ચૂંટણી પંચની મોટી પહેલ: મતદારની સુવિધા માટે EVM પર 28 મોટા ફેરફારોની જાહેરાત
બિહારમાં સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) ને લઈ ચાલી રહેલા વિવાદ વચ્ચે, ચૂંટણી પંચે (ECI) બુધવારે (17 સપ્ટેમ્બર, 2025) એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે. હવેથી, ઇલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીન (EVM) પર ઉમેદવારોના નામ અને ચૂંટણી પ્રતીકોની સાથે તેમના રંગીન ફોટોગ્રાફ્સ પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે. આ પહેલની શરૂઆત બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીથી કરવામાં આવશે.
શા માટે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો?
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર, આ નિર્ણયનો મુખ્ય હેતુ મતદારોની મૂંઝવણ દૂર કરવાનો છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે એક જ નામવાળા અનેક ઉમેદવારો ચૂંટણીમાં ઊભા હોય છે, જેનાથી મતદારોને સાચા ઉમેદવારને ઓળખવામાં મુશ્કેલી પડે છે. આ સમસ્યાને ઉકેલવા અને મતદાન પ્રક્રિયાને વધુ પારદર્શક બનાવવા માટે ફોટોગ્રાફ્સ ઉમેરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. ECI દ્વારા જારી કરવામાં આવેલી પ્રેસ રિલીઝમાં જણાવ્યા મુજબ, ફોટોગ્રાફ્સ EVM સ્ક્રીનના ત્રણ-ચતુર્થાંશ ભાગ પર સ્પષ્ટ રીતે દેખાય તે રીતે છાપવામાં આવશે.
અન્ય સુધારાઓ અને ભવિષ્યની યોજના
ચૂંટણી પંચની આ પહેલ છેલ્લા છ મહિનામાં અમલમાં મુકવામાં આવેલા 28 સુધારાઓનો એક ભાગ છે. આ સુધારાઓનો ઉદ્દેશ્ય ચૂંટણી પ્રક્રિયાને વધુ સરળ, ન્યાયી અને લોકશાહી બનાવવાનો છે. આ ઉપરાંત, ECI એ ઉમેદવારોના સીરીયલ નંબરો અને NOTA (નન ઓફ ધ અબોવ) વિકલ્પને વધુ સ્પષ્ટ રીતે દર્શાવવાનું પણ નક્કી કર્યું છે. હવે, ઉમેદવારોના નામ અને NOTA વિકલ્પ એક સમાન અને મોટા ફોન્ટમાં હશે, જેથી વાંચવામાં સરળતા રહે.
ચૂંટણી પંચ ટૂંક સમયમાં સમગ્ર ભારતમાં સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) માટે તારીખો જાહેર કરશે. આ સાથે, વર્ષના અંત પહેલા રાજ્યમાં મતદાર યાદીની સમીક્ષા પણ શરૂ થવાની અપેક્ષા છે. ECI એ જણાવ્યું છે કે મોટાભાગના મતદારોને કોઈ વધારાના દસ્તાવેજો રજૂ કરવાની જરૂર નહીં પડે, કારણ કે તેમના નામ છેલ્લી SIR પછી તૈયાર થયેલી યાદીમાં પહેલાથી જ સામેલ હશે
બિહારથી શરૂ કરીને, આ નવા સુધારાઓને ટૂંક સમયમાં સમગ્ર ભારતમાં લાગુ કરવાની યોજના છે. આ પગલાંથી દેશભરમાં ચૂંટણીઓની ગુણવત્તા અને વિશ્વસનીયતામાં સુધારો થશે, જે લોકશાહીના મૂળિયાઓને વધુ મજબૂત બનાવવામાં મદદરૂપ સાબિત થશે.