Bajra Crop Damage in North Gujarat : સતત વરસાદથી ઊભો પાક થઇ ગયો બરબાદ
Bajra Crop Damage in North Gujarat : ઉત્તર ગુજરાતમાં ખાસ કરીને ઉનાળાના મહિનાઓમાં બાજરીનું વ્યાપક વાવેતર કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ વર્ષે થયેલા સતત વરસાદના કારણે બાજરીના પાકને મોટી અસર પહોંચી છે. પાક તૈયાર થવાના તબક્કે ભારે વરસાદ પડતાં ડુંડામાં જ બીજ ઉગવા લાગ્યા છે, જેના કારણે ન ફક્ત ધાન નાશ પામ્યું છે, પણ પશુઓ માટેનો ઘાસચારો પણ બગડી ગયો છે.
મહેસાણા જિલ્લામાં ખેડૂતોને સૌથી વધુ નુકસાન
મહેસાણા જિલ્લાના વડનગર અને વિજાપુર તાલુકાઓના ઘણા ખેડૂતોએ ઉનાળુ બાજરી વાવેતર કર્યું હતું. પરંતુ તાજેતરના ભારે વરસાદને કારણે પાક સમયસર કાપી શકાયો નહીં, અને પલળી ગયેલ પાક હવે ખોરાક લાયક પણ રહ્યો નથી. ખાસ કરીને વિજાપુરના ખેડૂતોએ જણાવ્યું કે તેઓ દર વર્ષે 40-42 મણ ઉપજની આશા રાખતા હોય છે, પણ આ વર્ષે તૂટેલા સપનાથી તેઓ માસનિક અને આર્થિક બંને રીતે હારી ગયા છે.
ઉગતી બાજરી અને ઘટી ગયેલી ગુણવત્તા
વિજાપુર તાલુકાના મંડાળી ખેડૂત બાબુજી ઠાકોરે જણાવ્યું કે તેઓએ ફેબ્રુઆરીમાં 1.25 વિઘામાં બાજરી વાવી હતી, જેમાં અંદાજે ₹8,000થી ₹10,000નો ખર્ચ થયો હતો. પણ કાપણી પહેલા જ વરસાદ શરૂ થતા બાજરી પલળી ગઈ અને ઘણા ડુંડામાંથી બીજ ઉગવા લાગ્યા. હવે બાજરીના પુડા પણ બગડી ગયા છે, અને પશુઓના ઘાસચારાનો સહારો પણ ખસી ગયો છે.
ઘાસચારો પણ ગયો પાણીમાં
બાજરી માત્ર માનવ ભોજન માટે નહીં, પણ પશુઓના ઘાસચારા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ પાક છે. પરંતુ સતત ભીના વાતાવરણના કારણે ખેડૂતોએ તૈયાર ઘાસચારો પણ ગુમાવ્યો છે. વડનગર તાલુકાની હેમલતાબેન પટેલે જણાવ્યું કે તેઓ બે વિઘામાંથી 100 મણ બાજરીની અપેક્ષા રાખી રહ્યા હતા અને તેના પુડા પણ વેચી 20,000થી વધુની આવકની આશા રાખી હતી. પણ હવે તેઓને આશા રહી નહીં, કારણ કે થ્રેસરમાં નાખતાં બધું ભેગું અને નાબૂદ થઈ જાય છે.
સરકાર પાસે સહાયની માંગ ઊઠી
સ્થાનિક ખેડૂતોમાં સરકાર પ્રત્યે ન્યાયની અપેક્ષા છે. ખેડૂતોની માંગ છે કે સરકાર આ નુકસાનનું મૂલ્યાંકન કરી યોગ્ય નાણાકીય સહાય આપે. સતત પલળી જતા પાકને કારણે ખેડૂતોએ કેવળ આર્થિક નુકસાન નહિ ભોગવ્યું, પણ તેમના મહેનતના મહિનાઓ પણ પાણીમાં ગયા છે.
કુદરતી આપત્તિ સામે સુરક્ષા જરૂરી
આ વર્ષે ઉત્તર ગુજરાતમાં થયેલા અનિયમિત વરસાદે સિચાઈ આધારિત ખેડૂતોના જીવંત પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા છે. ઊભા પાકના પલળી જવાના દુઃખદ દ્રશ્યોમાંથી સાબિત થાય છે કે હવે વીમા યોજના, પાક નિવારક સુવિધાઓ અને સમયસર પગલાંના અભાવના પ્રશ્નો કેન્દ્રમાં લાવવાની જરૂર છે.