Land Buying Checklist: દબાણથી બચવા માટે જમીનની માપણી કરાવવી જરૂરી
Land Buying Checklist: જમીન કે પ્લોટ ખરીદવી એ દરેક વ્યક્તિ માટે જીવનનો એક મોટુ રોકાણ હોય છે. આવું નિર્ણાયક પગલું ભરતા પહેલા જો જરૂરી કાયદાકીય તપાસ કરવામાં નહીં આવે, તો ભવિષ્યમાં કોર્ટ કચેરી અને છેતરપિંડી જેવી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આજકાલ નકલી દસ્તાવેજો, ખોટી માલિકી અને બિનમંજૂરીત જમીનના વેચાણના કિસ્સાઓ વધી રહ્યા છે. આવી પરિસ્થિતિમાં ખાસ કરીને ગુજરાત હાઈકોર્ટના વકીલોએ લોકોને સાચવવા માટે કેટલીક મહત્વની બાબતો જણાવેલી છે – જેને આપણે Land Buying Checklist તરીકે જાણીએ છીએ.
આ લેખમાં જાણો એવી ચીજો જે તમને આપણી મિલકત સુરક્ષિત રાખવામાં મદદ કરશે – જેમ કે ટાઈટલ ક્લિયરન્સ, 7/12 ઉતારાની સ્થિતિ, રજિસ્ટ્રેશન, જમીનનો હેતુ, લોન બોજ અને દબાણ જેવી શક્ય સમસ્યાઓની અગાઉ તપાસ કરવી કેવી રીતે મદદરૂપ બની શકે છે.
1.જમીન ખરીદવો એ જીવનનો મોટો નિર્ણય છે
જ્યારે પણ તમે જમીન કે પ્લોટ ખરીદવાનો નિર્ણય લો ત્યારે માત્ર ભાવ જોઈને નક્કી ન કરો. આ નિર્ણય પાછળ યોગ્ય કાનૂની સમજ અને દસ્તાવેજોની ચકાસણી જરૂરી છે. દેશભરમાં ઘણા લોકો ખોટા દસ્તાવેજો કે અજાણપણે થયેલા લેવડદેવડને કારણે છેતરાઈ જાય છે.
2. જમીનનો હેતુ જાણી લેવો ખુબ જ જરૂરી છે
Land Buying Checklistમાં સૌથી પહેલા પૂછવો જોઈએ કે આ જમીન શા માટે ફાળવાઈ છે – રહેઠાણ, ખેતી, કે ઔદ્યોગિક ઉપયોગ માટે? કારણ કે કૃષિ માટેની જમીન પર રહેઠાણનું બાંધકામ કરવું કાયદેસર નહીં હોય શકે.
3. વેચનારની માલિકીની ખાતરી કરો
જો તમારું પ્લોટ વેચનાર સચોટ માલિક નથી, તો ભવિષ્યમાં વિવાદ ઊભો થઈ શકે છે. સત્તાવાર દસ્તાવેજોમાં એ વ્યક્તિનું નામ માલિક તરીકે નોંધાયેલું છે કે નહીં – તેની પુષ્ટિ કરો.
4. Title Clearance અને Bank Liability ચકાસવી
જમીન ખરીદતાં પહેલા ટાઈટલ ક્લિયરન્સ પ્રમાણપત્ર મેળવી લો. જો જમીન પર લોન, મોર્ટગેજ અથવા લીટીગેશન હોય તો ખરીદી રોકો અથવા નિષ્ણાતની સલાહ લો. બિનરજિસ્ટર્ડ ખત પણ ભવિષ્યમાં મુશ્કેલી ઉભી કરી શકે છે.
5. બિલ્ડરનું નામ 7/12 ઉતારામાં હોવું જોઈએ
જો બિલ્ડર અથવા વેચનારનું નામ જમીનના 7/12 ઉતારામાં નથી, તો એવું લેવું ટાળો. ખાસ કરીને નવા પ્લોટ્સ ખરીદતી વખતે આ ખાસ ધ્યાનમાં લો.
6. સાટાખત અને રજિસ્ટ્રેશન સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ
પેમેન્ટ શરતો, મિલકત હસ્તાંતરણની તારીખ અને અન્ય તમામ નાની બાબતો સાટાખતમાં સ્પષ્ટ લખાવવી જોઈએ. ખત રજિસ્ટર કર્યા વગર મિલકતનો દાવો કાયદેસર માન્ય ન હોઈ શકે.
7. જમીનની નિયમિત નકલ કાઢવી અને જાળવી રાખવી
જે લોકો પાસે ખેતીની જમીન છે, તેઓ દર ત્રણ મહિને 7/12 અને 8અ ની નકલ કાઢે – જેથી જમીનમાં સરકારી પરિવર્તન કે દબાણ થયું છે કે નહીં તેની જાણ થઈ શકે.
8. જમીનની માપણી કરાવવી ભૂલશો નહિ
જો પડોશી દબાણ કરે છે, તો જમીનની સરકારી માપણી કરાવવી સૌથી સચોટ રીત છે. કોર્ટના કેસોમાં ફસાવા ન પડે, એ માટે આગોતરું પગલું લઈ રાખવું શ્રેયસ્કર છે.
જમીન કે પ્લોટ ખરીદતા પહેલા Land Buying Checklistના દરેક મુદ્દાની યોગ્યતા એક કાયદાની સમજ ધરાવતા વ્યકિતથી પુષ્ટિ કરાવવી જોઈએ. ખરેખર કાયદેસર ખરીદી તમારા ભવિષ્યની સલામતીની ચાવી બની શકે છે.