Alimony Rules In India: ચહલ-ધનશ્રીના સંબંધનો અંત: ₹4.75 કરોડના ભરણપોષણનો નિર્ણય કેવી રીતે લેવાયો?
Alimony Rules In India : ભારતીય ક્રિકેટર યુઝવેન્દ્ર ચહલ અને તેની પત્ની ધનશ્રી વર્મા હવે સત્તાવાર રીતે છૂટાછેડા લઈ ચૂક્યા છે. બાંદ્રાની ફેમિલી કોર્ટે બંનેની છૂટાછેડાની અરજી મંજૂર કરી, અને બોમ્બે હાઈકોર્ટે પણ કૂલિંગ-ઓફ પિરિયડમાંથી છૂટ આપી હતી. સમજૂતી મુજબ, ચહલે ધનશ્રીને ₹4.75 કરોડનું ભરણપોષણ ચૂકવ્યું છે, જે પરસ્પર સંમતિથી નક્કી કરાયેલું છે.
ભરણપોષણ કેવી રીતે નક્કી થાય?
ભારતીય કાયદામાં ભરણપોષણ નક્કી કરવા માટે કોઈ નક્કર ફોર્મ્યુલા નથી. કોર્ટ દરેક કેસને જુદી રીતે જુજે છે અને અનેક પરિબળો આધારિત ભરણપોષણ નક્કી કરે છે. 2023માં સુપ્રીમ કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે ભરણપોષણ એક પાર્ટીને દંડ કરવા માટે નહીં, પરંતુ આશ્રિત વ્યક્તિ માટે નાણાકીય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે આપવામાં આવે છે. આ માટે કોર્ટ નીચે મુજબના પરિબળોનો વિચાર કરે છે:
બંને પક્ષોની આવક અને સંપત્તિ
ભવિષ્યમાં કમાવાની સંભાવના
લગ્નજીવન દરમિયાન બંને તરફથી અપાયેલું યોગદાન
જીવનશૈલી અને જરુરીયાતો
પતિ અને પત્ની બંનેની નાણાકીય જવાબદારીઓ
લગ્ન સમયે પત્નીની જીવનશૈલી અને હાલની સ્થિતિ
શું પત્ની પાસે આવકનું કોઈ મથામણ છે?
જો પતિ પર નિર્ભરતા હોય, તો શું તે પોતાનું ગુજરાન ચલાવી શકે?
શું પુરૂષો પણ ભરણપોષણ માટે અરજી કરી શકે?
હા, હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ, 1955ની કલમ 24 અને 25 હેઠળ, પતિ પણ ભરણપોષણ માટે અરજી કરી શકે છે. જો પતિ સાબિત કરે કે તે અર્થિક રીતે પત્ની પર નિર્ભર હતો અને કોઈ ગંભીર પરિસ્થિતિ (જેમકે બીમારી, અપંગતા) ને કારણે કામ કરી શકતો નથી, તો કોર્ટ ભરણપોષણ મંજૂર કરી શકે છે.
હાઇ-પ્રોફાઇલ છૂટાછેડા અને ભરણપોષણ
રિતિક રોશન-સુઝાન ખાન: 400 કરોડ રૂપિયાના સમાધાનની ચર્ચા થઈ હતી.
સૈફ અલી ખાન-અમૃતા સિંહ: છૂટાછેડા બાદ સૈફે કરોડો રૂપિયાનું ભરણપોષણ ચૂકવ્યું.
કરણ મહેતા-નિશા રાવલ: 1.5 કરોડનું સમાધાન થયું.
અન્ય દેશોમાં ભરણપોષણ કેવી રીતે નક્કી થાય?
અમેરિકા: કેટલીક રાજ્યોમાં ફિક્સ ફોર્મ્યુલા છે, જ્યારે અન્યમાં પરિસ્થિતિ પ્રમાણે ચુકાદો થાય.
યુકે: બંને પક્ષોએ સમાન જીવનશૈલી જીવવી શકે તેવા ધોરણે ભરણપોષણ નક્કી થાય.
જર્મની-ફ્રાન્સ: નક્કર સમયગાળા માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે.
ચીન-જાપાન: સામાન્ય રીતે એકમુક્ત રકમ રૂપે ભરણપોષણ ચૂકવાય છે.
મધ્ય પૂર્વ: ઇસ્લામિક કાયદા મુજબ છૂટાછેડા પછી ફક્ત ‘ઇદ્દત’ પિરિયડ દરમિયાન ભરણપોષણ મળે છે.
આ કિસ્સો માત્ર એક દંપતીના છૂટાછેડાનો જ નહીં, પરંતુ એક ઉદાહરણ છે કે કોર્ટ કેવી રીતે નાણાકીય સમાનતા અને ન્યાયસંગત સમાધાન સુનિશ્ચિત કરે છે.