Fish Farming : કોરોના સમયમાં શરૂ કર્યું માછલી ઉછેર
Fish Farming : ફિરોઝાબાદના નાગલા હિંમત ગામની પિયુષિકા યાદવ એ સમય પસંદ કર્યો, જ્યારે આખી દુનિયા ઠપ્પ હતી – કોવિડ સમયગાળો. તેમના પતિ મધુકર યાદવના સહયોગથી તેમણે માછલી ઉછેરનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો. તેઓએ મત્સ્યઉદ્યોગ વિભાગના અધિકારીઓની સહાયથી યોજનાઓ વિશે જાણકારી મેળવી અને પોતાનું તળાવ બનાવવા નિર્ણય લીધો.
સરકારની યોજનાથી મળ્યો નવો દિશા-દોરી
પિયુષિખાએ 1.909 હેક્ટર જમીનમાં તળાવ ખોદાવ્યું, જેમાં કુલ ખર્ચ ₹20.99 લાખ થયો હતો. પરંતુ આશ્ચર્યજનક વાત એ હતી કે તેમને પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના અંતર્ગત ₹12.59 લાખની ગ્રાન્ટ મળી. તાલીમથી લઈને ટેકનિકલ સહાય સુધી, તેમને સંપૂર્ણ માર્ગદર્શન મળ્યું.
વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિએ વધ્યું ઉત્પાદન
પરંપરાગત પદ્ધતિઓ સાથે વૈજ્ઞાનિક ટેક્નિક અપનાવવાથી પિયુષિખાનું ઉત્પાદન સતત વધ્યું. તેમણે એરેટર, બાયોમાસ સેમ્પલિંગ, પ્રોટીનયુક્ત આહાર અને સમયસર લણણી જેવી ટેકનિક અપનાવી. પરિણામે, આજે તેઓ 12 ટન કાર્પ, 10 ટન પેંગાસિયસ અને 5 ટન અન્ય પ્રજાતિના માછલીઓનું ઉત્પાદન કરે છે, ઉપરાંત 20 લાખ માછલીઓના બીજ વેચીને વાર્ષિક ₹25-30 લાખની આવક મેળવી રહી છે.
બીજ પુરવઠા અને નવા મંચ માટે કાર્યરત
પિયુષિખા માત્ર પોતે જ સફળ થઈ નથી, પણ હવે બીજા ખેડૂતો માટે પણ બીજ ઉપલબ્ધ કરાવવાનું કાર્ય કરે છે. તેઓ ચાર નવી બાયોફ્લોક ટાંકીઓ સ્થાપિત કરી રહી છે અને અન્ય જિલ્લાઓમાં બીજ વિતરણનું નેટવર્ક ઉભું કરી રહી છે. તેઓ સ્થાનિક સ્તરે રોજગારી ઊભી કરવા આતુર છે.
મહિલાઓ માટે બની પ્રેરણા
પિયુષિખાનું સપનું હવે છે – અન્ય મહિલાઓને પણ આ વ્યવસાયમાં જોડવી. તેઓ માર્કેટિંગ, વિતરણ અને ટેકનિકલ તાલીમ આપી અન્ય મહિલાઓને સશક્ત બનાવી રહી છે. સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી તાલીમ, અનુદાન અને ટેકનિકલ માર્ગદર્શનનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરીને પિયુષિખા આજે મહિલા આત્મનિર્ભરતાનું જીવતું ઉદાહરણ બની ગઈ છે.
પિયુષિખાની સફળતા માત્ર વ્યક્તિગત નહિ તે સરકારની યોજનાઓની ઉપલબ્ધિ અને જમીન સ્તરે તેની અસરકારકતા દર્શાવે છે. જો સાચી માહિતી, માર્ગદર્શન અને હિંમત હોય, તો દરેક વ્યક્તિ પોતાના ગામમાં રહીને આત્મનિર્ભર બની શકે છે.
