બકરીનું દૂધ: રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટેનું બેસ્ટ પીણું, જાણો કેટલી માત્રામાં લેવું
બકરીનું દૂધ ગાય અને ભેંસના દૂધની જેમ જ પોષણ અને ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર હોય છે. આયુર્વેદ અને પરંપરાગત ચિકિત્સા પદ્ધતિઓમાં તેને કુદરતી ટોનિક માનવામાં આવ્યું છે. ઘણી બીમારીઓમાં ડોક્ટર તેને હેલ્ધી વિકલ્પ તરીકે સૂચવે છે. જો તમે બકરીનું દૂધ પીવાનું વિચારી રહ્યા હો, તો પહેલા જાણી લો કે તે તમારા માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક છે, તેને કેવી રીતે પીવું જોઈએ અને કેટલી માત્રામાં સેવન કરવું જોઈએ.
બકરીનું દૂધ કઈ બીમારીઓમાં મદદ કરે છે?
1. પાચન સુધારે છે અને એલર્જી ઘટાડે છે
બકરીના દૂધમાં નાના ફેટ ગ્લોબ્યુલ્સ અને A2 કેસીન પ્રોટીન હોય છે, જેનાથી તે સરળતાથી પચી જાય છે. ગેસ, અપચો કે એસિડિટીવાળા લોકો તેને સરળતાથી પી શકે છે. જેમને ગાયના દૂધથી પેટમાં દુખાવો કે સોજો આવે છે, તેમના માટે બકરીનું દૂધ સારો વિકલ્પ છે.
2. હાડકાં અને ઇમ્યુનિટી માટે લાભકારી
તેમાં કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ અને વિટામિન ડી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જે હાડકાં અને દાંતને મજબૂત બનાવે છે. સાંધાના દુખાવા અને સંધિવા જેવી સમસ્યાઓમાં પણ તેને ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, તેમાં રહેલું સેલેનિયમ અને ઝિંક શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ (ઇમ્યુનિટી) વધારે છે.
3. ડેન્ગ્યુમાં પ્લેટલેટ્સ વધારવામાં સહાયક (સપોર્ટિવ ડ્રિંક)
કેટલાક લોકો માને છે કે ડેન્ગ્યુ દરમિયાન બકરીનું દૂધ પ્લેટલેટ્સ વધારવામાં મદદ કરે છે. જોકે, આ વૈજ્ઞાનિક રીતે પ્રમાણિત નથી, તેથી તેને માત્ર સહાયક ઉપાય તરીકે જ લેવું જોઈએ.
4. સોજો ઓછો કરે છે
બકરીના દૂધમાં એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણો હોય છે, જે શરીરમાં સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે અને સ્નાયુઓ તથા ટિશ્યુને આરામ આપે છે.
5. લોહીની ઊણપ દૂર કરે છે
તેમાં આયર્ન, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને ફોસ્ફરસ હાજર હોય છે, જે લોહીની ઊણપ અને એનિમિયામાં લાભકારી હોઈ શકે છે.
બકરીનું દૂધ કેવી રીતે પીવું જોઈએ – ગરમ કે ઠંડુ?
- શિયાળામાં: હળવું ગરમ દૂધ પીવું વધુ સારું છે. તે પાચનમાં મદદ કરે છે અને ઊંઘ પણ સુધારે છે.
- ઉનાળામાં: ઉકાળેલું અને ઠંડુ કરેલું દૂધ પીવાથી શરીર ઠંડુ રહે છે અને ઊર્જા જળવાઈ રહે છે.
મહત્વની નોંધ: કાચું દૂધ ક્યારેય ન પીવું, કારણ કે તેમાં બેક્ટેરિયા કે પરજીવી હોઈ શકે છે. હંમેશા પાશ્ચરાઇઝ્ડ અથવા સારી રીતે ઉકાળેલું દૂધ જ લો.
- સૌથી સારો સમય: સવારે ખાલી પેટે અથવા રાત્રે સૂતા પહેલાં.
બકરીનું દૂધ શરીરના કયા અંગો માટે ફાયદાકારક છે?
- હાડકાં અને દાંત: કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ હાડકાં અને દાંતને મજબૂત બનાવે છે. વૃદ્ધોમાં ઓસ્ટિયોપોરોસિસથી બચાવ કરે છે.
- મગજ અને નર્વસ સિસ્ટમ: વિટામિન B12, મેગ્નેશિયમ અને ફેટી એસિડ્સ મગજને પોષણ આપે છે, યાદશક્તિ વધારે છે અને માનસિક થાક ઘટાડે છે.
- ઇમ્યુન સિસ્ટમ અને લોહી: સેલેનિયમ, આયર્ન અને ઝિંક શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે અને લોહીની ગુણવત્તા સુધારે છે.
- પાચન તંત્ર (ગટ હેલ્થ): નાના ફેટ ગ્લોબ્યુલ્સ અને પ્રીબાયોટિક તત્વો આંતરડામાં સારા બેક્ટેરિયા વધારે છે અને ગેસ, કબજિયાત તથા અપચાથી રાહત આપે છે.
બકરીનું દૂધ દરરોજ કેટલી માત્રામાં પીવું જોઈએ?
| વર્ગ | માત્રા (અંદાજિત) |
| મોટા લોકો | 1 કપ (200–250 મિલીલીટર) |
| બાળકો | 100–150 મિલીલીટર |
| સગર્ભા મહિલાઓ | ડૉક્ટરની સલાહ પછી જ સેવન કરવું |
| એલર્જી/લેક્ટોઝ ઇન્ટોલરન્સવાળા લોકો | સલાહ વિના ન પીવું |
