી વૈરાગી છે. | કુમકુમ કે સિંદૂરમાં રહેલા રંગ અને પાવડર તત્વો કુદરતી પથ્થર પર કાયમી ડાઘ (Stain) છોડે છે, જેનાથી શિવલિંગની પવિત્રતા પ્રભાવિત થાય છે. |
| 7. દૂષિત દૂધ કે વાસી જળ | શિવ પૂજામાં શુદ્ધતા સર્વોચ્ચ માનવામાં આવી છે. વાસી કે ગંદુ દૂધ/જળ વર્જિત છે. | વાસી કે ગંદુ દૂધ બેક્ટેરિયા ફેલાવે છે અને મંદિર પરિસરની પવિત્રતાને બગાડે છે, જેનાથી સ્વચ્છતા જાળવવી મુશ્કેલ બને છે. |
શિવલિંગ પર ચઢાવવા યોગ્ય અત્યંત શુભ વસ્તુઓ
શિવલિંગ પર ચઢાવવા યોગ્ય અત્યંત શુભ વસ્તુઓશિવલિંગ પર અભિષેક માટે હંમેશા શુદ્ધ અને તાજી વસ્તુઓનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ. આ વસ્તુઓ શિવજીને અતિ પ્રિય છે અને તરત ફળ આપે છે:
જળ, ગંગાજળ: માનસિક શાંતિ અને શીતળતા માટે.
દૂધ, દહીં, મધ: નિરોગી શરીર અને સમૃદ્ધિ માટે.
બિલ્વપત્ર: આ શિવજીને સૌથી પ્રિય છે, ત્રણ પાંદડાવાળું બિલ્વપત્ર ચઢાવવું અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે.
આકડાના ફૂલ (અકવનના ફૂલ): આ ફૂલ શિવજીને વિશેષ રૂપે પ્રિય છે.
ચંદન: શીતળતા અને સૌભાગ્ય માટે.
ધતુરો, બિલિફળ: વૈરાગ્ય અને સિદ્ધિ માટે.
સોમવારના ખાસ ઉપાયો (શિવજીને પ્રસન્ન કરવા માટે)
સોમવારના દિવસે શિવજીને પ્રસન્ન કરવા અને તેમના આશીર્વાદ મેળવવા માટે આ સરળ ઉપાયો કરી શકાય છે:
અભિષેક કરો: સવારે વહેલા ઉઠીને સ્નાન પછી શિવલિંગ પર શુદ્ધ જળ અને દૂધ (અથવા ગંગાજળ) ચઢાવો.
મંત્ર જાપ: રુદ્રાક્ષની માળાથી “ॐ નમઃ શિવાય” મંત્રનો 108 વાર (એક માળા) જાપ કરો.
વસ્ત્ર ધારણ: સફેદ વસ્ત્ર પહેરીને શિવ મંદિરે જાઓ.
કર્પૂર આરતી: ઘરમાં કે મંદિરમાં કપૂર વડે આરતી કરો. માન્યતા છે કે તેનાથી ઘરની નકારાત્મકતા દૂર થાય છે.
રુદ્રાભિષેક: શક્ય હોય તો બીલીપત્ર , અક્ષત (આખા ચોખા), અને દૂધ વડે શિવલિંગનો રુદ્રાભિષેક કરો.
આ નિયમોનું પાલન કરવાથી વ્યક્તિને ભગવાન શિવની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે અને જીવનના કષ્ટો દૂર થાય છે.
