ગ્રાહકોને રાહત! સરકારી બેંકોએ લઘુત્તમ બેલેન્સ માટે દંડ નાબૂદ કર્યો
દેશના કરોડો ખાતાધારકોને રાહત આપતા, ઘણી સરકારી બેંકોએ બચત ખાતામાં લઘુત્તમ બેલેન્સ ન રાખવા બદલ દંડ નાબૂદ કરવાની જાહેરાત કરી છે. પરંતુ આ પહેલા, આ બેંકોએ છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં આ વસ્તુથી લગભગ 9,000 કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. આ માહિતી નાણા મંત્રાલય દ્વારા સંસદમાં શેર કરવામાં આવી છે.
નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સંસદમાં રજૂ કરેલા ડેટા અનુસાર, જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો (PSBs) એ વર્ષ 2020-21 થી 2024-25 (ચાલુ નાણાકીય વર્ષ) ના સમયગાળામાં ખાતાધારકો પાસેથી ₹ 8,932.98 કરોડનો દંડ વસૂલ્યો છે. ખાતાઓમાં લઘુત્તમ સરેરાશ માસિક બેલેન્સ (AMB) ન રાખવા બદલ આ રકમ લેવામાં આવી છે.
દંડ વસૂલવામાં કઈ બેંકો સૌથી આગળ હતી?
| બેંકનું નામ | વસૂલવામાં આવેલી રકમ (₹ કરોડમાં) |
|---|---|
| ઇન્ડિયન બેંક | 1,828 |
| પંજાબ નેશનલ બેંક | 1,662 |
| બેંક ઓફ બરોડા | 1,532 |
| કેનેરા બેંક | 1,213 |
| બેંક ઓફ ઇન્ડિયા | 810 |
| સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા | 588 |
| બેંક ઓફ મહારાષ્ટ્ર | 535 |
| યુનિયન બેંક ઓફ ઇન્ડિયા | 485 |
| યુકો બેંક | 120 |
| પંજાબ અને સિંધ બેંક | 101 |
| ઇન્ડિયન ઓવરસીઝ બેંક | 62 |
હવે આ બેંકો લઘુત્તમ બેલેન્સ દંડ વસૂલશે નહીં
ગ્રાહકોની સુવિધા માટે અને સમાવિષ્ટ બેંકિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે
ઘણી બેંકોએ હવે આ ચાર્જ નાબૂદ કરી દીધો છે. યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ તાજેતરમાં આ નિર્ણયની જાહેરાત કરી છે, અને હવે ઘણી અન્ય મોટી બેંકો પણ તેમની સાથે જોડાઈ છે:
- યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા
- કેનેરા બેંક
- બેંક ઓફ બરોડા
- પંજાબ નેશનલ બેંક
- ઇન્ડિયન બેંક
- બેંક ઓફ ઈન્ડિયા
- સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા
અગાઉ, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI) એ માર્ચ 2020 માં આ ફી સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરી દીધી હતી. SBI એ COVID-19 રોગચાળા દરમિયાન ગ્રાહકોને રાહત આપવાના ઉદ્દેશ્યથી આ પગલું ભર્યું હતું.
‘લઘુત્તમ બેલેન્સ’ શું છે અને દંડ કેવી રીતે લાદવામાં આવે છે?
બેંકો માટે ખાતામાં લઘુત્તમ સરેરાશ માસિક બેલેન્સ જાળવવું ફરજિયાત છે. જો ગ્રાહક આમ ન કરે, તો તેને ₹ 10 થી ₹ 600 સુધીનો દંડ થઈ શકે છે – આ રકમ બેંક અને સ્થાન પ્રમાણે બદલાય છે. ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આ મર્યાદા ઓછી છે જ્યારે મહાનગરોમાં વધુ છે.
બેંકિંગ ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો માને છે કે આ ફી નાબૂદ કરવી એ નાણાકીય સમાવેશ તરફ એક સકારાત્મક પગલું છે. આનાથી ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના ગ્રાહકોને રાહત મળશે જ, પરંતુ નાના ખાતાધારકોને બેંકિંગ સિસ્ટમ સાથે જોડાયેલા રાખવામાં પણ મદદ મળશે.
